अप्रतिम

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit अप्रतिम (apratima). By surface analysis, अप्रति (aprati) +‎ -इम (-im).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /əp.ɾə.t̪ɪm/, [ɐp.ɾɐ.t̪ɪ̃m]

Adjective

अप्रतिम • (apratim) (indeclinable) (rare, formal)

1. without a likeness, incomparable, unique

References

• Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “अप्रतिम”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
• McGregor, Ronald Stuart (1993) “अप्रतिम”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press

Marathi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit अप्रतिम (apratima).

Pronunciation

• IPA^(key): /əp.ɾə.t̪im/, [əp.ɾə.t̪iːm]

Adjective

अप्रतिम • (apratim) (indeclinable)

1. (literary) without an equal, match, likeness; unequaled, unrivaled
2. (colloquial) excellent, very good

   Synonyms: अत्युत्तम (atyuttam), उत्कृष्ट (utkruṣṭa)

References

• Molesworth, James Thomas (1857) “अप्रतिम”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• অপ্ৰতিম (Assamese script)
• ᬅᬧ᭄ᬭᬢᬶᬫ (Balinese script)
• অপ্রতিম (Bengali script)
• 𑰀𑰢𑰿𑰨𑰝𑰰𑰦 (Bhaiksuki script)
• 𑀅𑀧𑁆𑀭𑀢𑀺𑀫 (Brahmi script)
• အပြတိမ (Burmese script)
• અપ્રતિમ (Gujarati script)
• ਅਪ੍ਰਤਿਮ (Gurmukhi script)
• 𑌅𑌪𑍍𑌰𑌤𑌿𑌮 (Grantha script)
• ꦄꦥꦿꦠꦶꦩ (Javanese script)
• 𑂃𑂣𑂹𑂩𑂞𑂱𑂧 (Kaithi script)
• ಅಪ್ರತಿಮ (Kannada script)
• អប្រតិម (Khmer script)
• ອປ຺ຣຕິມ (Lao script)
• അപ്രതിമ (Malayalam script)
• ᠠᢒᡵᠠᢠᡳᠮᠠ (Manchu script)
• 𑘀𑘢𑘿𑘨𑘝𑘱𑘦 (Modi script)
• ᠠᢒᠷᠠᢐᠢᠮᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦠𑧂𑧠𑧈𑦽𑧒𑧆 (Nandinagari script)
• 𑐀𑐥𑑂𑐬𑐟𑐶𑐩 (Newa script)
• ଅପ୍ରତିମ (Odia script)
• ꢂꢦ꣄ꢬꢡꢶꢪ (Saurashtra script)
• 𑆃𑆥𑇀𑆫𑆠𑆴𑆩 (Sharada script)
• 𑖀𑖢𑖿𑖨𑖝𑖰𑖦 (Siddham script)
• අප්‍රතිම (Sinhalese script)
• 𑩐𑩰 𑪙𑩼𑩫𑩑𑩴 (Soyombo script)
• 𑚀𑚞𑚶𑚤𑚙𑚮𑚢 (Takri script)
• அப்ரதிம (Tamil script)
• అప్రతిమ (Telugu script)
• อปฺรติม (Thai script)
• ཨ་པྲ་ཏི་མ (Tibetan script)
• 𑒁𑒣𑓂𑒩𑒞𑒱𑒧 (Tirhuta script)
• 𑨀𑨞𑩇𑨫𑨙𑨁𑨢 (Zanabazar Square script)

Etymology

From अप्रति (aprati) +‎ -इम (-ima).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɐp.ɾɐ.ti.mɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ɐp.ɾɐ.t̪i.mɐ/

Adjective

अप्रतिम • (apratima) stem

1. without an equal or parallel, incomparable, matchless, unrivalled

Declension

Masculine a-stem declension of अप्रतिम

	singular	dual	plural
nominative	अप्रतिमः (apratimaḥ)	अप्रतिमौ (apratimau) अप्रतिमा¹ (apratimā¹)	अप्रतिमाः (apratimāḥ) अप्रतिमासः¹ (apratimāsaḥ¹)
accusative	अप्रतिमम् (apratimam)	अप्रतिमौ (apratimau) अप्रतिमा¹ (apratimā¹)	अप्रतिमान् (apratimān)
instrumental	अप्रतिमेन (apratimena)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमैः (apratimaiḥ) अप्रतिमेभिः¹ (apratimebhiḥ¹)
dative	अप्रतिमाय (apratimāya)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमेभ्यः (apratimebhyaḥ)
ablative	अप्रतिमात् (apratimāt)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमेभ्यः (apratimebhyaḥ)
genitive	अप्रतिमस्य (apratimasya)	अप्रतिमयोः (apratimayoḥ)	अप्रतिमानाम् (apratimānām)
locative	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमयोः (apratimayoḥ)	अप्रतिमेषु (apratimeṣu)
vocative	अप्रतिम (apratima)	अप्रतिमौ (apratimau) अप्रतिमा¹ (apratimā¹)	अप्रतिमाः (apratimāḥ) अप्रतिमासः¹ (apratimāsaḥ¹)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of अप्रतिमा

	singular	dual	plural
nominative	अप्रतिमा (apratimā)	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमाः (apratimāḥ)
accusative	अप्रतिमाम् (apratimām)	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमाः (apratimāḥ)
instrumental	अप्रतिमया (apratimayā) अप्रतिमा¹ (apratimā¹)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमाभिः (apratimābhiḥ)
dative	अप्रतिमायै (apratimāyai)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमाभ्यः (apratimābhyaḥ)
ablative	अप्रतिमायाः (apratimāyāḥ) अप्रतिमायै² (apratimāyai²)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमाभ्यः (apratimābhyaḥ)
genitive	अप्रतिमायाः (apratimāyāḥ) अप्रतिमायै² (apratimāyai²)	अप्रतिमयोः (apratimayoḥ)	अप्रतिमानाम् (apratimānām)
locative	अप्रतिमायाम् (apratimāyām)	अप्रतिमयोः (apratimayoḥ)	अप्रतिमासु (apratimāsu)
vocative	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमाः (apratimāḥ)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of अप्रतिम

	singular	dual	plural
nominative	अप्रतिमम् (apratimam)	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमानि (apratimāni) अप्रतिमा¹ (apratimā¹)
accusative	अप्रतिमम् (apratimam)	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमानि (apratimāni) अप्रतिमा¹ (apratimā¹)
instrumental	अप्रतिमेन (apratimena)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमैः (apratimaiḥ) अप्रतिमेभिः¹ (apratimebhiḥ¹)
dative	अप्रतिमाय (apratimāya)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमेभ्यः (apratimebhyaḥ)
ablative	अप्रतिमात् (apratimāt)	अप्रतिमाभ्याम् (apratimābhyām)	अप्रतिमेभ्यः (apratimebhyaḥ)
genitive	अप्रतिमस्य (apratimasya)	अप्रतिमयोः (apratimayoḥ)	अप्रतिमानाम् (apratimānām)
locative	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमयोः (apratimayoḥ)	अप्रतिमेषु (apratimeṣu)
vocative	अप्रतिम (apratima)	अप्रतिमे (apratime)	अप्रतिमानि (apratimāni) अप्रतिमा¹ (apratimā¹)

• ¹Vedic

Descendants

• → Hindi: अप्रतिम (apratim) (learned)
• → Marathi: अप्रतिम (apratim) (learned)

References

• Monier Williams (1899) “अप्रतिम”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 57, column 3.