कालिय
Hindi edit
Etymology edit
Learned borrowing from Sanskrit कालिय (kāliya). Doublet of काली (kālī) and कालिया (kāliyā).
Pronunciation edit
- (Delhi Hindi) IPA(key): /kɑː.lɪ.jᵊ/, [käː.li.jᵊ] (formal)
- (Delhi Hindi) IPA(key): /kɑː.lɪ.jɑː/, [käː.li.jäː], /kɑː.lɪ.ɑː/, [käː.lɪ.äː] (colloquial)
Adjective edit
कालिय • (kāliya) (indeclinable)
Proper noun edit
कालिय • (kāliya) m
- Kaliya (a poisonous Nāga inhabiting the Yamuna, who was slain by Krishna)
- the Kali Yuga (the last and worst of the four yugas or ages, the present age, age of vice)
Declension edit
Declension of कालिय (sg-only masc cons-stem)
| singular | |
|---|---|
| direct | कालिय kāliya |
| oblique | कालिय kāliya |
| vocative | कालिय kāliya |
Further reading edit
- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “कालिय”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
Sanskrit edit
Alternative scripts edit
Alternative scripts
- কালিয় (Assamese script)
- ᬓᬵᬮᬶᬬ (Balinese script)
- কালিয় (Bengali script)
- 𑰎𑰯𑰩𑰰𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀸𑀮𑀺𑀬 (Brahmi script)
- ကာလိယ (Burmese script)
- કાલિય (Gujarati script)
- ਕਾਲਿਯ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑌾𑌲𑌿𑌯 (Grantha script)
- ꦏꦴꦭꦶꦪ (Javanese script)
- 𑂍𑂰𑂪𑂱𑂨 (Kaithi script)
- ಕಾಲಿಯ (Kannada script)
- កាលិយ (Khmer script)
- ກາລິຍ (Lao script)
- കാലിയ (Malayalam script)
- ᡬᠠ᠊ᠠᠯᡳᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘰𑘩𑘱𑘧 (Modi script)
- ᢉᠠᢗᠯᠢᠶ᠋ᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧑𑧉𑧒𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐵𑐮𑐶𑐫 (Newa script)
- କାଲିଯ (Odia script)
- ꢒꢵꢭꢶꢫ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆳𑆬𑆴𑆪 (Sharada script)
- 𑖎𑖯𑖩𑖰𑖧 (Siddham script)
- කාලිය (Sinhalese script)
- 𑩜𑩛𑩽𑩑𑩻 (Soyombo script)
- 𑚊𑚭𑚥𑚮𑚣 (Takri script)
- காலிய (Tamil script)
- కాలియ (Telugu script)
- กาลิย (Thai script)
- ཀཱ་ལི་ཡ (Tibetan script)
- 𑒏𑒰𑒪𑒱𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨊𑨬𑨁𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology edit
From काल (kāla, “time, blackness, death”).
Pronunciation edit
Adjective edit
कालिय • (kāliya) stem
Declension edit
| Masculine a-stem declension of कालिय (kāliya) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | कालियः kāliyaḥ |
कालियौ / कालिया¹ kāliyau / kāliyā¹ |
कालियाः / कालियासः¹ kāliyāḥ / kāliyāsaḥ¹ |
| Vocative | कालिय kāliya |
कालियौ / कालिया¹ kāliyau / kāliyā¹ |
कालियाः / कालियासः¹ kāliyāḥ / kāliyāsaḥ¹ |
| Accusative | कालियम् kāliyam |
कालियौ / कालिया¹ kāliyau / kāliyā¹ |
कालियान् kāliyān |
| Instrumental | कालियेन kāliyena |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियैः / कालियेभिः¹ kāliyaiḥ / kāliyebhiḥ¹ |
| Dative | कालियाय kāliyāya |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियेभ्यः kāliyebhyaḥ |
| Ablative | कालियात् kāliyāt |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियेभ्यः kāliyebhyaḥ |
| Genitive | कालियस्य kāliyasya |
कालिययोः kāliyayoḥ |
कालियानाम् kāliyānām |
| Locative | कालिये kāliye |
कालिययोः kāliyayoḥ |
कालियेषु kāliyeṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of कालिया (kāliyā) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | कालिया kāliyā |
कालिये kāliye |
कालियाः kāliyāḥ |
| Vocative | कालिये kāliye |
कालिये kāliye |
कालियाः kāliyāḥ |
| Accusative | कालियाम् kāliyām |
कालिये kāliye |
कालियाः kāliyāḥ |
| Instrumental | कालियया / कालिया¹ kāliyayā / kāliyā¹ |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियाभिः kāliyābhiḥ |
| Dative | कालियायै kāliyāyai |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियाभ्यः kāliyābhyaḥ |
| Ablative | कालियायाः / कालियायै² kāliyāyāḥ / kāliyāyai² |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियाभ्यः kāliyābhyaḥ |
| Genitive | कालियायाः / कालियायै² kāliyāyāḥ / kāliyāyai² |
कालिययोः kāliyayoḥ |
कालियानाम् kāliyānām |
| Locative | कालियायाम् kāliyāyām |
कालिययोः kāliyayoḥ |
कालियासु kāliyāsu |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of कालिय (kāliya) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | कालियम् kāliyam |
कालिये kāliye |
कालियानि / कालिया¹ kāliyāni / kāliyā¹ |
| Vocative | कालिय kāliya |
कालिये kāliye |
कालियानि / कालिया¹ kāliyāni / kāliyā¹ |
| Accusative | कालियम् kāliyam |
कालिये kāliye |
कालियानि / कालिया¹ kāliyāni / kāliyā¹ |
| Instrumental | कालियेन kāliyena |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियैः / कालियेभिः¹ kāliyaiḥ / kāliyebhiḥ¹ |
| Dative | कालियाय kāliyāya |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियेभ्यः kāliyebhyaḥ |
| Ablative | कालियात् kāliyāt |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियेभ्यः kāliyebhyaḥ |
| Genitive | कालियस्य kāliyasya |
कालिययोः kāliyayoḥ |
कालियानाम् kāliyānām |
| Locative | कालिये kāliye |
कालिययोः kāliyayoḥ |
कालियेषु kāliyeṣu |
| Notes |
| ||
Proper noun edit
कालिय • (kāliya) stem, m
- Kaliya (a poisonous Nāga inhabiting the Yamuna, who was slain by Krishna)
- the Kali Yuga (the last and worst of the four yugas or ages, the present age, age of vice)
Declension edit
| Masculine a-stem declension of कालिय (kāliya) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | कालियः kāliyaḥ |
कालियौ / कालिया¹ kāliyau / kāliyā¹ |
कालियाः / कालियासः¹ kāliyāḥ / kāliyāsaḥ¹ |
| Vocative | कालिय kāliya |
कालियौ / कालिया¹ kāliyau / kāliyā¹ |
कालियाः / कालियासः¹ kāliyāḥ / kāliyāsaḥ¹ |
| Accusative | कालियम् kāliyam |
कालियौ / कालिया¹ kāliyau / kāliyā¹ |
कालियान् kāliyān |
| Instrumental | कालियेन kāliyena |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियैः / कालियेभिः¹ kāliyaiḥ / kāliyebhiḥ¹ |
| Dative | कालियाय kāliyāya |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियेभ्यः kāliyebhyaḥ |
| Ablative | कालियात् kāliyāt |
कालियाभ्याम् kāliyābhyām |
कालियेभ्यः kāliyebhyaḥ |
| Genitive | कालियस्य kāliyasya |
कालिययोः kāliyayoḥ |
कालियानाम् kāliyānām |
| Locative | कालिये kāliye |
कालिययोः kāliyayoḥ |
कालियेषु kāliyeṣu |
| Notes |
| ||
Further reading edit
- Monier Williams (1899) “कालिय”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 278, column 1.