नयति

Pali

Alternative forms

Alternative scripts

nayati (Latin script)
𑀦𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
নযতি (Bengali script)
නයති (Sinhalese script)
နယတိ or ၼယတိ (Burmese script)
นยติ or นะยะติ (Thai script)
ᨶᨿᨲᩥ (Tai Tham script)
ນຍຕິ or ນະຍະຕິ or ນະຢະຕິ (Lao script)
នយតិ (Khmer script)
𑄚𑄠𑄖𑄨 (Chakma script)

Alternative scripts

neti (Latin script)
𑀦𑁂𑀢𑀺 (Brahmi script)
नेति (Devanagari script)
নেতি (Bengali script)
නෙති (Sinhalese script)
နေတိ or ၼေတိ (Burmese script)
เนติ (Thai script)
ᨶᩮᨲᩥ (Tai Tham script)
ເນຕິ (Lao script)
នេតិ (Khmer script)
𑄚𑄬𑄖𑄨 (Chakma script)

Verb

नयति (root nī, first conjugation)

Devanagari script form of nayati (“to lead”)

Adjective

नयति

Devanagari script form of nayati, masculine/neuter locative singular of नयन्त् (nayant), present participle of the verb above

Sanskrit

Alternative scripts

নয়তি (Assamese script)
ᬦᬬᬢᬶ (Balinese script)
নয়তি (Bengali script)
𑰡𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀦𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
နယတိ (Burmese script)
નયતિ (Gujarati script)
ਨਯਤਿ (Gurmukhi script)
𑌨𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
ꦤꦪꦠꦶ (Javanese script)
𑂢𑂨𑂞𑂱 (Kaithi script)
ನಯತಿ (Kannada script)
នយតិ (Khmer script)
ນຍຕິ (Lao script)
നയതി (Malayalam script)
ᠨᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
𑘡𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
ᠨᠠᠶ᠋ᠠᢐᠢ (Mongolian script)
𑧁𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐣𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
ନଯତି (Odia script)
ꢥꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆤𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖡𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
නයති (Sinhalese script)
𑩯𑩻𑩫𑩑 (Soyombo script)
𑚝𑚣𑚙𑚮 (Takri script)
நயதி (Tamil script)
నయతి (Telugu script)
นยติ (Thai script)
ན་ཡ་ཏི (Tibetan script)
𑒢𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
𑨝𑨪𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *náyHati, from Proto-Indo-Iranian *náyHati, from Proto-Indo-European *neyH- (“to lead”). Cognate with Avestan 𐬥𐬀𐬌𐬌𐬈𐬙𐬌 (naiieti), Proto-Slavic *něti, Hittite 𒈾𒄿𒉈 (nāine).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /nɐ́.jɐ.ti/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈn̪ɐ.jɐ.t̪i/

Verb

नयति • (náyati) third-singular present indicative (root नी, class 1, type P)

to guide, lead, govern

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: नयितुम् (náyitum)
	Undeclinable
Infinitive	नयितुम् náyitum
Gerund	नित्वा nitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	नयितव्य / ननीय nayitavyá / nanī́ya
Feminine Gerundive	नयितव्या / ननीया nayitavyā́ / nanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	नित nitá
Feminine Past Passive Participle	निता nitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	नितवत् nitávat
Feminine Past Active Participle	नितवती nitávatī

Present: नयति (náyati), नयते (náyate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	नयति náyati	नयतः náyataḥ	नयन्ति náyanti	नयते náyate	नयेते náyete	नयन्ते náyante
Second	नयसि náyasi	नयथः náyathaḥ	नयथ náyatha	नयसे náyase	नयेथे náyethe	नयध्वे náyadhve
First	नयामि náyāmi	नयावः náyāvaḥ	नयामः náyāmaḥ	नये náye	नयावहे náyāvahe	नयामहे náyāmahe
Imperative
Third	नयतु náyatu	नयताम् náyatām	नयन्तु náyantu	नयताम् náyatām	नयेताम् náyetām	नयन्ताम् náyantām
Second	नय náya	नयतम् náyatam	नयत náyata	नयस्व náyasva	नयेथाम् náyethām	नयध्वम् náyadhvam
First	नयानि náyāni	नयाव náyāva	नयाम náyāma	नयै náyai	नयावहै náyāvahai	नयामहै náyāmahai
Optative/Potential
Third	नयेत् náyet	नयेताम् náyetām	नयेयुः náyeyuḥ	नयेत náyeta	नयेयाताम् náyeyātām	नयेरन् náyeran
Second	नयेः náyeḥ	नयेतम् náyetam	नयेत náyeta	नयेथाः náyethāḥ	नयेयाथाम् náyeyāthām	नयेध्वम् náyedhvam
First	नयेयम् náyeyam	नयेव náyeva	नयेम náyema	नयेय náyeya	नयेवहि náyevahi	नयेमहि náyemahi
Participles
	नयत् náyat			नयमान náyamāna

Imperfect: अनयत् (ánayat), अनयत (ánayata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अनयत् ánayat	अनयताम् ánayatām	अनयन् ánayan	अनयत ánayata	अनयेताम् ánayetām	अनयन्त ánayanta
Second	अनयः ánayaḥ	अनयतम् ánayatam	अनयत ánayata	अनयथाः ánayathāḥ	अनयेथाम् ánayethām	अनयध्वम् ánayadhvam
First	अनयम् ánayam	अनयाव ánayāva	अनयाम ánayāma	अनये ánaye	अनयावहि ánayāvahi	अनयामहि ánayāmahi

Future: नयिष्यति (nayiṣyáti), नयिष्यते (nayiṣyáte)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	नयिष्यति nayiṣyáti	नयिष्यतः nayiṣyátaḥ	नयिष्यन्ति nayiṣyánti	नयिष्यते nayiṣyáte	नयिष्येते nayiṣyéte	नयिष्यन्ते nayiṣyánte
Second	नयिष्यसि nayiṣyási	नयिष्यथः nayiṣyáthaḥ	नयिष्यथ nayiṣyátha	नयिष्यसे nayiṣyáse	नयिष्येथे nayiṣyéthe	नयिष्यध्वे nayiṣyádhve
First	नयिष्यामि nayiṣyā́mi	नयिष्यावः nayiṣyā́vaḥ	नयिष्यामः nayiṣyā́maḥ	नयिष्ये nayiṣyé	नयिष्यावहे nayiṣyā́vahe	नयिष्यामहे nayiṣyā́mahe
Participles
	नयिष्यत् nayiṣyát			नयिष्यमाण nayiṣyámāṇa

Conditional: अनयिष्यत् (ánayiṣyat), अनयिष्यत (ánayiṣyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अनयिष्यत् ánayiṣyat	अनयिष्यताम् ánayiṣyatām	अनयिष्यन् ánayiṣyan	अनयिष्यत ánayiṣyata	अनयिष्येताम् ánayiṣyetām	अनयिष्यन्त ánayiṣyanta
Second	अनयिष्यः ánayiṣyaḥ	अनयिष्यतम् ánayiṣyatam	अनयिष्यत ánayiṣyata	अनयिष्यथाः ánayiṣyathāḥ	अनयिष्येथाम् ánayiṣyethām	अनयिष्यध्वम् ánayiṣyadhvam
First	अनयिष्यम् ánayiṣyam	अनयिष्याव ánayiṣyāva	अनयिष्याम ánayiṣyāma	अनयिष्ये ánayiṣye	अनयिष्यावहि ánayiṣyāvahi	अनयिष्यामहि ánayiṣyāmahi

Benedictive/Precative: न्यात् (nyā́t), नयिषीष्ट (nayiṣīṣṭá)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	न्यात् nyā́t	न्यास्ताम् nyā́stām	न्यासुः nyā́suḥ	नयिषीष्ट nayiṣīṣṭá	नयिषीयास्ताम्¹ nayiṣīyā́stām¹	नयिषीरन् nayiṣīrán
Second	न्याः nyā́ḥ	न्यास्तम् nyā́stam	न्यास्त nyā́sta	नयिषीष्ठाः nayiṣīṣṭhā́ḥ	नयिषीयास्थाम्¹ nayiṣīyā́sthām¹	नयिषीढ्वम् nayiṣīḍhvám
First	न्यासम् nyā́sam	न्यास्व nyā́sva	न्यास्म nyā́sma	नयिषीय nayiṣīyá	नयिषीवहि nayiṣīváhi	नयिषीमहि nayiṣīmáhi
Notes	¹Uncertain

Perfect: नयाञ्चकार (nayāñcakā́ra) or नयाम्बभूव (nayāmbabhū́va) or नयामास (nayāmā́sa), नयाञ्चक्रे (nayāñcakré) or नयाम्बभूव (nayāmbabhū́va) or नयामास (nayāmā́sa)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	नयाञ्चकार / नयाम्बभूव / नयामास nayāñcakā́ra / nayāmbabhū́va / nayāmā́sa	नयाञ्चक्रतुः / नयाम्बभूवतुः / नयामासतुः nayāñcakrátuḥ / nayāmbabhūvátuḥ / nayāmāsátuḥ	नयाञ्चक्रुः / नयाम्बभूवुः / नयामासुः nayāñcakrúḥ / nayāmbabhūvúḥ / nayāmāsúḥ	नयाञ्चक्रे / नयाम्बभूव / नयामास nayāñcakré / nayāmbabhū́va / nayāmā́sa	नयाञ्चक्राते / नयाम्बभूवतुः / नयामासतुः nayāñcakrā́te / nayāmbabhūvátuḥ / nayāmāsátuḥ	नयाञ्चक्रिरे / नयाम्बभूवुः / नयामासुः nayāñcakriré / nayāmbabhūvúḥ / nayāmāsúḥ
Second	नयाञ्चकर्थ / नयाम्बभूविथ / नयामासिथ nayāñcakártha / nayāmbabhū́vitha / nayāmā́sitha	नयाञ्चक्रथुः / नयाम्बभूवथुः / नयामासथुः nayāñcakráthuḥ / nayāmbabhūváthuḥ / nayāmāsáthuḥ	नयाञ्चक्र / नयाम्बभूव / नयामास nayāñcakrá / nayāmbabhūvá / nayāmāsá	नयाञ्चकृषे / नयाम्बभूविथ / नयामासिथ nayāñcakṛṣé / nayāmbabhū́vitha / nayāmā́sitha	नयाञ्चक्राथे / नयाम्बभूवथुः / नयामासथुः nayāñcakrā́the / nayāmbabhūváthuḥ / nayāmāsáthuḥ	नयाञ्चकृध्वे / नयाम्बभूव / नयामास nayāñcakṛdhvé / nayāmbabhūvá / nayāmāsá
First	नयाञ्चकर / नयाम्बभूव / नयामास nayāñcakára / nayāmbabhū́va / nayāmā́sa	नयाञ्चकृव / नयाम्बभूविव / नयामासिव nayāñcakṛvá / nayāmbabhūvivá / nayāmāsivá	नयाञ्चकृम / नयाम्बभूविम / नयामासिम nayāñcakṛmá / nayāmbabhūvimá / nayāmāsimá	नयाञ्चक्रे / नयाम्बभूव / नयामास nayāñcakré / nayāmbabhū́va / nayāmā́sa	नयाञ्चकृवहे / नयाम्बभूविव / नयामासिव nayāñcakṛváhe / nayāmbabhūvivá / nayāmāsivá	नयाञ्चकृमहे / नयाम्बभूविम / नयामासिम nayāñcakṛmáhe / nayāmbabhūvimá / nayāmāsimá
Participles
	नयाञ्चकृवांस् / नयाम्बभूवांस् / नयामासिवांस् nayāñcakṛvā́ṃs / nayāmbabhūvā́ṃs / nayāmāsivā́ṃs			नयाञ्चक्रान / नयाम्बभूवांस् / नयामासिवांस् nayāñcakrāná / nayāmbabhūvā́ṃs / nayāmāsivā́ṃs

Derived terms

आनयति (ānayati)
उन्नयति (unnayati)
प्रणयति (praṇayati)

Descendants

Dardic:
- Khowar: [script needed] (neik)
- Kashmiri: نیُن (nyun) 'to take'
- Torwali: [script needed] (nei)
Magadhi Prakrit:
- Assamese: নিয়া (nia)
- Bengali: নেওয়া (neōẇa)
- Odia: ନେବା (nebā)
Maharastri Prakrit: 𑀡𑁂𑀇 (ṇei)
- Old Marathi:
  Devanagari script: नेणे (neṇe)
  Modi script: 𑘡𑘹𑘜𑘹 (neṇe)
  - Marathi: नेणे (neṇe, “to carry”)
Pali: nayati, neti
Sauraseni Prakrit: 𑀡𑁂𑀤𑀺 (ṇedi)
- Sindhi:
  Arabic script: نِهَڻُ
  Devanagari script: निहणु