pomóc
Masurian
editEtymology
editInherited from Old Polish pomóc. By surface analysis, po- + móc.
Pronunciation
editVerb
editpomóc pf (imperfective pomágäcz)
- (intransitive) to help (to provide assistance to) [with dative ‘whom’ and infinitive ‘to do what’]
- (intransitive) to help (to be effective) [with dative ‘whom’]
- (intransitive) to help (to contribute in some way) [with dative ‘whom’]
Derived terms
editnouns
Further reading
editOld Polish
editEtymology
editInherited from Proto-Slavic *pomoťi. By surface analysis, po- + móc. First attested in the 14th century.
Pronunciation
editVerb
editpomóc pf (imperfective pomagać)
- (attested in Lesser Poland, Greater Poland) to help (to provide assistance to) [with dative ‘whom’; in addition, with accusative or k (+ dative) or na (+ accusative) ‘with what’; or with instrumental ‘with (by means of) what’; or with infinitive ‘to do what’]
- 1915 [End of the 14th century], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543[1], page 315:
- Ach panicze Bernacze, wesrzi na me vbostwo a pomoszi!
- [Ach panicze Biernacie, weźrzy na me ubostwo a pomoży!]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 36, 42:
- I pomosze (adiuvabit) gim gospodzin
- [I pomoże (adiuvabit) jim Gospodzin]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[3], page 43:
- Yozephus, Philipus svoyem pysmem tesch my k temv dzyalv pomogly (ad hoc opus nobis affuerunt)
- [Jozefus, Filipus, swojem pismem też mi k temu działu pomogli (ad hoc opus nobis affuerunt)]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[4], page 844:
- Yego odpovyedzenye malo albo nycz byloby yemv pomoglo
- [Jego odpowiedzenie mało albo nic byłoby jemu pomogło]
- 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym[5], line 228:
- Wyącz wsz[y]thczy proszyli boga za tho, aby gym bog pomokl na tho, by mv mogly lyst othyącz
- [Więc wsz[y]tcy prosili Boga za to, aby jim Bog pomogł na to, by mu mogli list otjąć]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[6], page 47:
- Tem skvtkyem chcza wschemv svyatv pomocz
- [Tem skutkiem chcę wszemu światu pomoc]
- 1888 [1398], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV[7], Greater Poland, page 72:
- Iaco me Nicolaus slal do Michala, obeczugø gemv pomocz thich glow placzicz
- [Jako mie Nicolaus słał do Michała, obiecują jemu pomoc tych głow płacić]
- (attested in Masovia) to help; to work (to be effective)
- 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią][8], Mierzeniec, Płock, line 302:
- Otocz kaszdy lekarz fasczy, nye pomogv yego masczy
- [Otoć każdy lekarz faści, nie pomogą jego maści]
- to help (to prevent, to remedy)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[9], page 585:
- Za nym wschytek svyat ydzye a my themv nycz nye pomozemy
- [Za nim wszytek świat idzie a my temu nic nie pomożemy]
Derived terms
editnouns
verbs
- dopomóc pf, dopomagać impf
- podpomóc pf, podpomagać impf
- przepomóc pf, przepomagać impf
- przypomagać impf
- spomóc pf, spomagać impf
- upomóc pf
- wspomóc pf, wspomagać impf
verbs
- pomóc prawa pf, pomagać prawa impf
Related terms
editadjectives
nouns
Descendants
editReferences
edit- Bańkowski, Andrzej (2000) “pomóc”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “pomóc”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
editEtymology
editInherited from Old Polish pomóc. By surface analysis, po- + móc.
Pronunciation
edit- IPA(key): /ˈpɔ.mut͡s/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈpɔ.mot͡s/
Audio: (file) - Rhymes: -ɔmut͡s
- Syllabification: po‧móc
Verb
editpomóc pf (imperfective pomagać)
- (intransitive) to help (to provide assistance to) [with dative ‘whom’; in addition, with w (+ locative) or przy (+ locative) ‘with what’; or with infinitive ‘to do what’; or with instrumental ‘with (by means of) what’]
- Możesz mi pomóc? ― Can you help me?
- (intransitive) to help (to be effective) [with dative ‘whom’; in addition, with w (+ locative) ‘with what’; or with na (+ accusative) ‘for what’; or with infinitive ‘to do what’]
- (intransitive) to help (to contribute in some way)
Conjugation
editDerived terms
editphrases
proverbs
verbs
verbs
Trivia
editAccording to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pomóc is one of the most used words in Polish, appearing 6 times in scientific texts, 1 time in news, 11 times in essays, 31 times in fiction, and 46 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 95 times, making it the 666th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
editFurther reading
edit- pomóc in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- pomóc in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pomóc”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “POMÓC”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 16.04.2020
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pomóc”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “pomóc”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pomóc”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 576
- pomóc in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Categories:
- Masurian terms derived from Proto-Slavic
- Masurian terms inherited from Proto-Slavic
- Masurian terms inherited from Old Polish
- Masurian terms derived from Old Polish
- Polish terms prefixed with po-
- Masurian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Masurian/ɔmot͡s
- Rhymes:Masurian/ɔmot͡s/2 syllables
- Masurian lemmas
- Masurian verbs
- Masurian perfective verbs
- Masurian intransitive verbs
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms prefixed with po-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish perfective verbs
- Lesser Poland Old Polish
- Greater Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Masovia Old Polish
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio links
- Rhymes:Polish/ɔmut͡s
- Rhymes:Polish/ɔmut͡s/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish perfective verbs
- Polish intransitive verbs
- Polish terms with usage examples