Tone unknown
|
Infinitive
|
ukuxhumana
|
|
Positive
|
Negative
|
Infinitive
|
ukuxhumana
|
ukungaxhumani
|
|
Imperative
|
|
Simple
|
+ object concord
|
Singular
|
xhumana
|
-xhumane
|
Plural
|
xhumanani
|
-xhumaneni
|
|
Present
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiyaxhumana, ngixhumana
|
engixhumanayo, engixhumana
|
ngixhumana
|
angixhumani
|
engingaxhumani
|
ngingaxhumani
|
2nd singular
|
uyaxhumana, uxhumana
|
oxhumanayo, oxhumana
|
uxhumana
|
awuxhumani
|
ongaxhumani
|
ungaxhumani
|
1st plural
|
siyaxhumana, sixhumana
|
esixhumanayo, esixhumana
|
sixhumana
|
asixhumani
|
esingaxhumani
|
singaxhumani
|
2nd plural
|
niyaxhumana, nixhumana
|
enixhumanayo, enixhumana
|
nixhumana
|
anixhumani
|
eningaxhumani
|
ningaxhumani
|
Class 1
|
uyaxhumana, uxhumana
|
oxhumanayo, oxhumana
|
exhumana
|
akaxhumani
|
ongaxhumani
|
engaxhumani
|
Class 2
|
bayaxhumana, baxhumana
|
abaxhumanayo, abaxhumana
|
bexhumana
|
abaxhumani
|
abangaxhumani
|
bengaxhumani
|
Class 3
|
uyaxhumana, uxhumana
|
oxhumanayo, oxhumana
|
uxhumana
|
awuxhumani
|
ongaxhumani
|
ungaxhumani
|
Class 4
|
iyaxhumana, ixhumana
|
exhumanayo, exhumana
|
ixhumana
|
ayixhumani
|
engaxhumani
|
ingaxhumani
|
Class 5
|
liyaxhumana, lixhumana
|
elixhumanayo, elixhumana
|
lixhumana
|
alixhumani
|
elingaxhumani
|
lingaxhumani
|
Class 6
|
ayaxhumana, axhumana
|
axhumanayo, axhumana
|
exhumana
|
awaxhumani
|
angaxhumani
|
engaxhumani
|
Class 7
|
siyaxhumana, sixhumana
|
esixhumanayo, esixhumana
|
sixhumana
|
asixhumani
|
esingaxhumani
|
singaxhumani
|
Class 8
|
ziyaxhumana, zixhumana
|
ezixhumanayo, ezixhumana
|
zixhumana
|
azixhumani
|
ezingaxhumani
|
zingaxhumani
|
Class 9
|
iyaxhumana, ixhumana
|
exhumanayo, exhumana
|
ixhumana
|
ayixhumani
|
engaxhumani
|
ingaxhumani
|
Class 10
|
ziyaxhumana, zixhumana
|
ezixhumanayo, ezixhumana
|
zixhumana
|
azixhumani
|
ezingaxhumani
|
zingaxhumani
|
Class 11
|
luyaxhumana, luxhumana
|
oluxhumanayo, oluxhumana
|
luxhumana
|
aluxhumani
|
olungaxhumani
|
lungaxhumani
|
Class 14
|
buyaxhumana, buxhumana
|
obuxhumanayo, obuxhumana
|
buxhumana
|
abuxhumani
|
obungaxhumani
|
bungaxhumani
|
Class 15
|
kuyaxhumana, kuxhumana
|
okuxhumanayo, okuxhumana
|
kuxhumana
|
akuxhumani
|
okungaxhumani
|
kungaxhumani
|
Class 17
|
kuyaxhumana, kuxhumana
|
okuxhumanayo, okuxhumana
|
kuxhumana
|
akuxhumani
|
okungaxhumani
|
kungaxhumani
|
|
Recent past
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngixhumanile, ngixhumanē
|
engixhumanile, engixhumanē
|
ngixhumanile, ngixhumanē
|
angixhumananga
|
engingaxhumananga
|
ngingaxhumananga
|
2nd singular
|
uxhumanile, uxhumanē
|
oxhumanile, oxhumanē
|
uxhumanile, uxhumanē
|
awuxhumananga
|
ongaxhumananga
|
ungaxhumananga
|
1st plural
|
sixhumanile, sixhumanē
|
esixhumanile, esixhumanē
|
sixhumanile, sixhumanē
|
asixhumananga
|
esingaxhumananga
|
singaxhumananga
|
2nd plural
|
nixhumanile, nixhumanē
|
enixhumanile, enixhumanē
|
nixhumanile, nixhumanē
|
anixhumananga
|
eningaxhumananga
|
ningaxhumananga
|
Class 1
|
uxhumanile, uxhumanē
|
oxhumanile, oxhumanē
|
exhumanile, exhumanē
|
akaxhumananga
|
ongaxhumananga
|
engaxhumananga
|
Class 2
|
baxhumanile, baxhumanē
|
abaxhumanile, abaxhumanē
|
bexhumanile, bexhumanē
|
abaxhumananga
|
abangaxhumananga
|
bengaxhumananga
|
Class 3
|
uxhumanile, uxhumanē
|
oxhumanile, oxhumanē
|
uxhumanile, uxhumanē
|
awuxhumananga
|
ongaxhumananga
|
ungaxhumananga
|
Class 4
|
ixhumanile, ixhumanē
|
exhumanile, exhumanē
|
ixhumanile, ixhumanē
|
ayixhumananga
|
engaxhumananga
|
ingaxhumananga
|
Class 5
|
lixhumanile, lixhumanē
|
elixhumanile, elixhumanē
|
lixhumanile, lixhumanē
|
alixhumananga
|
elingaxhumananga
|
lingaxhumananga
|
Class 6
|
axhumanile, axhumanē
|
axhumanile, axhumanē
|
exhumanile, exhumanē
|
awaxhumananga
|
angaxhumananga
|
engaxhumananga
|
Class 7
|
sixhumanile, sixhumanē
|
esixhumanile, esixhumanē
|
sixhumanile, sixhumanē
|
asixhumananga
|
esingaxhumananga
|
singaxhumananga
|
Class 8
|
zixhumanile, zixhumanē
|
ezixhumanile, ezixhumanē
|
zixhumanile, zixhumanē
|
azixhumananga
|
ezingaxhumananga
|
zingaxhumananga
|
Class 9
|
ixhumanile, ixhumanē
|
exhumanile, exhumanē
|
ixhumanile, ixhumanē
|
ayixhumananga
|
engaxhumananga
|
ingaxhumananga
|
Class 10
|
zixhumanile, zixhumanē
|
ezixhumanile, ezixhumanē
|
zixhumanile, zixhumanē
|
azixhumananga
|
ezingaxhumananga
|
zingaxhumananga
|
Class 11
|
luxhumanile, luxhumanē
|
oluxhumanile, oluxhumanē
|
luxhumanile, luxhumanē
|
aluxhumananga
|
olungaxhumananga
|
lungaxhumananga
|
Class 14
|
buxhumanile, buxhumanē
|
obuxhumanile, obuxhumanē
|
buxhumanile, buxhumanē
|
abuxhumananga
|
obungaxhumananga
|
bungaxhumananga
|
Class 15
|
kuxhumanile, kuxhumanē
|
okuxhumanile, okuxhumanē
|
kuxhumanile, kuxhumanē
|
akuxhumananga
|
okungaxhumananga
|
kungaxhumananga
|
Class 17
|
kuxhumanile, kuxhumanē
|
okuxhumanile, okuxhumanē
|
kuxhumanile, kuxhumanē
|
akuxhumananga
|
okungaxhumananga
|
kungaxhumananga
|
|
Remote past
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngāxhumana
|
engāxhumana
|
ngāxhumana
|
angixhumananga
|
engingaxhumananga
|
ngingaxhumananga
|
2nd singular
|
wāxhumana
|
owāxhumana
|
wāxhumana
|
awuxhumananga
|
ongaxhumananga
|
ungaxhumananga
|
1st plural
|
sāxhumana
|
esāxhumana
|
sāxhumana
|
asixhumananga
|
esingaxhumananga
|
singaxhumananga
|
2nd plural
|
nāxhumana
|
enāxhumana
|
nāxhumana
|
anixhumananga
|
eningaxhumananga
|
ningaxhumananga
|
Class 1
|
wāxhumana
|
owāxhumana
|
āxhumana
|
akaxhumananga
|
ongaxhumananga
|
engaxhumananga
|
Class 2
|
bāxhumana
|
abāxhumana
|
bāxhumana
|
abaxhumananga
|
abangaxhumananga
|
bengaxhumananga
|
Class 3
|
wāxhumana
|
owāxhumana
|
wāxhumana
|
awuxhumananga
|
ongaxhumananga
|
ungaxhumananga
|
Class 4
|
yāxhumana
|
eyāxhumana
|
yāxhumana
|
ayixhumananga
|
engaxhumananga
|
ingaxhumananga
|
Class 5
|
lāxhumana
|
elāxhumana
|
lāxhumana
|
alixhumananga
|
elingaxhumananga
|
lingaxhumananga
|
Class 6
|
āxhumana
|
āxhumana
|
āxhumana
|
awaxhumananga
|
angaxhumananga
|
engaxhumananga
|
Class 7
|
sāxhumana
|
esāxhumana
|
sāxhumana
|
asixhumananga
|
esingaxhumananga
|
singaxhumananga
|
Class 8
|
zāxhumana
|
ezāxhumana
|
zāxhumana
|
azixhumananga
|
ezingaxhumananga
|
zingaxhumananga
|
Class 9
|
yāxhumana
|
eyāxhumana
|
yāxhumana
|
ayixhumananga
|
engaxhumananga
|
ingaxhumananga
|
Class 10
|
zāxhumana
|
ezāxhumana
|
zāxhumana
|
azixhumananga
|
ezingaxhumananga
|
zingaxhumananga
|
Class 11
|
lwāxhumana
|
olwāxhumana
|
lwāxhumana
|
aluxhumananga
|
olungaxhumananga
|
lungaxhumananga
|
Class 14
|
bāxhumana
|
obāxhumana
|
bāxhumana
|
abuxhumananga
|
obungaxhumananga
|
bungaxhumananga
|
Class 15
|
kwāxhumana
|
okwāxhumana
|
kwāxhumana
|
akuxhumananga
|
okungaxhumananga
|
kungaxhumananga
|
Class 17
|
kwāxhumana
|
okwāxhumana
|
kwāxhumana
|
akuxhumananga
|
okungaxhumananga
|
kungaxhumananga
|
|
Potential
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngingaxhumana
|
—
|
ngingaxhumana
|
ngingexhumane
|
—
|
ngingexhumane
|
2nd singular
|
ungaxhumana
|
—
|
ungaxhumana
|
ungexhumane
|
—
|
ungexhumane
|
1st plural
|
singaxhumana
|
—
|
singaxhumana
|
singexhumane
|
—
|
singexhumane
|
2nd plural
|
ningaxhumana
|
—
|
ningaxhumana
|
ningexhumane
|
—
|
ningexhumane
|
Class 1
|
angaxhumana
|
—
|
engaxhumana
|
angexhumane
|
—
|
engexhumane
|
Class 2
|
bangaxhumana
|
—
|
bengaxhumana
|
bangexhumane
|
—
|
bengexhumane
|
Class 3
|
ungaxhumana
|
—
|
ungaxhumana
|
ungexhumane
|
—
|
ungexhumane
|
Class 4
|
ingaxhumana
|
—
|
ingaxhumana
|
ingexhumane
|
—
|
ingexhumane
|
Class 5
|
lingaxhumana
|
—
|
lingaxhumana
|
lingexhumane
|
—
|
lingexhumane
|
Class 6
|
angaxhumana
|
—
|
engaxhumana
|
angexhumane
|
—
|
engexhumane
|
Class 7
|
singaxhumana
|
—
|
singaxhumana
|
singexhumane
|
—
|
singexhumane
|
Class 8
|
zingaxhumana
|
—
|
zingaxhumana
|
zingexhumane
|
—
|
zingexhumane
|
Class 9
|
ingaxhumana
|
—
|
ingaxhumana
|
ingexhumane
|
—
|
ingexhumane
|
Class 10
|
zingaxhumana
|
—
|
zingaxhumana
|
zingexhumane
|
—
|
zingexhumane
|
Class 11
|
lungaxhumana
|
—
|
lungaxhumana
|
lungexhumane
|
—
|
lungexhumane
|
Class 14
|
bungaxhumana
|
—
|
bungaxhumana
|
bungexhumane
|
—
|
bungexhumane
|
Class 15
|
kungaxhumana
|
—
|
kungaxhumana
|
kungexhumane
|
—
|
kungexhumane
|
Class 17
|
kungaxhumana
|
—
|
kungaxhumana
|
kungexhumane
|
—
|
kungexhumane
|
|
Immediate future
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngizoxhumana
|
engizoxhumana
|
ngizoxhumana
|
angizuxhumana
|
engingezuxhumana
|
ngingezuxhumana
|
2nd singular
|
uzoxhumana
|
ozoxhumana
|
uzoxhumana
|
awuzuxhumana
|
ongezuxhumana
|
ungezuxhumana
|
1st plural
|
sizoxhumana
|
esizoxhumana
|
sizoxhumana
|
asizuxhumana
|
esingezuxhumana
|
singezuxhumana
|
2nd plural
|
nizoxhumana
|
enizoxhumana
|
nizoxhumana
|
anizuxhumana
|
eningezuxhumana
|
ningezuxhumana
|
Class 1
|
uzoxhumana
|
ozoxhumana
|
ezoxhumana
|
akazuxhumana
|
ongezuxhumana
|
engezuxhumana
|
Class 2
|
bazoxhumana
|
abazoxhumana
|
bezoxhumana
|
abazuxhumana
|
abangezuxhumana
|
bengezuxhumana
|
Class 3
|
uzoxhumana
|
ozoxhumana
|
uzoxhumana
|
awuzuxhumana
|
ongezuxhumana
|
ungezuxhumana
|
Class 4
|
izoxhumana
|
ezoxhumana
|
izoxhumana
|
ayizuxhumana
|
engezuxhumana
|
ingezuxhumana
|
Class 5
|
lizoxhumana
|
elizoxhumana
|
lizoxhumana
|
alizuxhumana
|
elingezuxhumana
|
lingezuxhumana
|
Class 6
|
azoxhumana
|
azoxhumana
|
ezoxhumana
|
awazuxhumana
|
angezuxhumana
|
engezuxhumana
|
Class 7
|
sizoxhumana
|
esizoxhumana
|
sizoxhumana
|
asizuxhumana
|
esingezuxhumana
|
singezuxhumana
|
Class 8
|
zizoxhumana
|
ezizoxhumana
|
zizoxhumana
|
azizuxhumana
|
ezingezuxhumana
|
zingezuxhumana
|
Class 9
|
izoxhumana
|
ezoxhumana
|
izoxhumana
|
ayizuxhumana
|
engezuxhumana
|
ingezuxhumana
|
Class 10
|
zizoxhumana
|
ezizoxhumana
|
zizoxhumana
|
azizuxhumana
|
ezingezuxhumana
|
zingezuxhumana
|
Class 11
|
luzoxhumana
|
oluzoxhumana
|
luzoxhumana
|
aluzuxhumana
|
olungezuxhumana
|
lungezuxhumana
|
Class 14
|
buzoxhumana
|
obuzoxhumana
|
buzoxhumana
|
abuzuxhumana
|
obungezuxhumana
|
bungezuxhumana
|
Class 15
|
kuzoxhumana
|
okuzoxhumana
|
kuzoxhumana
|
akuzuxhumana
|
okungezuxhumana
|
kungezuxhumana
|
Class 17
|
kuzoxhumana
|
okuzoxhumana
|
kuzoxhumana
|
akuzuxhumana
|
okungezuxhumana
|
kungezuxhumana
|
|
Remote future
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiyoxhumana
|
engiyoxhumana
|
ngiyoxhumana
|
angiyuxhumana
|
engingeyuxhumana
|
ngingeyuxhumana
|
2nd singular
|
uyoxhumana
|
oyoxhumana
|
uyoxhumana
|
awuyuxhumana
|
ongeyuxhumana
|
ungeyuxhumana
|
1st plural
|
siyoxhumana
|
esiyoxhumana
|
siyoxhumana
|
asiyuxhumana
|
esingeyuxhumana
|
singeyuxhumana
|
2nd plural
|
niyoxhumana
|
eniyoxhumana
|
niyoxhumana
|
aniyuxhumana
|
eningeyuxhumana
|
ningeyuxhumana
|
Class 1
|
uyoxhumana
|
oyoxhumana
|
eyoxhumana
|
akayuxhumana
|
ongeyuxhumana
|
engeyuxhumana
|
Class 2
|
bayoxhumana
|
abayoxhumana
|
beyoxhumana
|
abayuxhumana
|
abangeyuxhumana
|
bengeyuxhumana
|
Class 3
|
uyoxhumana
|
oyoxhumana
|
uyoxhumana
|
awuyuxhumana
|
ongeyuxhumana
|
ungeyuxhumana
|
Class 4
|
iyoxhumana
|
eyoxhumana
|
iyoxhumana
|
ayiyuxhumana
|
engeyuxhumana
|
ingeyuxhumana
|
Class 5
|
liyoxhumana
|
eliyoxhumana
|
liyoxhumana
|
aliyuxhumana
|
elingeyuxhumana
|
lingeyuxhumana
|
Class 6
|
ayoxhumana
|
ayoxhumana
|
eyoxhumana
|
awayuxhumana
|
angeyuxhumana
|
engeyuxhumana
|
Class 7
|
siyoxhumana
|
esiyoxhumana
|
siyoxhumana
|
asiyuxhumana
|
esingeyuxhumana
|
singeyuxhumana
|
Class 8
|
ziyoxhumana
|
eziyoxhumana
|
ziyoxhumana
|
aziyuxhumana
|
ezingeyuxhumana
|
zingeyuxhumana
|
Class 9
|
iyoxhumana
|
eyoxhumana
|
iyoxhumana
|
ayiyuxhumana
|
engeyuxhumana
|
ingeyuxhumana
|
Class 10
|
ziyoxhumana
|
eziyoxhumana
|
ziyoxhumana
|
aziyuxhumana
|
ezingeyuxhumana
|
zingeyuxhumana
|
Class 11
|
luyoxhumana
|
oluyoxhumana
|
luyoxhumana
|
aluyuxhumana
|
olungeyuxhumana
|
lungeyuxhumana
|
Class 14
|
buyoxhumana
|
obuyoxhumana
|
buyoxhumana
|
abuyuxhumana
|
obungeyuxhumana
|
bungeyuxhumana
|
Class 15
|
kuyoxhumana
|
okuyoxhumana
|
kuyoxhumana
|
akuyuxhumana
|
okungeyuxhumana
|
kungeyuxhumana
|
Class 17
|
kuyoxhumana
|
okuyoxhumana
|
kuyoxhumana
|
akuyuxhumana
|
okungeyuxhumana
|
kungeyuxhumana
|
|
Present subjunctive
|
|
Positive
|
Negative
|
1st singular
|
ngixhumane
|
ngingaxhumani
|
2nd singular
|
uxhumane
|
ungaxhumani
|
1st plural
|
sixhumane
|
singaxhumani
|
2nd plural
|
nixhumane
|
ningaxhumani
|
Class 1
|
axhumane
|
angaxhumani
|
Class 2
|
baxhumane
|
bangaxhumani
|
Class 3
|
uxhumane
|
ungaxhumani
|
Class 4
|
ixhumane
|
ingaxhumani
|
Class 5
|
lixhumane
|
lingaxhumani
|
Class 6
|
axhumane
|
angaxhumani
|
Class 7
|
sixhumane
|
singaxhumani
|
Class 8
|
zixhumane
|
zingaxhumani
|
Class 9
|
ixhumane
|
ingaxhumani
|
Class 10
|
zixhumane
|
zingaxhumani
|
Class 11
|
luxhumane
|
lungaxhumani
|
Class 14
|
buxhumane
|
bungaxhumani
|
Class 15
|
kuxhumane
|
kungaxhumani
|
Class 17
|
kuxhumane
|
kungaxhumani
|
|
Past subjunctive
|
|
Positive
|
Negative
|
1st singular
|
ngaxhumana
|
ngangaxhumana, angaxhumana, angangaxhumana
|
2nd singular
|
waxhumana
|
wangaxhumana, awaxhumana, awangaxhumana
|
1st plural
|
saxhumana
|
sangaxhumana, asaxhumana, asangaxhumana
|
2nd plural
|
naxhumana
|
nangaxhumana, anaxhumana, anangaxhumana
|
Class 1
|
waxhumana
|
wangaxhumana, akaxhumana, akangaxhumana
|
Class 2
|
baxhumana
|
bangaxhumana, abaxhumana, abangaxhumana
|
Class 3
|
waxhumana
|
wangaxhumana, awaxhumana, awangaxhumana
|
Class 4
|
yaxhumana
|
yangaxhumana, ayaxhumana, ayangaxhumana
|
Class 5
|
laxhumana
|
langaxhumana, alaxhumana, alangaxhumana
|
Class 6
|
axhumana
|
angaxhumana, awaxhumana, awangaxhumana
|
Class 7
|
saxhumana
|
sangaxhumana, asaxhumana, asangaxhumana
|
Class 8
|
zaxhumana
|
zangaxhumana, azaxhumana, azangaxhumana
|
Class 9
|
yaxhumana
|
yangaxhumana, ayaxhumana, ayangaxhumana
|
Class 10
|
zaxhumana
|
zangaxhumana, azaxhumana, azangaxhumana
|
Class 11
|
lwaxhumana
|
lwangaxhumana, alwaxhumana, alwangaxhumana
|
Class 14
|
baxhumana
|
bangaxhumana, abaxhumana, abangaxhumana
|
Class 15
|
kwaxhumana
|
kwangaxhumana, akwaxhumana, akwangaxhumana
|
Class 17
|
kwaxhumana
|
kwangaxhumana, akwaxhumana, akwangaxhumana
|