կղզի
Armenian edit
Alternative forms edit
Etymology edit
From Old Armenian կղզի (kłzi).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kəʁˈzi]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡəʁˈzi]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun edit
կղզի • (kġzi)
Declension edit
u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կղզի (kġzi) | կղզիներ (kġziner) | ||
| dative | կղզու (kġzu) | կղզիների (kġzineri) | ||
| ablative | կղզուց (kġzucʿ) | կղզիներից (kġzinericʿ) | ||
| instrumental | կղզով, կղզիով (kġzov, kġziov) | կղզիներով (kġzinerov) | ||
| locative | կղզում, կղզիում (kġzum, kġzium) | կղզիներում (kġzinerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կղզին (kġzin) | կղզիները/կղզիներն (kġzinerə/kġzinern) | ||
| dative | կղզուն (kġzun) | կղզիներին (kġzinerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կղզիս (kġzis) | կղզիներս (kġziners) | ||
| dative | կղզուս (kġzus) | կղզիներիս (kġzineris) | ||
| ablative | կղզուցս (kġzucʿs) | կղզիներիցս (kġzinericʿs) | ||
| instrumental | կղզովս, կղզիովս (kġzovs, kġziovs) | կղզիներովս (kġzinerovs) | ||
| locative | կղզումս, կղզիումս (kġzums, kġziums) | կղզիներումս (kġzinerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կղզիդ (kġzid) | կղզիներդ (kġzinerd) | ||
| dative | կղզուդ (kġzud) | կղզիներիդ (kġzinerid) | ||
| ablative | կղզուցդ (kġzucʿd) | կղզիներիցդ (kġzinericʿd) | ||
| instrumental | կղզովդ, կղզիովդ (kġzovd, kġziovd) | կղզիներովդ (kġzinerovd) | ||
| locative | կղզումդ, կղզիումդ (kġzumd, kġziumd) | կղզիներումդ (kġzinerumd) | ||
Derived terms edit
- թերակղզի (tʿerakġzi)
- կղզիախումբ (kġziaxumb)
Old Armenian edit
Etymology edit
The origin is uncertain.
Possibly related to Old Georgian კუნძული (ḳunʒuli) and together with it borrowed from a third source, perhaps Semitic: compare Arabic جزيرة (jazīra, “island”), Classical Syriac ܓܙܪܬܐ (gāzartāʾ, “island”).
Noun edit
կղզի • (kłzi)
- isle, island
- 5th century, Bible, Revelation 1.9:
- Ես Յովհաննէս եղբայր ձեր եւ հաւասարակից նեղութեան եւ արքայութեան եւ համբերութեան որ ի Քրիստոս Յիսուս․ եղէ ես ի կղզւոջն որ անուանեալ կոչի Պատմոս՝ վասն բանին Աստուծոյ եւ վասն վկայութեան Յիսուսի Քրիստոսի:
- Es Yovhannēs ełbayr jer ew hawasarakicʿ nełutʿean ew arkʿayutʿean ew hamberutʿean or i Kʿristos Yisus; ełē es i kłzwoǰn or anuaneal kočʿi Patmos, vasn banin Astucoy ew vasn vkayutʿean Yisusi Kʿristosi:
- I John, who also am your brother, and companion in tribulation, and in the kingdom and patience of Jesus Christ, was in the isle that is called Patmos, for the word of God, and for the testimony of Jesus Christ.
- Ես Յովհաննէս եղբայր ձեր եւ հաւասարակից նեղութեան եւ արքայութեան եւ համբերութեան որ ի Քրիստոս Յիսուս․ եղէ ես ի կղզւոջն որ անուանեալ կոչի Պատմոս՝ վասն բանին Աստուծոյ եւ վասն վկայութեան Յիսուսի Քրիստոսի:
Declension edit
o-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կղզի (kłzi) | կղզիք (kłzikʿ) | |
| genitive | կղզւոյ (kłzwoy) | կղզեաց (kłzeacʿ) | |
| dative | կղզւոյ, կղզւոջ (kłzwoy, kłzwoǰ) | կղզեաց (kłzeacʿ) | |
| accusative | կղզի (kłzi) | կղզիս (kłzis) | |
| ablative | կղզւոյ (kłzwoy) | կղզեաց (kłzeacʿ) | |
| instrumental | կղզեաւ (kłzeaw) | կղզեաւք = կղզեօք (kłzeawkʿ = kłzeōkʿ) | |
| locative | կղզւոջ (kłzwoǰ) | կղզիս (kłzis) | |
| Note the dative/locative with -ոջ (-oǰ) | |||
Derived terms edit
Descendants edit
- Armenian: կղզի (kġzi)
References edit
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973) “կղզի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 603ab
- Abulaʒe, Ilia (1944) Kartuli da somxuri liṭeraṭuruli urtiertoba IX—X ss-ši : Gamoḳvleva da ṭeksṭebi [Georgian and Armenian literary relations of the ninth and tenth centuries: Study and Texts][1] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press, page 96
- Awetikʿean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կղզի”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Gippert, Jost (2005) “Das Armenische — eine indogermanische Sprache im kaukasischen Areal”, in Gerhard Meiser, Olav Hacksteing, editors, Sprachkontakt und Sprachwandel : Akten der XI. Fachtagung der Indogermanischen Gesellschaft, 17.-23. September 2000, Halle an der Saale[2] (in German), Wiesbaden: L. Reichert, pages 149–150
- Gippert, Jost (2017) “Armeno-Albanica II: Exchanging doves”, in Bjarne Simmelkjær Sandgaard Hansen et al., editors, Usque ad radices: Indo-European studies in honour of Birgit Anette Olsen (Copenhagen Studies in Indo-European; 8)[3], Copenhagen: Museum Tusculanum Press, page 179
- J̌ahukyan, Geworg (1988) “Stugabanutʿyunner [Etymologies]”, in Lraber Hasarakakan Gitutyunneri [Herald of the Social Sciences][4] (in Armenian), number 11, Yerevan: Academy Press, page 70 of 69–75
- J̌ahukyan, Geworg (2010) “կղզի”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 410ab
- Marr, N. (1908) Основные таблицы к грамматике древнегрузинского языка[5] (in Russian), Saint Petersburg: Academy Press, page 9
- Pedersen, Holger (1906) “Armenisch und die Nachbarsprachen”, in Zeitschrift für vergleichende Sprachforschung auf dem Gebiete der Indogermanischen Sprachen (in German), volume 39, number 3, pages 380, 426, derives from ընկլնում (ənklnum), ընկլուզանեմ (ənkluzanem)
- Petrosean, Matatʿeay (1879) “կղզի”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Viredaz, Rémy (2017) La dissimilation d'aperture vocalique en arménien (loi d'Olsen)[6] (in French), Handout of a paper presented at the 11th International Congress on Armenian Linguistics, Yerevan, 2‒5 October, 2017, page 25