पुण्यभूमि

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Classical Sanskrit पुण्यभूमि (puṇyabhūmi). By surface analysis, karmadhāraya compound of पुण्य (puṇya) +‎ भूमि (bhūmi).

Pronunciation

(Delhi) IPA^(key): /pʊɳ.jə.bʱuː.miː/, [pʊ̃ɳ.jɐ.bʱuː.miː]

Noun

पुण्यभूमि • (puṇyabhūmi) f

sacred land, holy land
- 2018, Harindra Srivastava, सावरकर पर थोपे हुए चार अभियोग‎^[1], Prabhat Prakashan, →ISBN:
  भारत आदिकाल से एक अखंड भौगोलिक इकाई रहा है, हिंदू उस पर बसने वाला अत्यंत प्राचीन राष्ट्रजन है। यही भारत हिंदुओं की पुण्यभूमि है।
  bhārat ādikāl se ek akhaṇḍ bhaugolik ikāī rahā hai, hindū us par basne vālā atyant prācīn rāṣṭrajan hai. yahī bhārat hinduõ kī puṇyabhūmi hai.
  India has been a unified geographical unit since ancient times, Hindus are the very ancient people inhabiting it. This India is the holy land of Hindus.

Declension

Declension of *पुण्यभूमि* (fem i-stem)
	singular	plural
direct	पुण्यभूमि puṇyabhūmi	पुण्यभूमियाँ puṇyabhūmiyā̃
oblique	पुण्यभूमि puṇyabhūmi	पुण्यभूमियों puṇyabhūmiyõ
vocative	पुण्यभूमि puṇyabhūmi	पुण्यभूमियो puṇyabhūmiyo

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

Karmadhāraya compound of पुण्य (puṇya, “auspicious, sacred, holy”) +‎ भूमि (bhūmi, “land”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /puɳ.jɐ.bʱuː.mi/, [puj̃.jɐ.bʱuː.mi]
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /puɳ.jɐ.bʱuː.mi/

Noun

पुण्यभूमि • (puṇyabhūmi) stem, f (Classical Sanskrit)

sacred land, holy land
Synonym: पुण्यभू (puṇyabhū)
- 1940, संघ प्रार्थना:
  नमस्ते सदा वत्सले मातृभूमे
  त्वया हिन्दुभूमे सुखं वर्धितोऽहम् ।
  महामङ्गले पुण्यभूमे त्वदर्थे
  पतत्वेष कायो नमस्ते नमस्ते ॥
  namaste sadā vatsale mātṛbhūme
  tvayā hindubhūme sukhaṃ vardhitoʼham.
  mahāmaṅgale puṇyabhūme tvadarthe
  patatveṣa kāyo namaste namaste.
  I bow to you always, dear motherland; I have been brought up happily by you;
  May this body fall for you, O much auspicious holy land!
  Salutations to you, salutations to you.

Declension

Feminine i-stem declension of पुण्यभूमि
	singular	dual	plural
nominative	पुण्यभूमिः (puṇyabhūmiḥ)	पुण्यभूमी (puṇyabhūmī)	पुण्यभूमयः (puṇyabhūmayaḥ)
accusative	पुण्यभूमिम् (puṇyabhūmim)	पुण्यभूमी (puṇyabhūmī)	पुण्यभूमीः (puṇyabhūmīḥ)
instrumental	पुण्यभूम्या (puṇyabhūmyā)	पुण्यभूमिभ्याम् (puṇyabhūmibhyām)	पुण्यभूमिभिः (puṇyabhūmibhiḥ)
dative	पुण्यभूमये (puṇyabhūmaye) पुण्यभूम्यै¹ (puṇyabhūmyai¹)	पुण्यभूमिभ्याम् (puṇyabhūmibhyām)	पुण्यभूमिभ्यः (puṇyabhūmibhyaḥ)
ablative	पुण्यभूमेः (puṇyabhūmeḥ) पुण्यभूम्याः¹ (puṇyabhūmyāḥ¹)	पुण्यभूमिभ्याम् (puṇyabhūmibhyām)	पुण्यभूमिभ्यः (puṇyabhūmibhyaḥ)
genitive	पुण्यभूमेः (puṇyabhūmeḥ) पुण्यभूम्याः¹ (puṇyabhūmyāḥ¹)	पुण्यभूम्योः (puṇyabhūmyoḥ)	पुण्यभूमीनाम् (puṇyabhūmīnām)
locative	पुण्यभूमौ (puṇyabhūmau) पुण्यभूम्याम्¹ (puṇyabhūmyām¹)	पुण्यभूम्योः (puṇyabhūmyoḥ)	पुण्यभूमिषु (puṇyabhūmiṣu)
vocative	पुण्यभूमे (puṇyabhūme)	पुण्यभूमी (puṇyabhūmī)	पुण्यभूमयः (puṇyabhūmayaḥ)

¹Later Sanskrit

References

Monier Williams (1899) “पुण्यभूमि”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 632.