ճորտ
Armenian edit
Etymology edit
From Middle Armenian ճորտ (čort), from Old Armenian ճորտ (čort).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [t͡ʃoɾt]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [d͡ʒoɾd]
Noun edit
ճորտ • (čort)
Declension edit
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ճորտ (čort) | ճորտեր (čorter) | ||
| dative | ճորտի (čorti) | ճորտերի (čorteri) | ||
| ablative | ճորտից (čorticʿ) | ճորտերից (čortericʿ) | ||
| instrumental | ճորտով (čortov) | ճորտերով (čorterov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ճորտը/ճորտն (čortə/čortn) | ճորտերը/ճորտերն (čorterə/čortern) | ||
| dative | ճորտին (čortin) | ճորտերին (čorterin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ճորտս (čorts) | ճորտերս (čorters) | ||
| dative | ճորտիս (čortis) | ճորտերիս (čorteris) | ||
| ablative | ճորտիցս (čorticʿs) | ճորտերիցս (čortericʿs) | ||
| instrumental | ճորտովս (čortovs) | ճորտերովս (čorterovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ճորտդ (čortd) | ճորտերդ (čorterd) | ||
| dative | ճորտիդ (čortid) | ճորտերիդ (čorterid) | ||
| ablative | ճորտիցդ (čorticʿd) | ճորտերիցդ (čortericʿd) | ||
| instrumental | ճորտովդ (čortovd) | ճորտերովդ (čorterovd) | ||
| locative | — | — | ||
Derived terms edit
Middle Armenian edit
Etymology edit
From Old Armenian ճորտ (čort).
Noun edit
ճորտ • (čort)
Derived terms edit
- Բարեճորտ (Barečort)
- Ճորտիկին (Čortikin)
- ճորտութիւն (čortutʿiwn)
Descendants edit
- Armenian: ճորտ (čort)
References edit
- Awetikʿean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “ճորտ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 186a
- Ġazaryan, Ṙ. S., Avetisyan, H. M. (2009) “ճորտ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 478a
- Norayr N. Biwzandacʿi (2000) “ճորտ”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʿ storin hayerēni i matenagrutʿeancʿ ŽA–ŽĒ darucʿ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries][1], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 473
Old Armenian edit
Etymology edit
The origin is unknown.
Noun edit
ճորտ • (čort) (post-Classical)
- servant
- 10th century, Grigor Narekacʿi, Tałkʿ [Odes] :[1]
- Այն ճորտն ճոճ էր եւ ճապուկ
Ուռամիջակ հաստաբազուկ
Լայնաթիկունք խարտիշագեղ ահեղագոչ
Նա ձայն ածէր եզն ամոլին
Կանչիւն առնէր աթոռակին։- Ayn čortn čoč ēr ew čapuk
Uṙamiǰak hastabazuk
Laynatʿikunkʿ xartišageł ahełagočʿ
Na jayn acēr ezn amolin
Kančʿiwn aṙnēr atʿoṙakin.
- Ayn čortn čoč ēr ew čapuk
- Այն ճորտն ճոճ էր եւ ճապուկ
Descendants edit
References edit
- ^ Grigor Narekacʿi (1840) Srboy hōrn meroy Grigori Narekay Vanicʿ vanakani matenagrutʿiwnkʿ (Matenagrutʿiwnkʿ naxneacʿ) (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 473
Further reading edit
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977) “ճորտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 213a
- Awetikʿean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “ճորտ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 186a
- Марр, Н. Я. (1924) “Название этрусского бога смерти Kalu и термины ‘писать’, ‘петь’, ‘чорт’, 'поэт' и ‘слепец’”, in Известия Российской Академии Наук. VI серия[2] (in Russian), volume 18, numbers 1–11, page 188 of 183–194, connects with Old Armenian ծառայ (caṙay) and Russian чёрт (čort)
- Petrosean, Matatʿeay (1879) “ճորտ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Kapancjan, G. A. (1951) “Хурритские слова армянского языка [The Hurrian words of Armenian]”, in HSSṘ GA Teġekagir hasarakakan gitutʿyunneri [Bulletin of the Academy of Sciences of the Armenian SSR: Social Sciences][3] (in Russian), number 5, page 31 of 25–50, connects with Old Georgian ჭორტი (č̣orṭi, “cairn”), Mingrelian ჭკორი (č̣ḳori, “slave”)
- Kapancjan, G. A. (1951) “Хурритские слова армянского языка [The Hurrian words of Armenian]”, in Archív Orientalni[4] (in Russian), volume 19, numbers 3–4, page 585 of 579–605
- Капанцян, Г. А. (1951) “К установлению хурритского термина šarr- ‖ zarr-в значении «слуга, раб» по данным армянского и грузинского языков”, in Вестник древней истории[5] (in Russian), volume 35, number 1, page 247 of 245–249
- Капанцян, Г. А. (1952) О взаимоотношении армянского и лазо-мегрельского языков [On the relationship between the Armenian and Lazo-Mingrelian languages] (in Russian), Yerevan: Academy Press, page 21
- Ġapʿancʿyan, Grigor (1961) Hayocʿ lezvi patmutʿyun. Hin šrǰan [History of the Armenian Language. Ancient Period] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, pages 87–88
- Kapancjan, G. A. (1975) Историко-лингвистические работы. Том II [Historical-Linguistic Works. Volume II] (in Russian), Yerevan: Academy Press, pages 310–311