պարանոց

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian պարանոց (paranocʻ).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /pɑɾɑˈnot͡sʰ/, [pɑɾɑnót͡sʰ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /bɑɾɑˈnot͡s/, [bɑɾɑnót͡sʰ]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

պարանոց • (paranocʻ)

1. (anatomy, somewhat formal) neck

   Synonym: վիզ (viz)

2. (geography) isthmus

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	պարանոց (paranocʻ)	պարանոցներ (paranocʻner)
dative	պարանոցի (paranocʻi)	պարանոցների (paranocʻneri)
ablative	պարանոցից (paranocʻicʻ)	պարանոցներից (paranocʻnericʻ)
instrumental	պարանոցով (paranocʻov)	պարանոցներով (paranocʻnerov)
locative	պարանոցում (paranocʻum)	պարանոցներում (paranocʻnerum)
	definite forms
nominative	պարանոցը/պարանոցն (paranocʻə/paranocʻn)	պարանոցները/պարանոցներն (paranocʻnerə/paranocʻnern)
dative	պարանոցին (paranocʻin)	պարանոցներին (paranocʻnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	պարանոցս (paranocʻs)	պարանոցներս (paranocʻners)
dative	պարանոցիս (paranocʻis)	պարանոցներիս (paranocʻneris)
ablative	պարանոցիցս (paranocʻicʻs)	պարանոցներիցս (paranocʻnericʻs)
instrumental	պարանոցովս (paranocʻovs)	պարանոցներովս (paranocʻnerovs)
locative	պարանոցումս (paranocʻums)	պարանոցներումս (paranocʻnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	պարանոցդ (paranocʻd)	պարանոցներդ (paranocʻnerd)
dative	պարանոցիդ (paranocʻid)	պարանոցներիդ (paranocʻnerid)
ablative	պարանոցիցդ (paranocʻicʻd)	պարանոցներիցդ (paranocʻnericʻd)
instrumental	պարանոցովդ (paranocʻovd)	պարանոցներովդ (paranocʻnerovd)
locative	պարանոցումդ (paranocʻumd)	պարանոցներումդ (paranocʻnerumd)

Old Armenian

Etymology

From պարանիմ (paranim, “to turn”) +‎ -ոց (-ocʻ, tool-suffix); typologically compare Latin collum.

Noun

պարանոց • (paranocʻ)

1. neck

   պարանոց ծովու ― paranocʻ covu ― isthmus; strait

   պարանոց սրուակաց ― paranocʻ sruakacʻ ― bottleneck

   զոյգ պարանոցին ― zoyg paranocʻin ― nape of the neck

   անականել զպարանոցաւ/ի վերայ պարանոցի ուրուք ― anakanel zparanocʻaw/i veray paranocʻi urukʻ ― to fall upon the neck of

   գնալ ի բարձր պարանոց ― gnal i barjr paranocʻ ― to walk proudly or majestically, to strut

   կորացուցանել, դարձուցանել զպարանոց ― koracʻucʻanel, darjucʻanel zparanocʻ ― to take to flight, to flee, to run away

Declension

i-a-type

	singular		plural
nominative	պարանոց (paranocʻ)		պարանոցք (paranocʻkʻ)
genitive	պարանոցի (paranocʻi)		պարանոցաց (paranocʻacʻ)
dative	պարանոցի (paranocʻi)		պարանոցաց (paranocʻacʻ)
accusative	պարանոց (paranocʻ)		պարանոցս (paranocʻs)
ablative	պարանոցէ (paranocʻē)		պարանոցաց (paranocʻacʻ)
instrumental	պարանոցաւ (paranocʻaw)		պարանոցաւք = պարանոցօք (paranocʻawkʻ = paranocʻōkʻ)
locative	պարանոցի (paranocʻi)		պարանոցս (paranocʻs)

Derived terms

• ահապարանոց (ahaparanocʻ)
• ահիպարանոց (ahiparanocʻ)
• բարձրապարանոց (barjraparanocʻ)
• բարձրապարանոցութիւն (barjraparanocʻutʻiwn)
• բարձրպարանոց (barjrparanocʻ)
• գեղեցկապարանոց (gełecʻkaparanocʻ)
• լայնապարանոց (laynaparanocʻ)
• խստապարանոց (xstaparanocʻ)
• խստապարանոցութիւն (xstaparanocʻutʻiwn)
• կարճապարանոց (karčaparanocʻ)
• մեծապարանոց (mecaparanocʻ)
• մերկապարանոց (merkaparanocʻ)
• մերկպարանոց (merkparanocʻ)
• պարանոցաթաղ (paranocʻatʻał)
• պարանոցատանջ (paranocʻatanǰ)
• պարանոցուտ (paranocʻut)
• պնդապարանոց (pndaparanocʻ)

 

Descendants

• → Armenian: պարանոց (paranocʻ) (learned)

Further reading

• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “պարանոց”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “պարանոց”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “պարանոց”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy