समृद्धि
Sanskrit edit
Alternative forms edit
Alternative scripts
- সমৃদ্ধি (Assamese script)
- ᬲᬫᬺᬤ᭄ᬥᬶ (Balinese script)
- সমৃদ্ধি (Bengali script)
- 𑰭𑰦𑰴𑰟𑰿𑰠𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑀫𑀾𑀤𑁆𑀥𑀺 (Brahmi script)
- သမၖဒ္ဓိ (Burmese script)
- સમૃદ્ધિ (Gujarati script)
- ਸਮ੍ਰਦ੍ਧਿ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑌮𑍃𑌦𑍍𑌧𑌿 (Grantha script)
- ꦱꦩꦽꦢ꧀ꦣꦶ (Javanese script)
- 𑂮𑂧𑃂𑂠𑂹𑂡𑂱 (Kaithi script)
- ಸಮೃದ್ಧಿ (Kannada script)
- សម្ឫទ្ធិ (Khmer script)
- ສມ຺ຣິທ຺ຘິ (Lao script)
- സമൃദ്ധി (Malayalam script)
- ᠰᠠᠮᡵᡳᡩᢡᡳ (Manchu script)
- 𑘭𑘦𑘵𑘟𑘿𑘠𑘱 (Modi script)
- ᠰᠠᠮᠷᠢᢑᢑᠾᠢ (Mongolian script)
- 𑧍𑧆𑧖𑦿𑧠𑧀𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐳𑐩𑐺𑐡𑑂𑐢𑐶 (Newa script)
- ସମୃଦ୍ଧି (Odia script)
- ꢱꢪꢺꢣ꣄ꢤꢶ (Saurashtra script)
- 𑆱𑆩𑆸𑆢𑇀𑆣𑆴 (Sharada script)
- 𑖭𑖦𑖴𑖟𑖿𑖠𑖰 (Siddham script)
- සමෘද්ධි (Sinhalese script)
- 𑪁𑩴𑩙𑩭 𑪙𑩮𑩑 (Soyombo script)
- 𑚨𑚢𑚛𑚶𑚜𑚮 (Takri script)
- ஸம்ரித்³தி⁴ (Tamil script)
- సమృద్ధి (Telugu script)
- สมฺฤทฺธิ (Thai script)
- ས་མྲྀ་དྡྷི (Tibetan script)
- 𑒮𑒧𑒵𑒠𑓂𑒡𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨰𑨢𑨼𑨉𑨛𑩇𑨜𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology edit
सम्- (sam-) + ऋद्धि (ṛddhi), from Proto-Indo-European *h₃ŕ̥dʰ-tis.
Pronunciation edit
- (Vedic) IPA(key): /sɐ́.mr̩d.dʱi/, [sɐ́.mr̩d̚.dʱi]
- (Classical) IPA(key): /s̪ɐˈmr̩d̪.d̪ʱi/, [s̪ɐˈmr̩d̪̚.d̪ʱi]
Noun edit
समृद्धि • (sámṛddhi) stem, f
- great prosperity or success
- c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) I.5.2.4:
- अथो खलु संभृत्या एव संभराः कर्तव्यं यजुर्यज्ञस्य समृद्ध्यै
- átho khálu sambhṛ́tyā evá sambhārā́ḥ kartavyàṃ yájuryajñásya sámṛddhyai
- Likewise, they say: "the apparatus should be collected and the Yajus should be performed, for the success of the ritual worship."
- अथो खलु संभृत्या एव संभराः कर्तव्यं यजुर्यज्ञस्य समृद्ध्यै
- growth, increase
- thriving, welfare, fortune
- excellence, perfection
Declension edit
| Feminine i-stem declension of समृद्धि (sámṛddhi) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | समृद्धिः sámṛddhiḥ |
समृद्धी sámṛddhī |
समृद्धयः sámṛddhayaḥ |
| Vocative | समृद्धे sámṛddhe |
समृद्धी sámṛddhī |
समृद्धयः sámṛddhayaḥ |
| Accusative | समृद्धिम् sámṛddhim |
समृद्धी sámṛddhī |
समृद्धीः sámṛddhīḥ |
| Instrumental | समृद्ध्या / समृद्धी¹ sámṛddhyā / sámṛddhī¹ |
समृद्धिभ्याम् sámṛddhibhyām |
समृद्धिभिः sámṛddhibhiḥ |
| Dative | समृद्धये / समृद्ध्यै² / समृद्धी¹ sámṛddhaye / sámṛddhyai² / sámṛddhī¹ |
समृद्धिभ्याम् sámṛddhibhyām |
समृद्धिभ्यः sámṛddhibhyaḥ |
| Ablative | समृद्धेः / समृद्ध्याः² / समृद्ध्यै³ sámṛddheḥ / sámṛddhyāḥ² / sámṛddhyai³ |
समृद्धिभ्याम् sámṛddhibhyām |
समृद्धिभ्यः sámṛddhibhyaḥ |
| Genitive | समृद्धेः / समृद्ध्याः² / समृद्ध्यै³ sámṛddheḥ / sámṛddhyāḥ² / sámṛddhyai³ |
समृद्ध्योः sámṛddhyoḥ |
समृद्धीनाम् sámṛddhīnām |
| Locative | समृद्धौ / समृद्ध्याम्² / समृद्धा¹ sámṛddhau / sámṛddhyām² / sámṛddhā¹ |
समृद्ध्योः sámṛddhyoḥ |
समृद्धिषु sámṛddhiṣu |
| Notes |
| ||
Descendants edit
- Prakrit: 𑀲𑀫𑀺𑀤𑁆𑀥𑀺 (samiddhi), 𑀲𑀫𑀤𑁆𑀥𑀺 (samaddhi)
- Pali: samiddhi
- → Kannada: ಸಮೃದ್ಧಿ (samṛddhi)
- → Telugu: సమృద్ధి (samr̥ddhi)
References edit
- Monier Williams (1899) “समृद्धि”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1171, column 2.