նիրհեմ
Old Armenian
editAlternative forms
edit- նիրհամ (nirham)
Etymology
editFrom նիրհ (nirh).
Verb
editնիրհեմ • (nirhem)
- to fall into a doze, to begin to nod, to doze, to nap, to be drowsy, to drop off to sleep, to take a nap or snooze
- նիրհ ի քուն թանձրութեան ― nirh i kʻun tʻanjrutʻean ― to fall fast asleep or into a sound sleep, to be fallen into a deep sleep
- նիրհեալ ջրհորք ― nirheal ǰrhorkʻ ― waterless or dried wells
- (transitive) to render drowsy or sleepy, to send to sleep
- նիրհել յորորանի ― nirhel yororani ― to lull or rock to sleep
Conjugation
editactive
| infinitive | նիրհել (nirhel) | participle | նիրհեցեալ, նիրհեալ (nirhecʻeal, nirheal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | նիրհեցուցանեմ (nirhecʻucʻanem) | aorist stem | նիրհեց- (nirhecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | նիրհեմ (nirhem) | նիրհես (nirhes) | նիրհէ (nirhē) | նիրհեմք (nirhemkʻ) | նիրհէք (nirhēkʻ) | նիրհեն (nirhen) | |
| imperfect | նիրհէի, նիրհեի* (nirhēi, nirhei*) | նիրհէիր, նիրհեիր* (nirhēir, nirheir*) | նիրհէր (nirhēr) | նիրհէաք, նիրհեաք* (nirhēakʻ, nirheakʻ*) | նիրհէիք, նիրհեիք* (nirhēikʻ, nirheikʻ*) | նիրհէին, նիրհեին* (nirhēin, nirhein*) | |
| aorist | նիրհեցի (nirhecʻi) | նիրհեցեր (nirhecʻer) | նիրհեաց (nirheacʻ) | նիրհեցաք (nirhecʻakʻ) | նիրհեցէք, նիրհեցիք (nirhecʻēkʻ, nirhecʻikʻ) | նիրհեցին (nirhecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | նիրհիցեմ (nirhicʻem) | նիրհիցես (nirhicʻes) | նիրհիցէ (nirhicʻē) | նիրհիցեմք (nirhicʻemkʻ) | նիրհիցէք (nirhicʻēkʻ) | նիրհիցեն (nirhicʻen) | |
| aorist | նիրհեցից (nirhecʻicʻ) | նիրհեսցես (nirhescʻes) | նիրհեսցէ (nirhescʻē) | նիրհեսցուք (nirhescʻukʻ) | նիրհեսջիք (nirhesǰikʻ) | նիրհեսցեն (nirhescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | նիրհեա՛ (nirheá) | — | — | նիրհեցէ՛ք (nirhecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | նիրհեսջի՛ր (nirhesǰír) | — | — | նիրհեսջի՛ք (nirhesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ նիրհեր (mí nirher) | — | — | մի՛ նիրհէք (mí nirhēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | նիրհել, նիրհիլ* (nirhel, nirhil*) | participle | նիրհեցեալ, նիրհեալ (nirhecʻeal, nirheal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | նիրհեցուցանեմ (nirhecʻucʻanem) | aorist stem | նիրհեց- (nirhecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | նիրհիմ (nirhim) | նիրհիս (nirhis) | նիրհի (nirhi) | նիրհիմք (nirhimkʻ) | նիրհիք (nirhikʻ) | նիրհին (nirhin) | |
| imperfect | նիրհէի (nirhēi) | նիրհէիր (nirhēir) | նիրհէր, նիրհիւր (nirhēr, nirhiwr) | նիրհէաք (nirhēakʻ) | նիրհէիք (nirhēikʻ) | նիրհէին (nirhēin) | |
| aorist | նիրհեցայ (nirhecʻay) | նիրհեցար (nirhecʻar) | նիրհեցաւ (nirhecʻaw) | նիրհեցաք (nirhecʻakʻ) | նիրհեցայք (nirhecʻaykʻ) | նիրհեցան (nirhecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | նիրհիցիմ (nirhicʻim) | նիրհիցիս (nirhicʻis) | նիրհիցի (nirhicʻi) | նիրհիցիմք (nirhicʻimkʻ) | նիրհիցիք (nirhicʻikʻ) | նիրհիցին (nirhicʻin) | |
| aorist | նիրհեցայց (nirhecʻaycʻ) | նիրհեսցիս (nirhescʻis) | նիրհեսցի (nirhescʻi) | նիրհեսցուք (nirhescʻukʻ) | նիրհեսջիք (nirhesǰikʻ) | նիրհեսցին (nirhescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | նիրհեա՛ց (nirheácʻ) | — | — | նիրհեցարո՛ւք (nirhecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | նիրհեսջի՛ր (nirhesǰír) | — | — | նիրհեսջի՛ք (nirhesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ նիրհիր (mí nirhir) | — | — | մի՛ նիրհիք (mí nirhikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
edit- Armenian: նիրհել (nirhel)
References
edit- Petrosean, Matatʻeay (1879) “նիրհ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy