վայթեմ
Old Armenian edit
Etymology edit
The origin is unknown.
Verb edit
վայթեմ • (vaytʻem)
- (transitive) to empty, to pour out
- (mediopassive, intransitive) to be emptied, to pour out
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Shorter recension C based on a manuscript written in 1400:[1]
- […] զի մի չարութիւնն ի ջուրն վայթեալ վընաս գործէ ըմպողացն։
- […] zi mi čʻarutʻiwnn i ǰurn vaytʻeal vənas gorcē əmpołacʻn.
- […] զի մի չարութիւնն ի ջուրն վայթեալ վընաս գործէ ըմպողացն։
Conjugation edit
active
| infinitive | վայթել (vaytʻel) | participle | վայթեցեալ, վայթեալ (vaytʻecʻeal, vaytʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | վայթեց- (vaytʻecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վայթեմ (vaytʻem) | վայթես (vaytʻes) | վայթէ (vaytʻē) | վայթեմք (vaytʻemkʻ) | վայթէք (vaytʻēkʻ) | վայթեն (vaytʻen) | |
| imperfect | վայթէի, վայթեի* (vaytʻēi, vaytʻei*) | վայթէիր, վայթեիր* (vaytʻēir, vaytʻeir*) | վայթէր (vaytʻēr) | վայթէաք, վայթեաք* (vaytʻēakʻ, vaytʻeakʻ*) | վայթէիք, վայթեիք* (vaytʻēikʻ, vaytʻeikʻ*) | վայթէին, վայթեին* (vaytʻēin, vaytʻein*) | |
| aorist | վայթեցի (vaytʻecʻi) | վայթեցեր (vaytʻecʻer) | վայթեաց (vaytʻeacʻ) | վայթեցաք (vaytʻecʻakʻ) | վայթեցէք, վայթեցիք (vaytʻecʻēkʻ, vaytʻecʻikʻ) | վայթեցին (vaytʻecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վայթիցեմ (vaytʻicʻem) | վայթիցես (vaytʻicʻes) | վայթիցէ (vaytʻicʻē) | վայթիցեմք (vaytʻicʻemkʻ) | վայթիցէք (vaytʻicʻēkʻ) | վայթիցեն (vaytʻicʻen) | |
| aorist | վայթեցից (vaytʻecʻicʻ) | վայթեսցես (vaytʻescʻes) | վայթեսցէ (vaytʻescʻē) | վայթեսցուք (vaytʻescʻukʻ) | վայթեսջիք (vaytʻesǰikʻ) | վայթեսցեն (vaytʻescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | վայթեա՛ (vaytʻeá) | — | — | վայթեցէ՛ք (vaytʻecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | վայթեսջի՛ր (vaytʻesǰír) | — | — | վայթեսջի՛ք (vaytʻesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ վայթեր (mí vaytʻer) | — | — | մի՛ վայթէք (mí vaytʻēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | վայթել, վայթիլ* (vaytʻel, vaytʻil*) | participle | վայթեցեալ, վայթեալ (vaytʻecʻeal, vaytʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | վայթեց- (vaytʻecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վայթիմ (vaytʻim) | վայթիս (vaytʻis) | վայթի (vaytʻi) | վայթիմք (vaytʻimkʻ) | վայթիք (vaytʻikʻ) | վայթին (vaytʻin) | |
| imperfect | վայթէի (vaytʻēi) | վայթէիր (vaytʻēir) | վայթէր, վայթիւր (vaytʻēr, vaytʻiwr) | վայթէաք (vaytʻēakʻ) | վայթէիք (vaytʻēikʻ) | վայթէին (vaytʻēin) | |
| aorist | վայթեցայ (vaytʻecʻay) | վայթեցար (vaytʻecʻar) | վայթեցաւ (vaytʻecʻaw) | վայթեցաք (vaytʻecʻakʻ) | վայթեցայք (vaytʻecʻaykʻ) | վայթեցան (vaytʻecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վայթիցիմ (vaytʻicʻim) | վայթիցիս (vaytʻicʻis) | վայթիցի (vaytʻicʻi) | վայթիցիմք (vaytʻicʻimkʻ) | վայթիցիք (vaytʻicʻikʻ) | վայթիցին (vaytʻicʻin) | |
| aorist | վայթեցայց (vaytʻecʻaycʻ) | վայթեսցիս (vaytʻescʻis) | վայթեսցի (vaytʻescʻi) | վայթեսցուք (vaytʻescʻukʻ) | վայթեսջիք (vaytʻesǰikʻ) | վայթեսցին (vaytʻescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | վայթեա՛ց (vaytʻeácʻ) | — | — | վայթեցարո՛ւք (vaytʻecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | վայթեսջի՛ր (vaytʻesǰír) | — | — | վայթեսջի՛ք (vaytʻesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ վայթիր (mí vaytʻir) | — | — | մի՛ վայթիք (mí vaytʻikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants edit
References edit
- ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)[1], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, page 178
Further reading edit
- Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “վայթել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, page 300a
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “վայթեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- J̌ahukyan, Geworg (2010) “վայթել”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, pages 702–703
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “վայթեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy