ჩირი
Georgian edit
Alternative forms edit
Etymology edit
Borrowed from Armenian չիր (čʻir).
Pronunciation edit
Noun edit
Inflection edit
Declension of ჩირი (see Georgian declension)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | ჩირი (čiri) | ჩირები (čirebi) | ჩირნი (čirni) |
| ergative | ჩირმა (čirma) | ჩირებმა (čirebma) | ჩირთ(ა) (čirt(a)) |
| dative | ჩირს(ა) (čirs(a)) | ჩირებს(ა) (čirebs(a)) | ჩირთ(ა) (čirt(a)) |
| genitive | ჩირის(ა) (čiris(a)) | ჩირების(ა) (čirebis(a)) | ჩირთ(ა) (čirt(a)) |
| instrumental | ჩირით(ა) (čirit(a)) | ჩირებით(ა) (čirebit(a)) | |
| adverbial | ჩირად(ა) (čirad(a)) | ჩირებად(ა) (čirebad(a)) | |
| vocative | ჩირო (čiro) | ჩირებო (čirebo) | ჩირნო (čirno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
Postpositional inflection of ჩირი (see Georgian postpositions)
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | ჩირზე (čirze) | ჩირებზე (čirebze) |
| -თან (near - ) | ჩირთან (čirtan) | ჩირებთან (čirebtan) |
| -ში (in - ) | ჩირში (čirši) | ჩირებში (čirebši) |
| -ვით (like a - ) | ჩირივით (čirivit) | ჩირებივით (čirebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | ჩირისთვის (čiristvis) | ჩირებისთვის (čirebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | ჩირისებრ (čirisebr) | ჩირებისებრ (čirebisebr) |
| -კენ (towards - ) | ჩირისკენ (čirisḳen) | ჩირებისკენ (čirebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | ჩირისგან (čirisgan) | ჩირებისგან (čirebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | ჩირიდან (čiridan) | ჩირებიდან (čirebidan) |
| -ურთ (together with - ) | ჩირითურთ (čiriturt) | ჩირებითურთ (čirebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | ჩირამდე (čiramde) | ჩირებამდე (čirebamde) |
Descendants edit
References edit
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “չիր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Further reading edit
- Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ჩირი”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press
- Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ჩილი1”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press
Mingrelian edit
Etymology edit
From Proto-Georgian-Zan *c₁wil-.
Noun edit
See also edit
Further reading edit
- Kajaia, Otar (2005) “ჩირი”, in Megrul-kartuli leksiḳoni [Mingrelian–Georgian Dictionary], online version prepared by Joost Gippert, Frankfurt am Main, published 2001–2004, pages 1714–1715
- Kiria, Č̣abuḳi, Ezugbaia, Lali, Memišiši, Omar, Čuxua, Merab (2015) Lazur-megruli gramaṭiḳa [Laz–Mingrelian Grammar] (in Georgian), Tbilisi: Gamomcemloba Meridiani, page 865
- Kobalia, Alio (2010) “ჩირი”, in Merab Čuxua, Nona Kobalia, Nana Kobalia, editors, Megruli leksiḳoni [Mingrelian Dictionary] (Ḳolxuri seria; 7)[1], online version prepared by Manana Buḳia, Tbilisi: Artanuji, →ISBN