नम्र
Hindi edit
Etymology edit
Borrowed from Sanskrit नम्र (namrá).
Pronunciation edit
Adjective edit
नम्र • (namra) (indeclinable)
References edit
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “नम्र”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Sanskrit edit
Alternative scripts edit
Alternative scripts
- নম্ৰ (Assamese script)
- ᬦᬫ᭄ᬭ (Balinese script)
- নম্র (Bengali script)
- 𑰡𑰦𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
- 𑀦𑀫𑁆𑀭 (Brahmi script)
- နမြ (Burmese script)
- નમ્ર (Gujarati script)
- ਨਮ੍ਰ (Gurmukhi script)
- 𑌨𑌮𑍍𑌰 (Grantha script)
- ꦤꦩꦿ (Javanese script)
- 𑂢𑂧𑂹𑂩 (Kaithi script)
- ನಮ್ರ (Kannada script)
- នម្រ (Khmer script)
- ນມ຺ຣ (Lao script)
- നമ്ര (Malayalam script)
- ᠨᠠᠮᡵᠠ (Manchu script)
- 𑘡𑘦𑘿𑘨 (Modi script)
- ᠨᠠᠮᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧁𑧆𑧠𑧈 (Nandinagari script)
- 𑐣𑐩𑑂𑐬 (Newa script)
- ନମ୍ର (Odia script)
- ꢥꢪ꣄ꢬ (Saurashtra script)
- 𑆤𑆩𑇀𑆫 (Sharada script)
- 𑖡𑖦𑖿𑖨 (Siddham script)
- නම්ර (Sinhalese script)
- 𑩯𑩴 𑪙𑩼 (Soyombo script)
- 𑚝𑚢𑚶𑚤 (Takri script)
- நம்ர (Tamil script)
- నమ్ర (Telugu script)
- นมฺร (Thai script)
- ན་མྲ (Tibetan script)
- 𑒢𑒧𑓂𑒩 (Tirhuta script)
- 𑨝𑨢𑩇𑨫 (Zanabazar Square script)
Etymology edit
From Proto-Indo-Aryan *namrás, from Proto-Indo-Iranian *namrás (“submissive, humble”), from Proto-Indo-European *nem-rós, from *nem- (“to bend”). Cognate with Avestan 𐬥𐬀𐬨𐬭𐬀 (namra), Persian نرم (narm, “soft”).
Pronunciation edit
Adjective edit
नम्र • (namrá)
- humble, submissive, polite, reverential
- curved, bent, bowing to, hanging down
Declension edit
| Masculine a-stem declension of नम्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | नम्रः (namraḥ) | ||
| Gen. sg. | नम्रस्य (namrasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | नम्रः (namraḥ) | नम्रौ (namrau) | नम्राः (namrāḥ) |
| Vocative | नम्र (namra) | नम्रौ (namrau) | नम्राः (namrāḥ) |
| Accusative | नम्रम् (namram) | नम्रौ (namrau) | नम्रान् (namrān) |
| Instrumental | नम्रेन (namrena) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्रैः (namraiḥ) |
| Dative | नम्राय (namrāya) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्रेभ्यः (namrebhyaḥ) |
| Ablative | नम्रात् (namrāt) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्रेभ्यः (namrebhyaḥ) |
| Genitive | नम्रस्य (namrasya) | नम्रयोः (namrayoḥ) | नम्रानाम् (namrānām) |
| Locative | नम्रे (namre) | नम्रयोः (namrayoḥ) | नम्रेषु (namreṣu) |
| Feminine ā-stem declension of नम्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | नम्रा (namrā) | ||
| Gen. sg. | नम्रायाः (namrāyāḥ) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | नम्रा (namrā) | नम्रे (namre) | नम्राः (namrāḥ) |
| Vocative | नम्रे (namre) | नम्रे (namre) | नम्राः (namrāḥ) |
| Accusative | नम्राम् (namrām) | नम्रे (namre) | नम्राः (namrāḥ) |
| Instrumental | नम्रया (namrayā) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्राभिः (namrābhiḥ) |
| Dative | नम्रायै (namrāyai) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्राभ्यः (namrābhyaḥ) |
| Ablative | नम्रायाः (namrāyāḥ) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्राभ्यः (namrābhyaḥ) |
| Genitive | नम्रायाः (namrāyāḥ) | नम्रयोः (namrayoḥ) | नम्रानाम् (namrānām) |
| Locative | नम्रायाम् (namrāyām) | नम्रयोः (namrayoḥ) | नम्रासु (namrāsu) |
| Neuter a-stem declension of नम्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | नम्रम् (namram) | ||
| Gen. sg. | नम्रस्य (namrasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | नम्रम् (namram) | नम्रे (namre) | नम्रानि (namrāni) |
| Vocative | नम्र (namra) | नम्रे (namre) | नम्रानि (namrāni) |
| Accusative | नम्रम् (namram) | नम्रे (namre) | नम्रानि (namrāni) |
| Instrumental | नम्रेन (namrena) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्रैः (namraiḥ) |
| Dative | नम्राय (namrāya) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्रेभ्यः (namrebhyaḥ) |
| Ablative | नम्रात् (namrāt) | नम्राभ्याम् (namrābhyām) | नम्रेभ्यः (namrebhyaḥ) |
| Genitive | नम्रस्य (namrasya) | नम्रयोः (namrayoḥ) | नम्रानाम् (namrānām) |
| Locative | नम्रे (namre) | नम्रयोः (namrayoḥ) | नम्रेषु (namreṣu) |
References edit
- Monier Williams (1899) “नम्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 528, column 2.