अञ्जस्

Sanskrit

Alternative scripts

অঞ্জস্ (Assamese script)
ᬅᬜ᭄ᬚᬲ᭄ (Balinese script)
অঞ্জস্ (Bengali script)
𑰀𑰗𑰿𑰕𑰭𑰿 (Bhaiksuki script)
𑀅𑀜𑁆𑀚𑀲𑁆 (Brahmi script)
အဉ္ဇသ် (Burmese script)
અઞ્જસ્ (Gujarati script)
ਅਞ੍ਜਸ੍ (Gurmukhi script)
𑌅𑌞𑍍𑌜𑌸𑍍 (Grantha script)
ꦄꦚ꧀ꦗꦱ꧀ (Javanese script)
𑂃𑂖𑂹𑂔𑂮𑂹 (Kaithi script)
ಅಞ್ಜಸ್ (Kannada script)
អញ្ជស៑ (Khmer script)
ອຎ຺ຊສ຺ (Lao script)
അഞ്ജസ് (Malayalam script)
ᠠᠨᡳᠶᡯᠠᠰ᠌ (Manchu script)
𑘀𑘗𑘿𑘕𑘭𑘿 (Modi script)
ᠠᡛᠽᠠᠰ (Mongolian script)
𑦠𑦷𑧠𑦵𑧍𑧠 (Nandinagari script)
𑐀𑐘𑑂𑐖𑐳𑑂 (Newa script)
ଅଞ୍ଜସ୍ (Odia script)
ꢂꢛ꣄ꢙꢱ꣄ (Saurashtra script)
𑆃𑆚𑇀𑆘𑆱𑇀 (Sharada script)
𑖀𑖗𑖿𑖕𑖭𑖿 (Siddham script)
අඤ‍්ජස් (Sinhalese script)
𑩐𑩥 𑪙𑩣𑪁 𑪙 (Soyombo script)
𑚀𑚓𑚶𑚑𑚨𑚶 (Takri script)
அஞ்ஜஸ் (Tamil script)
అఞ్జస్ (Telugu script)
อญฺชสฺ (Thai script)
ཨ་ཉྫ་ས྄ (Tibetan script)
𑒁𑒘𑓂𑒖𑒮𑓂 (Tirhuta script)
𑨀𑨓𑩇𑨥𑨰𑨴 (Zanabazar Square script)

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ɐ́ɲ.d͡ʑɐs/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈɐɲ.d͡ʑɐs̪/

Etymology 1

From Proto-Indo-Aryan *Hánȷ́as, from Proto-Indo-Iranian *Hánǰas, from Proto-Indo-European *h₃éngʷos (“fat, grease”), from *h₃engʷ- (“to smear, anoint”). Cognate with Latin unguen, dialectal German Anke.

Noun

अञ्जस् • (áñjas) stem, n

ointment
Synonym: लेप (lepa)

Declension

Neuter as-stem declension of अञ्जस् (áñjas)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अञ्जः áñjaḥ	अञ्जसी áñjasī	अञ्जांसि áñjāṃsi
Vocative	अञ्जः áñjaḥ	अञ्जसी áñjasī	अञ्जांसि áñjāṃsi
Accusative	अञ्जः áñjaḥ	अञ्जसी áñjasī	अञ्जांसि áñjāṃsi
Instrumental	अञ्जसा áñjasā	अञ्जोभ्याम् áñjobhyām	अञ्जोभिः áñjobhiḥ
Dative	अञ्जसे áñjase	अञ्जोभ्याम् áñjobhyām	अञ्जोभ्यः áñjobhyaḥ
Ablative	अञ्जसः áñjasaḥ	अञ्जोभ्याम् áñjobhyām	अञ्जोभ्यः áñjobhyaḥ
Genitive	अञ्जसः áñjasaḥ	अञ्जसोः áñjasoḥ	अञ्जसाम् áñjasām
Locative	अञ्जसि áñjasi	अञ्जसोः áñjasoḥ	अञ्जःसु áñjaḥsu

Descendants

Assamese: আঞ্জা (añza)

Etymology 2

Perhaps the same as Etymology 1, with semantic shift "greasy ointment" > "quickness (due to lowered friction)".^[1] For a semantic parallel, compare English greased lightning.

Noun

अञ्जस् • (áñjas) stem, n

Declension

Neuter as-stem declension of अञ्जस् (áñjas)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अञ्जः áñjaḥ	अञ्जसी áñjasī	अञ्जांसि áñjāṃsi
Vocative	अञ्जः áñjaḥ	अञ्जसी áñjasī	अञ्जांसि áñjāṃsi
Accusative	अञ्जः áñjaḥ	अञ्जसी áñjasī	अञ्जांसि áñjāṃsi
Instrumental	अञ्जसा áñjasā	अञ्जोभ्याम् áñjobhyām	अञ्जोभिः áñjobhiḥ
Dative	अञ्जसे áñjase	अञ्जोभ्याम् áñjobhyām	अञ्जोभ्यः áñjobhyaḥ
Ablative	अञ्जसः áñjasaḥ	अञ्जोभ्याम् áñjobhyām	अञ्जोभ्यः áñjobhyaḥ
Genitive	अञ्जसः áñjasaḥ	अञ्जसोः áñjasoḥ	अञ्जसाम् áñjasām
Locative	अञ्जसि áñjasi	अञ्जसोः áñjasoḥ	अञ्जःसु áñjaḥsu

References

^ Derksen, Rick (2015) “anksti”, in Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 56

[1] Derksen, Rick (2015) “anksti”, in Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 56

[1]