ընկղմեմ
Old Armenian
editAlternative forms
edit- ընգղմեմ (əngłmem)
Etymology
editPerhaps from ընդ (ənd) + կուլ- (kul-, “to swallow”).
Verb
editընկղմեմ • (ənkłmem) (aorist indicative ընկղմեցի)
- (transitive) to sink, to submerge; to inundate, to drown, to plunge; to dim, to cloud
- նիրհմամբ ընկղմել ― nirhmamb ənkłmel ― to lull, to make sleepy
- (mediopassive, intransitive) to founder, to sink, to be plunged; to lose oneself
- ընկղմել ի քնոյ ― ənkłmel i kʻnoy ― to sleep soundly
- յանհնարին տրտմութիւն, յանմխիթար սուգ ընկղմել ― yanhnarin trtmutʻiwn, yanmxitʻar sug ənkłmel ― to abandon oneself to melancholy, to be plunged in inconsolable grief
- ընկղմել ի ծով փափկութեանց ― ənkłmel i cov pʻapʻkutʻeancʻ ― to swim in pleasure, in delight
- ի նախանձ ընկղմել ― i naxanj ənkłmel ― to envy, to be jealous of
Conjugation
editactive
| infinitive | ընկղմել (ənkłmel) | participle | ընկղմեցեալ, ընկղմեալ (ənkłmecʻeal, ənkłmeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | ընկղմեցուցանեմ (ənkłmecʻucʻanem) | aorist stem | ընկղմեց- (ənkłmecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ընկղմեմ (ənkłmem) | ընկղմես (ənkłmes) | ընկղմէ (ənkłmē) | ընկղմեմք (ənkłmemkʻ) | ընկղմէք (ənkłmēkʻ) | ընկղմեն (ənkłmen) | |
| imperfect | ընկղմէի, ընկղմեի* (ənkłmēi, ənkłmei*) | ընկղմէիր, ընկղմեիր* (ənkłmēir, ənkłmeir*) | ընկղմէր (ənkłmēr) | ընկղմէաք, ընկղմեաք* (ənkłmēakʻ, ənkłmeakʻ*) | ընկղմէիք, ընկղմեիք* (ənkłmēikʻ, ənkłmeikʻ*) | ընկղմէին, ընկղմեին* (ənkłmēin, ənkłmein*) | |
| aorist | ընկղմեցի (ənkłmecʻi) | ընկղմեցեր (ənkłmecʻer) | ընկղմեաց (ənkłmeacʻ) | ընկղմեցաք (ənkłmecʻakʻ) | ընկղմեցէք, ընկղմեցիք (ənkłmecʻēkʻ, ənkłmecʻikʻ) | ընկղմեցին (ənkłmecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ընկղմիցեմ (ənkłmicʻem) | ընկղմիցես (ənkłmicʻes) | ընկղմիցէ (ənkłmicʻē) | ընկղմիցեմք (ənkłmicʻemkʻ) | ընկղմիցէք (ənkłmicʻēkʻ) | ընկղմիցեն (ənkłmicʻen) | |
| aorist | ընկղմեցից (ənkłmecʻicʻ) | ընկղմեսցես (ənkłmescʻes) | ընկղմեսցէ (ənkłmescʻē) | ընկղմեսցուք (ənkłmescʻukʻ) | ընկղմեսջիք (ənkłmesǰikʻ) | ընկղմեսցեն (ənkłmescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | ընկղմեա՛ (ənkłmeá) | — | — | ընկղմեցէ՛ք (ənkłmecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | ընկղմեսջի՛ր (ənkłmesǰír) | — | — | ընկղմեսջի՛ք (ənkłmesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ ընկղմեր (mí ənkłmer) | — | — | մի՛ ընկղմէք (mí ənkłmēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | ընկղմել, ընկղմիլ* (ənkłmel, ənkłmil*) | participle | ընկղմեցեալ, ընկղմեալ (ənkłmecʻeal, ənkłmeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | ընկղմեցուցանեմ (ənkłmecʻucʻanem) | aorist stem | ընկղմեց- (ənkłmecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ընկղմիմ (ənkłmim) | ընկղմիս (ənkłmis) | ընկղմի (ənkłmi) | ընկղմիմք (ənkłmimkʻ) | ընկղմիք (ənkłmikʻ) | ընկղմին (ənkłmin) | |
| imperfect | ընկղմէի (ənkłmēi) | ընկղմէիր (ənkłmēir) | ընկղմէր, ընկղմիւր (ənkłmēr, ənkłmiwr) | ընկղմէաք (ənkłmēakʻ) | ընկղմէիք (ənkłmēikʻ) | ընկղմէին (ənkłmēin) | |
| aorist | ընկղմեցայ (ənkłmecʻay) | ընկղմեցար (ənkłmecʻar) | ընկղմեցաւ (ənkłmecʻaw) | ընկղմեցաք (ənkłmecʻakʻ) | ընկղմեցայք (ənkłmecʻaykʻ) | ընկղմեցան (ənkłmecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ընկղմիցիմ (ənkłmicʻim) | ընկղմիցիս (ənkłmicʻis) | ընկղմիցի (ənkłmicʻi) | ընկղմիցիմք (ənkłmicʻimkʻ) | ընկղմիցիք (ənkłmicʻikʻ) | ընկղմիցին (ənkłmicʻin) | |
| aorist | ընկղմեցայց (ənkłmecʻaycʻ) | ընկղմեսցիս (ənkłmescʻis) | ընկղմեսցի (ənkłmescʻi) | ընկղմեսցուք (ənkłmescʻukʻ) | ընկղմեսջիք (ənkłmesǰikʻ) | ընկղմեսցին (ənkłmescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | ընկղմեա՛ց (ənkłmeácʻ) | — | — | ընկղմեցարո՛ւք (ənkłmecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | ընկղմեսջի՛ր (ənkłmesǰír) | — | — | ընկղմեսջի՛ք (ənkłmesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ ընկղմիր (mí ənkłmir) | — | — | մի՛ ընկղմիք (mí ənkłmikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
edit- անընկղմելի (anənkłmeli)
- առընկղմեմ (aṙənkłmem)
- ընկղմելութիւն (ənkłmelutʻiwn)
- ընկղմեցուցանեմ (ənkłmecʻucʻanem)
- ընկղմիչ (ənkłmičʻ)
- ընկղմութիւն (ənkłmutʻiwn)
- ընկղմումն (ənkłmumn)
- ստորընկղմեմ (storənkłmem)
- տարընկղմեալ (tarənkłmeal)
Descendants
edit- Armenian: ընկղմել (ənkġmel)
References
edit- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ընկղմեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ընկղմեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կուլ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press