pomóc
Masurian edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish pomóc. By surface analysis, po- + móc.
Pronunciation edit
Verb edit
pomóc pf (imperfective pomágäcz)
- (intransitive) to help (to provide assistance to) [+dative = whom], [+infinitive = to do what]
- (intransitive) to help (to be effective) [+dative = whom]
- (intransitive) to help (to contribute in some way) [+dative = whom]
Derived terms edit
nouns
Further reading edit
Old Polish edit
Etymology edit
Inherited from Proto-Slavic *pomoťi. By surface analysis, po- + móc. First attested in the 14th century.
Pronunciation edit
Verb edit
pomóc pf (imperfective pomagać)
- to help (to provide assistance to) [+dative = whom], [+accusative]/[+ k (dative)]/[+ na (accusative) = with what], [+instrumental = with (by means of) what], [+infinitive = to do what]
- 1915 [End of the 14th century], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543[3], page 315:
- Ach panicze Bernacze, wesrzi na me vbostwo a pomoszi!
- [Ach panicze Biernacie, weźrzy na me ubostwo a pomoży!]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter][4], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 36, 42:
- I pomosze (adiuvabit) gim gospodzin
- [I pomoże (adiuvabit) jim Gospodzin]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[5], page 43:
- Yozephus, Philipus svoyem pysmem tesch my k temv dzyalv pomogly (ad hoc opus nobis affuerunt)
- [Jozefus, Filipus, swojem pismem też mi k temu działu pomogli (ad hoc opus nobis affuerunt)]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[6], page 844:
- Yego odpovyedzenye malo albo nycz byloby yemv pomoglo
- [Jego odpowiedzenie mało albo nic byłoby jemu pomogło]
- 1454, Legenda o św. Aleksym[7], line 228:
- Wyącz wsz[y]thczy proszyli boga za tho, aby gym bog pomokl na tho, by mv mogly lyst othyącz
- [Więc wsz[y]tcy prosili Boga za to, aby jim Bog pomogł na to, by mu mogli list otjąć]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[8], page 47:
- Tem skvtkyem chcza wschemv svyatv pomocz
- [Tem skutkiem chcę wszemu światu pomoc]
- 1888 [1398], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV[9], page 72:
- Iaco me Nicolaus slal do Michala, obeczugø gemv pomocz thich glow placzicz
- [Jako mie Nicolaus słał do Michała, obiecują jemu pomoc tych głow płacić]
- to help; to work (to be effective)
- 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią][10], line 302:
- Otocz kaszdy lekarz fasczy, nye pomogv yego masczy
- [Otoć każdy lekarz faści, nie pomogą jego maści]
- to help (to prevent, to remedy)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[11], page 585:
- Za nym wschytek svyat ydzye a my themv nycz nye pomozemy
- [Za nim wszytek świat idzie a my temu nic nie pomożemy]
Derived terms edit
nouns
verbs
- dopomóc pf, dopomagać impf
- podpomóc pf, podpomagać impf
- przepomóc pf, przepomagać impf
- przypomagać impf
- spomóc pf, spomagać impf
- upomóc pf
- wspomóc pf, wspomagać impf
verbs
- pomóc prawa pf, pomagać prawa impf
Related terms edit
adjectives
nouns
Descendants edit
References edit
- Bańkowski, Andrzej (2000) “pomóc”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “pomóc”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish pomóc. By surface analysis, po- + móc.
Pronunciation edit
- IPA(key): /ˈpɔ.mut͡s/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈpɔ.mot͡s/
Audio (file) - Rhymes: -ɔmut͡s
- Syllabification: po‧móc
Verb edit
pomóc pf (imperfective pomagać)
- (intransitive) to help (to provide assistance to) [+dative = whom], [+ w (locative)]/[+ przy (locative) = with what], [+infinitive = to do what], [+instrumental = with (by means of) what]
- Możesz mi pomóc? ― Can you help me?
- (intransitive) to help (to be effective) [+dative = whom], [+ w (locative) = with what], [+ na (accusative) = for what], [+infinitive = to do what]
- (intransitive) to help (to contribute in some way)
Conjugation edit
Derived terms edit
phrases
proverbs
verbs
verbs
Trivia edit
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pomóc is one of the most used words in Polish, appearing 6 times in scientific texts, 1 time in news, 11 times in essays, 31 times in fiction, and 46 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 95 times, making it the 666th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References edit
Further reading edit
- pomóc in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- pomóc in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pomóc”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “POMÓC”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 16.04.2020
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pomóc”, in Słownik języka polskiego[12]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “pomóc”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[13]
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pomóc”, in Słownik języka polskiego[14] (in Polish), volume 4, Warsaw, page 576
- pomóc in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego