ճամփա
Armenian
editAlternative forms
edit- ճամփայ (čampʻay) — traditional orthography
- ճամպա (čampa) — Eastern Armenian, obsolete
- ճամբա (čamba) — Western Armenian
- ճամբայ (čambay) — Western Armenian, traditional orthography
Etymology
editDialectal development of Old Armenian ճանապարհ (čanaparh). Compare especially Middle Armenian ճանպահ (čanpah).
Pronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /t͡ʃɑmˈpʰɑ/, [t͡ʃɑmpʰɑ́]
- (Western Armenian) IPA(key): /d͡ʒɑmˈpɑ/, [d͡ʒɑmpʰɑ́]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Noun
editճամփա • (čampʻa)
- (colloquial, dialectal, Eastern Armenian) road
- Synonym: ճանապարհ (čanaparh)
- ճամփա բանալ ― čampʻa banal ― to open a road, to give access
- ճամփա դնել ― čampʻa dnel ― to see off, to put on the road
- ճամփա բռնել ― čampʻa bṙnel ― to set forth, to hit the road
- ճամփա գնալ ― čampʻa gnal ― to leave, to depart
- ճամփա ելնել ― čampʻa elnel ― to set forth, to hit the road
- ճամփա ընկնել ― čampʻa ənknel ― to set forth, to travel
- ճամփա կտրել ― čampʻa ktrel ― to travel a certain distance
- ճամփա մաշել ― čampʻa mašel ― to travel back and forth many times
- ճամփեն ելած ― čampʻen elac ― astray, off course
- ճամփու դնել ― čampʻu dnel ― 1) to see off, to put on the road; 2) to depose, to remove from power or office
- ճամփան պահել ― čampʻan pahel ― to wait for someone’s arrival
- ճամփա տալ ― čampʻa tal ― to give way
- ճամփա սովորեցնել ― čampʻa sovorecʻnel ― to show a way out, to find a way
Declension
edit| i-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| nominative | ճամփա (čampʻa) | ճամփաներ (čampʻaner) | ||
| dative | ճամփայի (čampʻayi) | ճամփաների (čampʻaneri) | ||
| ablative | ճամփայից (čampʻayicʻ) | ճամփաներից (čampʻanericʻ) | ||
| instrumental | ճամփայով (čampʻayov) | ճամփաներով (čampʻanerov) | ||
| locative | ճամփայում (čampʻayum) | ճամփաներում (čampʻanerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ճամփան (čampʻan) | ճամփաները/ճամփաներն (čampʻanerə/čampʻanern) | ||
| dative | ճամփային (čampʻayin) | ճամփաներին (čampʻanerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ճամփաս (čampʻas) | ճամփաներս (čampʻaners) | ||
| dative | ճամփայիս (čampʻayis) | ճամփաներիս (čampʻaneris) | ||
| ablative | ճամփայիցս (čampʻayicʻs) | ճամփաներիցս (čampʻanericʻs) | ||
| instrumental | ճամփայովս (čampʻayovs) | ճամփաներովս (čampʻanerovs) | ||
| locative | ճամփայումս (čampʻayums) | ճամփաներումս (čampʻanerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ճամփադ (čampʻad) | ճամփաներդ (čampʻanerd) | ||
| dative | ճամփայիդ (čampʻayid) | ճամփաներիդ (čampʻanerid) | ||
| ablative | ճամփայիցդ (čampʻayicʻd) | ճամփաներիցդ (čampʻanericʻd) | ||
| instrumental | ճամփայովդ (čampʻayovd) | ճամփաներովդ (čampʻanerovd) | ||
| locative | ճամփայումդ (čampʻayumd) | ճամփաներումդ (čampʻanerumd) | ||
| i-type/u-type, inanimate (Colloquial Eastern Armenian) | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| nominative | ճամփա (čampʻa) | ճամփեք (čampʻekʻ) | ||
| dative | ճամփի, ճամփու (čampʻi, čampʻu) | ճամփեքի (čampʻekʻi) | ||
| ablative | ճամփից, ճամփուց (čampʻicʻ, čampʻucʻ) | ճամփեքից (čampʻekʻicʻ) | ||
| instrumental | ճամփով (čampʻov) | ճամփեքով (čampʻekʻov) | ||
| locative | ճամփում (čampʻum) | ճամփեքում (čampʻekʻum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ճամփեն (čampʻen) | ճամփեքը/ճամփեքն (čampʻekʻə/čampʻekʻn) | ||
| dative | ճամփին, ճամփուն (čampʻin, čampʻun) | ճամփեքին (čampʻekʻin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ճամփես (čampʻes) | ճամփեքս (čampʻekʻs) | ||
| dative | ճամփիս (čampʻis) | ճամփեքիս (čampʻekʻis) | ||
| ablative | ճամփիցս (čampʻicʻs) | ճամփեքիցս (čampʻekʻicʻs) | ||
| instrumental | ճամփովս (čampʻovs) | ճամփեքովս (čampʻekʻovs) | ||
| locative | ճամփումս (čampʻums) | ճամփեքումս (čampʻekʻums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ճամփեդ (čampʻed) | ճամփեքդ (čampʻekʻd) | ||
| dative | ճամփիդ (čampʻid) | ճամփեքիդ (čampʻekʻid) | ||
| ablative | ճամփիցդ (čampʻicʻd) | ճամփեքիցդ (čampʻekʻicʻd) | ||
| instrumental | ճամփովդ (čampʻovd) | ճամփեքովդ (čampʻekʻovd) | ||
| locative | ճամփումդ (čampʻumd) | ճամփեքումդ (čampʻekʻumd) | ||
Related terms
editReferences
edit- Ačaṙean, Hračʻeay (1913) “ճամբայ”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žoġovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 702b
- Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “ճանապարհ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 183