պատմուճան

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian պատմուճան (patmučan).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /pɑtmuˈt͡ʃɑn/, [pɑtmut͡ʃɑ́n]
• (Western Armenian) IPA^(key): /bɑdmuˈd͡ʒɑn/, [bɑdmud͡ʒɑ́n]

Noun

պատմուճան • (patmučan)

1. cloak, mantle, robe, gown

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	պատմուճան (patmučan)	պատմուճաններ (patmučanner)
dative	պատմուճանի (patmučani)	պատմուճանների (patmučanneri)
ablative	պատմուճանից (patmučanicʻ)	պատմուճաններից (patmučannericʻ)
instrumental	պատմուճանով (patmučanov)	պատմուճաններով (patmučannerov)
locative	պատմուճանում (patmučanum)	պատմուճաններում (patmučannerum)
	definite forms
nominative	պատմուճանը/պատմուճանն (patmučanə/patmučann)	պատմուճանները/պատմուճաններն (patmučannerə/patmučannern)
dative	պատմուճանին (patmučanin)	պատմուճաններին (patmučannerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	պատմուճանս (patmučans)	պատմուճաններս (patmučanners)
dative	պատմուճանիս (patmučanis)	պատմուճաններիս (patmučanneris)
ablative	պատմուճանիցս (patmučanicʻs)	պատմուճաններիցս (patmučannericʻs)
instrumental	պատմուճանովս (patmučanovs)	պատմուճաններովս (patmučannerovs)
locative	պատմուճանումս (patmučanums)	պատմուճաններումս (patmučannerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	պատմուճանդ (patmučand)	պատմուճաններդ (patmučannerd)
dative	պատմուճանիդ (patmučanid)	պատմուճաններիդ (patmučannerid)
ablative	պատմուճանիցդ (patmučanicʻd)	պատմուճաններիցդ (patmučannericʻd)
instrumental	պատմուճանովդ (patmučanovd)	պատմուճաններովդ (patmučannerovd)
locative	պատմուճանումդ (patmučanumd)	պատմուճաններումդ (patmučannerumd)

Old Armenian

Etymology

An Iranian borrowing: compare Parthian 𐫛𐫏𐫖𐫇𐫝𐫗 (pdmwcn /⁠padmōžan⁠/), Middle Persian [Book Pahlavi needed] (ptmwcn' /⁠paymōzan⁠/, “garment, dress”), ultimately from Proto-Iranian *hmáwčati.

Noun

պատմուճան • (patmučan)

1. dress, garment
   • 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).19.2–4:

     Բարոյախաւսն ասէ զյովազէ, թէ այսպիսի բարս ունի, որ ամենայն անասնոց սիրելի է, բայց միայն աւձի թշնամի է․ ամենախայտ է, իբրեւ զծաղկեայ պատմուճանն Յովսեփու, գեղեցիկ եւ զարդարուն։

     Baroyaxawsn asē zyovazē, tʻē ayspisi bars uni, or amenayn anasnocʻ sireli ē, baycʻ miayn awji tʻšnami ē; amenaxayt ē, ibrew zcałkeay patmučann Yovsepʻu, gełecʻik ew zardarun.

     • Translation by Gohar Muradyan

       Physiologus says about the panther, that it has such a custom: it is dear to all animals, but hostile only to the dragon. It is multicolored like Joseph's robe of many colours, it is beautiful and adorned.

Declension

i-a-type

	singular		plural
nominative	պատմուճան (patmučan)		պատմուճանք (patmučankʻ)
genitive	պատմուճանի (patmučani)		պատմուճանաց (patmučanacʻ)
dative	պատմուճանի (patmučani)		պատմուճանաց (patmučanacʻ)
accusative	պատմուճան (patmučan)		պատմուճանս (patmučans)
ablative	պատմուճանէ (patmučanē)		պատմուճանաց (patmučanacʻ)
instrumental	պատմուճանաւ (patmučanaw)		պատմուճանաւք = պատմուճանօք (patmučanawkʻ = patmučanōkʻ)
locative	պատմուճանի (patmučani)		պատմուճանս (patmučans)

Derived terms

• անպատմուճան (anpatmučan)
• միապատմուճան (miapatmučan)
• պատմուճանապատառ (patmučanapataṙ)
• պատմուճանասփած (patmučanaspʻac)
• պատմուճանիմ (patmučanim)

 

Related terms

• պատմուճակ (patmučak)
• մուճակ (mučak)

Descendants

• → Armenian: պատմուճան (patmučan) (learned)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “պատմուճան”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “պատմուճան”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 224
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “պատմուճան”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy