jużci
Old Polish edit
Etymology edit
From już + -ci. First attested in the 15th century.
Pronunciation edit
Particle edit
jużci
- particle emphasizing imminent completion, reaching the end of an activity; already
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page 663:
- Poskoczmy, yvz mamy Iesusa v rąku, *yvzsczy yąth
- [Poskoczmy, już mamy Jesusa w ręku, jużci jęt]
- particle emphasizing the imminent occurrence or existence of an action; here now
- 1949, “Skarga umierającego. Woronczak Jerzy, Skarga umierającego. Ze studiów nad rękopisem nr 2 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu”, in Bolesław Erzepki, editor, Sobótk, page 65:
- Ach, myly lvdze, zazyce my ale svecze, yvscy ydze dvsza *krevim potem
- [Ach, mili ludzie, zażżycie mi ale świecę! Już ci jidzie dusza [z] krewym potem]
- particle emphasizing achievement of a certain quantitative level; already
- 1461, Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego[2], line 19:
- Yvszczy gych szchecz szyeczono, gyescze na them malo
- [Jużci jich szeć zsieczono, jeszcze na tem mało!]
Descendants edit
References edit
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “jużci”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish edit
Alternative forms edit
- juści (regional or obsolete)
Etymology edit
Inherited from Old Polish jużci. By surface analysis, już + -ci.
Pronunciation edit
Head edit
jużci
- emphacizes a statement adding certainty or conviction
- (obsolete, emphatic) Synonym of już
- (Middle Polish) emphatic discourse marker; after all; well
Further reading edit
- jużci in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “jużci”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “JUŻCI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 09.12.2008
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “jużci”, in Słownik języka polskiego[3]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “jużci”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[4]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “jużci”, in Słownik języka polskiego[5] (in Polish), volume 2, Warsaw, page 191