կապուտակ

Armenian

Etymology

From Old Armenian կապուտակ (kaputak).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /kɑpuˈtɑk/, [kɑputɑ́k]
• (Western Armenian) IPA^(key): /ɡɑbuˈdɑɡ/, [ɡɑbudɑ́ɡ]
• Hyphenation: կա‧պու‧տակ

Adjective

կապուտակ • (kaputak) (superlative ամենակապուտակ)

1. (somewhat poetic) blue

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	կապուտակ (kaputak)	կապուտակներ (kaputakner)
dative	կապուտակի (kaputaki)	կապուտակների (kaputakneri)
ablative	կապուտակից (kaputakicʻ)	կապուտակներից (kaputaknericʻ)
instrumental	կապուտակով (kaputakov)	կապուտակներով (kaputaknerov)
locative	կապուտակում (kaputakum)	կապուտակներում (kaputaknerum)
	definite forms
nominative	կապուտակը / կապուտակն (kaputakə / kaputakn)	կապուտակները / կապուտակներն (kaputaknerə / kaputaknern)
dative	կապուտակին (kaputakin)	կապուտակներին (kaputaknerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կապուտակս (kaputaks)	կապուտակներս (kaputakners)
dative	կապուտակիս (kaputakis)	կապուտակներիս (kaputakneris)
ablative	կապուտակիցս (kaputakicʻs)	կապուտակներիցս (kaputaknericʻs)
instrumental	կապուտակովս (kaputakovs)	կապուտակներովս (kaputaknerovs)
locative	կապուտակումս (kaputakums)	կապուտակներումս (kaputaknerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կապուտակդ (kaputakd)	կապուտակներդ (kaputaknerd)
dative	կապուտակիդ (kaputakid)	կապուտակներիդ (kaputaknerid)
ablative	կապուտակիցդ (kaputakicʻd)	կապուտակներիցդ (kaputaknericʻd)
instrumental	կապուտակովդ (kaputakovd)	կապուտակներովդ (kaputaknerovd)
locative	կապուտակումդ (kaputakumd)	կապուտակներումդ (kaputaknerumd)

Noun

կապուտակ • (kaputak)

1. blue matter
2. (dated) hyacinth (gem)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	կապուտակ (kaputak)	կապուտակներ (kaputakner)
dative	կապուտակի (kaputaki)	կապուտակների (kaputakneri)
ablative	կապուտակից (kaputakicʻ)	կապուտակներից (kaputaknericʻ)
instrumental	կապուտակով (kaputakov)	կապուտակներով (kaputaknerov)
locative	կապուտակում (kaputakum)	կապուտակներում (kaputaknerum)
	definite forms
nominative	կապուտակը / կապուտակն (kaputakə / kaputakn)	կապուտակները / կապուտակներն (kaputaknerə / kaputaknern)
dative	կապուտակին (kaputakin)	կապուտակներին (kaputaknerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կապուտակս (kaputaks)	կապուտակներս (kaputakners)
dative	կապուտակիս (kaputakis)	կապուտակներիս (kaputakneris)
ablative	կապուտակիցս (kaputakicʻs)	կապուտակներիցս (kaputaknericʻs)
instrumental	կապուտակովս (kaputakovs)	կապուտակներովս (kaputaknerovs)
locative	կապուտակումս (kaputakums)	կապուտակներումս (kaputaknerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կապուտակդ (kaputakd)	կապուտակներդ (kaputaknerd)
dative	կապուտակիդ (kaputakid)	կապուտակներիդ (kaputaknerid)
ablative	կապուտակիցդ (kaputakicʻd)	կապուտակներիցդ (kaputaknericʻd)
instrumental	կապուտակովդ (kaputakovd)	կապուտակներովդ (kaputaknerovd)
locative	կապուտակումդ (kaputakumd)	կապուտակներումդ (kaputaknerumd)

References

• “կապուտակ”, in Žamanakakicʻ hayocʻ lezvi bacʻatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980
• Aġayan, Ēduard (1976) “կապուտակ”, in Ardi hayereni bacʻatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Hayastan

Old Armenian

Etymology

An Iranian borrowing, ultimately from Proto-Iranian *kapawtakáh (“blue”, adjective), a derivative of *kapáwtah (“pigeon”), whence կապոյտ (kapoyt), from Proto-Indo-Iranian *kapáwtas (“pigeon, dove”). Cognate with Sanskrit कपोत (kapóta).

Adjective

կապուտակ • (kaputak)

1. blue; sky-blue, light blue; navy-blue; having the blue color of the hyacinth lily

   կապուտակ կամար ― kaputak kamar ― the roof or canopy of heaven, the cerulean vault

   կապուտակն երկնից ― kaputakn erknicʻ ― sky-blue

   կապուտակ ծովու ― kaputak covu ― ultra-marine

   բրուսիական կապուտակ ― brusiakan kaputak ― Prussian blue

2. livid
3. reddish, blackberry-colored, violet

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	կապուտակ (kaputak)	կապուտակք (kaputakkʻ)
genitive	կապուտակի (kaputaki)	կապուտակաց (kaputakacʻ)
dative	կապուտակի (kaputaki)	կապուտակաց (kaputakacʻ)
accusative	կապուտակ (kaputak)	կապուտակս (kaputaks)
ablative	կապուտակէ (kaputakē)	կապուտակաց (kaputakacʻ)
instrumental	կապուտակաւ (kaputakaw)	կապուտակաւք = կապուտակօք (kaputakawkʻ = kaputakōkʻ)
locative	կապուտակի (kaputaki)	կապուտակս (kaputaks)

Noun

կապուտակ • (kaputak)

1. blue matter, blue dyed wool, flower
2. blue mineral, from which a blue dye is produced
3. hyacinth (gem)

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	կապուտակ (kaputak)	կապուտակք (kaputakkʻ)
genitive	կապուտակի (kaputaki)	կապուտակաց (kaputakacʻ)
dative	կապուտակի (kaputaki)	կապուտակաց (kaputakacʻ)
accusative	կապուտակ (kaputak)	կապուտակս (kaputaks)
ablative	կապուտակէ (kaputakē)	կապուտակաց (kaputakacʻ)
instrumental	կապուտակաւ (kaputakaw)	կապուտակաւք = կապուտակօք (kaputakawkʻ = kaputakōkʻ)
locative	կապուտակի (kaputaki)	կապուտակս (kaputaks)

Derived terms

• լրջակապուտակ (lrǰakaputak)
• կապուտակագոյն (kaputakagoyn)
• կապուտակագործ (kaputakagorc)
• կապուտակաձեւ (kaputakajew)
• կապուտակային (kaputakayin)
• կապուտականամ (kaputakanam)
• կապուտակատիպ (kaputakatip)
• կապուտակեայ (kaputakeay)
• կապուտակեղէն (kaputakełēn)
• կապուտակիմ (kaputakim)

Descendants

• Armenian: կապուտակ (kaputak)

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “կապուտակ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կապուտակ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ġazarean, Ṙubēn (2000) “կապուտակ”, in G. B. Tʻosunean, editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), Yerevan: University Press
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կապոյտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• M. Bais, Kapoyt/Blue: Tracing the Armenian History of a Colour, “LANX” 11 (2012), pp. 84‐109