Wiktionary

ay

See also: Appendix:Variations of "ay", aþ, and -aþ

Translingual

edit

Symbol

edit

ay

  1. (international standards) ISO 639-1 language code for Aymara.

English

edit

Etymology 1

edit

Pronunciation

edit

Interjection

edit

ay

  1. Ah! alas!
  2. (Mid-Ulster, others) Alternative spelling of aye ("yes")
    • 1883, Howard Pyle, chapter V, in The Merry Adventures of Robin Hood […], New York, N.Y.: […] Charles Scribner’s Sons […], →OCLC:
      "Good morrow to thee, jolly fellow," quoth Robin, "thou seemest happy this merry morn."
      Ay, that am I," quoth the jolly Butcher, "and why should I not be so? Am I not hale in wind and limb? Have I not the bonniest lass in all Nottinghamshire? And lastly, am I not to be married to her on Thursday next in sweet Locksley Town?"
    • 1886 October – 1887 January, H[enry] Rider Haggard, She: A History of Adventure, London: Longmans, Green, and Co., published 1887, →OCLC:
      "I swear also that I will honour and will cherish thee, Kallikrates, who hast been swept by the wave of time back into my arms, ay, till the very end, come it soon or late."
Derived terms
edit

Noun

edit

ay (plural ays)

  1. Alternative spelling of aye ("yes")
    counting the ays and the noes in a vote

Etymology 2

edit

From Middle English ai, from Old Norse ei, from Proto-Germanic *aiwaz (“eternity, age”), from Proto-Indo-European *h₂eyu- (“vitality”); cognate with Old English ā, Ancient Greek ἀεί (aeí, “always”), and Latin aevum (“an age”).

Alternative forms

edit

Pronunciation

edit

Adverb

edit

ay (not comparable)

  1. (archaic, poetic or Northern England) Always; ever; continually; for an indefinite time.
    • 1670, John Barbour, The Acts and Life of the most victorious Conquerour Robert Bruce King of Scotland, as cited in 1860, Thomas Corser, Collectanea Anglo-poetica, page 160
      O he that hath ay lived free, [...]
Synonyms
edit

Etymology 3

edit

Noun

edit

ay (plural ays)

  1. The name of the Latin-script letter A/a.
    • 2004, Will Rogers, The Stonking Steps, page 170:
      It said, in a whispering, buzzing voice, "Gee-you-ess-ess-ay-dash-em-ee-ar-ar-wye-dash-em-eye-en-gee-oh-dash-pee-eye-pee-dash-pee-ee-ar-ar-wye-dash-pee-eye-en-gee-oh."
    • 2016 CCEB, Communications Instructions Radiotelephone Procedures: ACP125 (G), p. 3-5
      ETA [is spoken] as "ee-tee-ay" instead of "I SPELL Echo Tango Alfa".
Alternative forms
edit
Descendants
edit
  • → Rohingya: ee
  • → Tagalog: ey

Etymology 4

edit

Pronunciation

edit

Interjection

edit

ay

  1. New Zealand spelling of eh (question tag)
    • 2013 November 13, “Surprising changes in the way Aucklanders speak”, in Stuff‎[1]:
      For example, New Zealanders tended to say "ay" at the end of sentences, but in the Asian community people used different tags to check whether people were still listening.
Alternative forms
edit

Etymology 5

edit

Origin uncertain; possibly related to eh and hey; popularized by a catch phrase in a 1970s sitcom.

Pronunciation

edit

Interjection

edit

ay

  1. All right (inter); hooray (inter); cool (inter).

Further reading

edit

Anagrams

edit

Ainu

edit

Noun

edit

ay (Kana spelling アイ)

  1. arrow

References

edit
  • Batchelor, John (1926) An Ainu-English-Japanese Dictionary, third edition, Tokyo: Kyobunkan
  • “ay (アイ)”, in Ainu-English Dictionary‎[2], TranslationDirectory.com, 2023 May 1 (last accessed)

Albanian

edit

Alternative forms

edit

Pronoun

edit

ay

  1. he

Anguthimri

edit

Noun

edit

ay

  1. (Mpakwithi) vegetable

References

edit
  • Terry Crowley, The Mpakwithi dialect of Anguthimri (1981), page 184

Azerbaijani

edit
Other scripts
Cyrillic ај
Abjad آی

Etymology

edit

From Proto-Turkic *āń(k). Cognate with Chuvash уйӑх (ujăh) See Turkish ay for more cognates.

Pronunciation

edit

Noun

edit

ay (definite accusative ayı, plural aylar)

  1. moon
  2. month
  3. date (day of the month)
    Bu gün ayın neçəsidir? ― What date is it today?

Declension

edit
    Declension of ay
singular plural
nominative ay
 aylar
definite accusative ayı
 ayları
dative aya
 aylara
locative ayda
 aylarda
ablative aydan
 aylardan
definite genitive ayın
 ayların
    Possessive forms of ay
nominative
singular plural
mənim (“my”) ayım aylarım
sənin (“your”) ayın ayların
onun (“his/her/its”) ayı ayları
bizim (“our”) ayımız aylarımız
sizin (“your”) ayınız aylarınız
onların (“their”) ayı or ayları ayları
accusative
singular plural
mənim (“my”) ayımı aylarımı
sənin (“your”) ayını aylarını
onun (“his/her/its”) ayını aylarını
bizim (“our”) ayımızı aylarımızı
sizin (“your”) ayınızı aylarınızı
onların (“their”) ayını or aylarını aylarını
dative
singular plural
mənim (“my”) ayıma aylarıma
sənin (“your”) ayına aylarına
onun (“his/her/its”) ayına aylarına
bizim (“our”) ayımıza aylarımıza
sizin (“your”) ayınıza aylarınıza
onların (“their”) ayına or aylarına aylarına
locative
singular plural
mənim (“my”) ayımda aylarımda
sənin (“your”) ayında aylarında
onun (“his/her/its”) ayında aylarında
bizim (“our”) ayımızda aylarımızda
sizin (“your”) ayınızda aylarınızda
onların (“their”) ayında or aylarında aylarında
ablative
singular plural
mənim (“my”) ayımdan aylarımdan
sənin (“your”) ayından aylarından
onun (“his/her/its”) ayından aylarından
bizim (“our”) ayımızdan aylarımızdan
sizin (“your”) ayınızdan aylarınızdan
onların (“their”) ayından or aylarından aylarından
genitive
singular plural
mənim (“my”) ayımın aylarımın
sənin (“your”) ayının aylarının
onun (“his/her/its”) ayının aylarının
bizim (“our”) ayımızın aylarımızın
sizin (“your”) ayınızın aylarınızın
onların (“their”) ayının or aylarının aylarının

Chavacano

edit

Adverb

edit

ay

  1. Indicates the future tense.

Crimean Tatar

edit

Etymology

edit

Inherited from Proto-Turkic *āń(k) (“moon, month”). Compare Turkish ay (“moon, month”).

Noun

edit

ay

  1. month
  2. moon

Declension

edit
Declension of ay
singular plural
nominative ay aylar
genitive aynıñ aylarnıñ
dative ayğa aylarğa
accusative aynı aylarnı
locative ayda aylarda
ablative aydan aylardan

References

edit
  • Mirjejev, V. A., Usejinov, S. M. (2002) Ukrajinsʹko-krymsʹkotatarsʹkyj slovnyk [Ukrainian – Crimean Tatar Dictionary]‎[3], Simferopol: Dolya, →ISBN
  • “ay”, in Luğatçıq (in Russian)

Czech

edit

Interjection

edit

ay

  1. obsolete typography of aj

Gagauz

edit

Etymology 1

edit

From Proto-Turkic *āń(k) (“moon, month”). Compare Turkish ay (“moon, month”).

Noun

edit

ay (definite accusative ayı, plural aylar)

  1. moon
  2. month
Declension
edit
declension of ay
singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ay aylar
definite accusative (belirtme) ayı ayları
dative (yönelme) aya aylara
locative (bulunma) ayda aylarda
ablative (çıkma) aydan aylardan
genitive (tamlayan) ayın ayların
possessive forms of ay
benim (my) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayım aylarım
definite accusative (belirtme) ayımı aylarımı
dative (yönelme) ayıma aylarıma
locative (bulunma) ayımda aylarımda
ablative (çıkma) ayımdan aylarımdan
genitive (tamlayan) ayımın aylarımın
senin (your) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayın ayların
definite accusative (belirtme) ayını aylarını
dative (yönelme) ayına aylarına
locative (bulunma) ayında aylarında
ablative (çıkma) ayından aylarından
genitive (tamlayan) ayının aylarının
onun (his/her/its) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayı ayları
definite accusative (belirtme) ayını aylarını
dative (yönelme) ayına aylarına
locative (bulunma) ayında aylarında
ablative (çıkma) ayından aylarından
genitive (tamlayan) ayının aylarının
bizim (our) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayımız aylarımız
definite accusative (belirtme) ayımızı aylarımızı
dative (yönelme) ayımıza aylarımıza
locative (bulunma) ayımızda aylarımızda
ablative (çıkma) ayımızdan aylarımızdan
genitive (tamlayan) ayımızın aylarımızın
sizin (your) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayınız aylarınız
definite accusative (belirtme) ayınızı aylarınızı
dative (yönelme) ayınıza aylarınıza
locative (bulunma) ayınızda aylarınızda
ablative (çıkma) ayınızdan aylarınızdan
genitive (tamlayan) ayınızın aylarınızın
onların (their) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayları ayları
definite accusative (belirtme) aylarını aylarını
dative (yönelme) aylarına aylarına
locative (bulunma) aylarında aylarında
ablative (çıkma) aylarından aylarından
genitive (tamlayan) aylarının aylarının

Etymology 2

edit

Borrowed from Ancient Greek ἅγιος (hágios).

Noun

edit

ay (definite accusative ayı, plural aylar)

  1. saint
Declension
edit
declension of ay
singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ay aylar
definite accusative (belirtme) ayı ayları
dative (yönelme) aya aylara
locative (bulunma) ayda aylarda
ablative (çıkma) aydan aylardan
genitive (tamlayan) ayın ayların
possessive forms of ay
benim (my) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayım aylarım
definite accusative (belirtme) ayımı aylarımı
dative (yönelme) ayıma aylarıma
locative (bulunma) ayımda aylarımda
ablative (çıkma) ayımdan aylarımdan
genitive (tamlayan) ayımın aylarımın
senin (your) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayın ayların
definite accusative (belirtme) ayını aylarını
dative (yönelme) ayına aylarına
locative (bulunma) ayında aylarında
ablative (çıkma) ayından aylarından
genitive (tamlayan) ayının aylarının
onun (his/her/its) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayı ayları
definite accusative (belirtme) ayını aylarını
dative (yönelme) ayına aylarına
locative (bulunma) ayında aylarında
ablative (çıkma) ayından aylarından
genitive (tamlayan) ayının aylarının
bizim (our) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayımız aylarımız
definite accusative (belirtme) ayımızı aylarımızı
dative (yönelme) ayımıza aylarımıza
locative (bulunma) ayımızda aylarımızda
ablative (çıkma) ayımızdan aylarımızdan
genitive (tamlayan) ayımızın aylarımızın
sizin (your) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayınız aylarınız
definite accusative (belirtme) ayınızı aylarınızı
dative (yönelme) ayınıza aylarınıza
locative (bulunma) ayınızda aylarınızda
ablative (çıkma) ayınızdan aylarınızdan
genitive (tamlayan) ayınızın aylarınızın
onların (their) singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) ayları ayları
definite accusative (belirtme) aylarını aylarını
dative (yönelme) aylarına aylarına
locative (bulunma) aylarında aylarında
ablative (çıkma) aylarından aylarından
genitive (tamlayan) aylarının aylarının

Highland Popoluca

edit

Noun

edit

ay

  1. leaf

References

edit
  • Elson, Benjamin F., Gutiérrez G., Donaciano (1999) Diccionario popoluca de la Sierra, Veracruz (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 41)‎[4] (in Spanish), Instituto Lingüístico de Verano, A.C., →ISBN, page 10

Ladino

edit

Etymology

edit

From Old Spanish ha i (“it has there”).

Verb

edit

ay (Latin spelling)

  1. there is, there are

Middle English

edit

Etymology 1

edit

Borrowed from Old Norse ei, ey, from Proto-Germanic *aiwa, *aiwō (“ever, always”).

Alternative forms

edit

Pronunciation

edit

Adverb

edit

ay

  1. always, constantly, unceasingly; eternally, forever
Descendants
edit
References
edit

Etymology 2

edit

Noun

edit

ay

  1. Alternative form of ey (“egg”)

Middle French

edit

Verb

edit

ay

  1. first-person singular present indicative of avoir

Rayón Zoque

edit

Noun

edit

ay

  1. leaf
  2. brim (of a hat)

References

edit
  • Harrison, Roy, B. de Harrison, Margaret, López Juárez, Francisco, Ordoñes, Cosme (1984) Vocabulario zoque de Rayón (Serie de diccionarios y vocabularios indígenas Mariano Silva y Aceves; 28)‎[5] (in Spanish), México, D.F.: Instituto Lingüístico de Verano, page 4

Salar

edit

Etymology

edit

From Proto-Turkic *āń(k).

Noun

edit

ay (3rd person possessive [please provide], plural [please provide])

  1. moon

References

edit

Tenishev, Edhem (1976) “ay”, in Stroj salárskovo jazyká [Grammar of Salar], Moscow

Scots

edit

Etymology 1

edit

Inherited from Middle English ey.

Alternative forms

edit

Interjection

edit

ay

  1. An exclamation of surprise or wonder.

Etymology 2

edit

Alternative forms

edit

Interjection

edit

ay

  1. yes; yea; a word expressing assent, or an affirmative answer to a question

Etymology 3

edit

Adverb

edit

ay

  1. Alternative form of aye

References

edit

Somali

edit

Noun

edit

ay ?

  1. dog

Spanish

edit

Pronunciation

edit

May come from the arabic word عي which means incapability of expressing, stammer; fatigue, weariness, exhaustion.

Etymology 1

edit

Interjection

edit

¡ay!

  1. ah!, alas!
  2. woe!
  3. expresses pain, sorrow, or surprise
Derived terms
edit

Etymology 2

edit

Verb

edit

ay

  1. Obsolete spelling of hay.

Further reading

edit

Sranan Tongo

edit

Noun

edit

ay

  1. Alternative spelling of ai.

Tagalog

edit

Etymology 1

edit

Compare Hanunoo ay, Cebuano kay, Remontado Agta ay, and Ibanag ay. Similar function to Ilocano ket and Pangasinan et.

Pronunciation

edit

Particle

edit

ay (Baybayin spelling ᜀᜌ᜔)

  1. Separates the subject and the predicate. Indicative of a sentence inversion, i.e. from predicate-first form to subject-first form.
    Ako ay Pilipino. (Pilipino ako.)
    I am Filipino.
    Ika'y isang sirena. (Sirena ka.)
    You're a mermaid.
  2. then; so
    Kung gayon ay sumunod sa akin
    If that is so then follow me
  3. (dialectal) Particle used in start or end of sentences to express warning or catch attention. See also: a, o, oy, and aya/ayaa.
    Parini ka ay/Ay, parini ka. ― Come here.
Usage notes
edit
  • (inversion marker): This word is often confused (by speakers of English or similar languages) to mean to be due to its similarity in location on sentences in subject-first form.
  • This is usually elided to 'y following a word ending in a vowel in speeches, casual, or poetic writing.
Alternative forms
edit
  • 'y — elided form, informal, following a word ending with a vowel or "n"
  • e

Etymology 2

edit

From Proto-Austronesian *ai and/or Spanish ay. Related to English ay. Compare Hokkien 哎 (ai).

Alternative forms

edit

Pronunciation

edit

Interjection

edit

ay (Baybayin spelling ᜀᜌ᜔)

  1. general exclamation: alas; no; oh; oops
    Ay! Nahulog.
    Oops! It fell.
    Ay! Mali.
    Oh! It's wrong.
Derived terms
edit

See also

edit

Etymology 3

edit

Borrowed from English i, the English name of the letter I/i.

Pronunciation

edit

Noun

edit

ay (Baybayin spelling ᜀᜌ᜔)

  1. the name of the Latin-script letter I/i, in the Filipino alphabet
    Synonym: (in the Abecedario and Abakada alphabet) i
See also
edit

Further reading

edit
  • “ay”, in Pambansang Diksiyonaryo | Diksiyonaryo.ph, Manila, 2018

Tày

edit

Etymology

edit

From Proto-Tai *ʔajᴬ (“to cough”). Cognate with Northern Thai ᩋᩱ, Lao ໄອ (ʼai), Lü ᦺᦀ (˙ʼay), Shan ဢႆ (ʼǎi), Tai Nüa ᥟᥭ (ʼay), Aiton ဢႝ (ʼay), Ahom 𑜒𑜩 (ʼay), Zhuang ae, Saek ไอ๋, Thai ไอ (ai).

Pronunciation

edit

Verb

edit

ay

  1. to cough
    da ay ― cough medicine
    ay oóc lượt ― to cough up blood
    ay oóc ngạp ― to cough up sputum
    ay khảu bẳng ― to cough into a tube (in fear of it being too noisy)
    ay mí oóc ngạp ― to have a dry cough (literally, “to cough without sputum”)
    ay bấu oóc pác ― to cough without a sound
    tầư lồm đảng, me̱n ay
    They caught the cold wind so they coughed.

Derived terms

edit

References

edit
  • Lương Bèn (2011) Từ điển Tày-Việt [Tay-Vietnamese dictionary]‎[6][7] (in Vietnamese), Thái Nguyên: Nhà Xuất bản Đại học Thái Nguyên
  • Léopold Michel Cadière (1910) Dictionnaire Tày-Annamite-Français [Tày-Vietnamese-French Dictionary]‎[8] (in French), Hanoi: Impressions d'Extrême-Orient

Turkish

edit

Etymology 1

edit

From Ottoman Turkish آی (ay, “moon, month, crescent, a beautiful face”), from Proto-Turkic *āń(k) (“moon, month”).[1]

Cognate with Old Turkic 𐰖 (y¹ /⁠ay⁠/, “moon, month”), Karakhanid ااىْ (āy, “moon, month”), Old Uyghur [script needed] (ay, “moon, month”), Azerbaijani ay (“moon”), Bashkir ай (ay, “moon”), Chuvash уйӑх (ujăh, “moon”), Kazakh ай (ai, “moon”), Khakas ай (ay, “moon”), Kyrgyz ай (ay, “moon”), Southern Altai ай (ay, “moon”), Tatar ай (ay, “moon”), Turkmen āý (“moon”), Tuvan ай (ay, “moon”), Uyghur ئاي (ay, “moon”), Uzbek oy (“moon”), Yakut ый (ıy, “moon”).

Pronunciation

edit

Noun

edit

ay (definite accusative ayı, plural aylar)

  1. moon
  2. month
Declension
edit
Inflection
Nominative ay
Definite accusative ayı
Singular Plural
Nominative ay aylar
Definite accusative ayı ayları
Dative aya aylara
Locative ayda aylarda
Ablative aydan aylardan
Genitive ayın ayların
edit

Etymology 2

edit

From Ottoman Turkish آی (ay!), akin to Karakhanid [script needed] (ay!, “oh!”), Old Uyghur [script needed] (ay!, “oh!”).

Interjection

edit

ay

  1. exclamation of surprise, shock or fear: oh!
    Ay kim gelmiş! ― Oh (look) who is (apparently) here!
  2. exclamation of pain: ouch!
    Ay, başım! ― Ouch, my head (hurt)!
edit
See also
edit

Further reading

edit
  • “ay”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu

References

edit
  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*āń(k)”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

Wolof

edit

Article

edit

ay

  1. some (plural indefinite article)

Usage notes

edit

Precedes the noun.

Zaghawa

edit

Pronunciation

edit

Etymology 1

edit

Noun

edit

ay

  1. I (first person pronoun)

Etymology 2

edit

Noun

edit

ay

  1. iron

References

edit
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=ay&oldid=80108902"