йахай

Southern Yukaghir

Etymology

From Proto-Yukaghir *lʼaqa-.

Pronunciation

• IPA^(key): [jaˈqai̯]
• Rhymes: -aj
• Hyphenation: йа‧хай

Verb

йахай (jaqaj) (intransitive)

1. reach one's destination

Conjugation

Conjugation of йахай (intransitive verb)

		singular			plural
		1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Nonfuture	Negative	эл йахайэ (el jaqaje)	эл йахайэк (el jaqajek)	эл йахай (el jaqaj)	эл йахайэли (el jaqajeli)	эл йахайэмэт (el jaqajemet)	эл йахаҥи (el jaqaŋi)
	V-focus	йахайэ (jaqaje)	йахайэк (jaqajek)	йахай (jaqaj)	йахайэли (jaqajeli)	йахайэмэт (jaqajemet)	йахаҥи (jaqaŋi)
	N-focus	йахал (jaqal)	йахал (jaqal)	йахал (jaqal)	йахал (jaqal)	йахал (jaqal)	йахаҥил (jaqaŋil)
Future	Negative	эл йахатэйэ (el jaqateje)	эл йахатэйэк (el jaqatejek)	эл йахатэй (el jaqatej)	эл йахатиили (el jaqatīli)	эл йахатиимэт (el jaqatīmet)	эл йахаҥитэй (el jaqaŋitej)
	V-focus	йахатэйэ (jaqateje)	йахатэйэк (jaqatejek)	йахатэй (jaqatej)	йахатиили (jaqatīli)	йахатиимэт (jaqatīmet)	йахаҥитэй (jaqaŋitej)
	N-focus	йахатэл (jaqatel)	йахатэл (jaqatel)	йахатэл (jaqatel)	йахатэл (jaqatel)	йахатэл (jaqatel)	йахаҥитэл (jaqaŋitel)
Imperative	Short	—	йахак (jaqak)	йахагэн (jaqagen)	йахагэ (jaqage)	йахаҥик (jaqaŋik)	йахаҥигэн (jaqaŋigen)
	Long		йахагэк (jaqagek)			йахаҥигэк (jaqaŋigek)
Prohibitive			эл йахалэк (el jaqalek)	эл йахагэн (el jaqagen)	эл йахагэ (el jaqage)	эл йахаҥилэк (el jaqaŋilek)	эл йахаҥигэн (el jaqaŋigen)
Interrogative		йахам (jaqam)	йахак (jaqak)	йаха (jaqa)	йахалоок (jaqalōk)	йахамэт (jaqamet)	йахаҥи (jaqaŋi)
?Attributive	Nonfuture	йахай (jaqaj)
	Future	йахайэ (jaqaje)
Irrealis		от/мэт йахайэ (ot/met jaqaje)	от/мэт йахайэк (ot/met jaqajek)	от/мэт йахай (ot/met jaqaj)	от/мэт йахайэли (ot/met jaqajeli)	от/мэт йахайэмэт (ot/met jaqajemet)	от/мэт йахаҥи (ot/met jaqaŋi)
Inferential		йахальэлдьэ (jaqalʹeldʹe)	йахальэлдьэк (jaqalʹeldʹek)	йахальэл (jaqalʹel)	йахальэлдьэли (jaqalʹeldʹeli)	йахальэлдьэмэт (jaqalʹeldʹemet)	йахальэлҥи (jaqalʹelŋi)
Prospective		йахаможи (jaqamoži)	йахаможимэк (jaqamožimek)	йахаможим (jaqamožim)	йахаможий (jaqamožij)	йахаможимэт (jaqamožimet)	йахаможиҥаа (jaqamožiŋā)
Hypothetical		йахальэлтэйэ (jaqalʹelteje)	йахальэлтэйэк (jaqalʹeltejek)	йахальэлтэй (jaqalʹeltej)	йахальэлтиили (jaqalʹeltīli)	йахальэлтиимэт (jaqalʹeltīmet)	йахальэлҥитэй (jaqalʹelŋitej)
Simplex nominal forms
Action	йахал (jaqal)	Result	йахалоол (jaqalōl)	Subject	йахайоон (jaqajōn)	Supine	йахадин (jaqadin)
Complex nominal forms
Nonfuture Relative	йахалбэн (jaqalben)	йахайбэн (jaqajben)	Future Relative	йахатиибэн (jaqatīben)	Prospective	йахал можуу (jaqal možū)	йахалоол можуу (jaqalōl možū)
Switch-reference forms
		SDS	CDS	Same-Subject
1st/2nd person		йахалгэ (jaqalge)	йахалгэнэ (jaqalgene)	imperfective	йахат (jaqat)	perfective	йахадэллэ (jaqadelle)
3rd sg person		йахадэгэ (jaqadege)	йахадэйнэ (jaqadejne)	iterative	йахадэ (jaqade)	conditional	йахаҥидэ (jaqaŋide)
3rd pl person		йахаҥидэгэ (jaqaŋidege)	йахаҥидэйнэ (jaqaŋidejne)	negative	эл йаха чуөн (el jaqa čuøn)	connective	йаханит (jaqanit)

Derived terms

• йахуйии (jaqujī)

 

Adverb

йахай (jaqaj)

1. too, as well

References

• I. A. Nikolaeva, V. G. Shalugin (2002) Словарь Юкагирско-русский и русско-юкагирский (Верхнеколымский диалект) [Yukaghir-Russian and Russian-Yukaghir dictionary (Upper Kolyma dialect)], Saint Petersburg: Дрофа, →ISBN, page 24