Wiktionary

atmaq

Azerbaijani edit

FWOTD – 11 July 2018
Other scripts
Cyrillic атмаг
Abjad آتماق

Etymology edit

From Proto-Turkic *ạt- (“to throw, shoot”).[1] Cognate with Turkish atmak.

Pronunciation edit

  • IPA(key): [ɑtˈmɑχ]
  • Hyphenation: at‧maq
  • Audio (Baku)(file)

Verb edit

atmaq

  1. (ditransitive) to throw
    Synonyms: tərk etmək, tərgitmək
    ilk daşı atmaq ― to throw the first stone
    qırağa atmaq ― to throw off, to cast away, to cast aside
    zibil atmaq ― to throw garbage
    Sizdən kim günahsızdırsa, qadına birinci daş atsın. (Yəhya 8:7)
    Let any one of you who is without sin be the first to throw a stone at her. (John 8:32)
    (literally, “May whoever of you, that is without sin, throw the first stone at the woman”)
  2. (transitive) to quit doing something
    siqareti atmaq; siqaret çəkməyi atmaq ― to quit smoking
  3. (ditransitive) to put
    Synonym: güllə atmaq (“to shoot”)
    əlini cibinə atmaq ― to put a hand into the pocket
  4. (transitive or intransitive) to shoot, shell [+dative = at]
    Onlar bizə atırlar, biz də onlara. ― They shoot at us, and we at them.
    • 2014 May 23, “Nazirlik Füzulidəki atışmanın təfərrüatını açıqladı”, in Axar.az‎[1], retrieved January 28, 2014:
      Vəliyəd İsmayılovun sözlərinə görə, hər gün atırlar.
      According to Vəliyəd İsmayılov, they shoot every day.
  5. (transitive) to launch (a missile, etc)
    raket atmaq ― to launch a missile
  6. (transitive) to abandon, to ditch
    • 2014 January 28, “Bakıda çoxlarının tanıdığı dilənçi qoca: "Halal pul budur, bala"”, in Milli.az‎[2]:
      Elə türməyə düşən kimi ailəm də məni atdı.
      As soon as I ended up in jail, my family abandoned me
  7. (transitive, colloquial) to fool, swindle, defraud
    Synonym: fırıldaq gəlmək
    • 2009 October 11, Устаман, “Хәјанәт Ҝеҹәси”, in Bakıllılar.az‎[3], retrieved January 17, 2018:
      О мал ҝәтирән адамлар кимдиләр ки, елә? Ҝәлсәнә онлары “атаг”!
      O mal gətirən adamlar kimdilər ki, elə? Gəlsənə onları "ataq"!
      Who are those people bringing goods, anyway? We should "swindle" (lit. 'ditch') them!
    • 2011 July, Xural‎[4], volume 9, number 29:
      Heç kimə sirr deyil ki, Azərbaycanda yaşayan hər on nəfərdən 2-si mənalı atanşik, 5-i mənasız atanşik, 2-si isə potensial atanşikdir. Yerdə qalan 1-i isə özü-özünə atanları təmsil edir.
      It is no secret that out of every ten people living in Azerbaijan, 2 are meaningful scammers, 5 are meaningless scammers, and 2 are potential scammers. The remaining one represents those who defraud themselves.
  8. (ditransitive) to pass the buck, to give the blame to someone [+dative] or [+ (object) üstünə = to]
    Bütün günahları onun üstünə atmaq istəyirlər.
    They want to give him the blame for everything.
    (literally, “They want to throw all sins on him.”)
    • 2017 September 6, İnarə Rafiqqızı, Virtualaz.org‎[5], retrieved January 22, 2018:
      O qətli törədib, mənim üstümə atmaq istədi
      S/he committed the murder, and wanted to pass the buck to me.
  9. (ditransitive) to put at, expose to, subject to (risk or danger)
    özünü riskə atmaq ― to put oneself at risk
    təhlükəyə atmaq ― to put at danger, jeopardize
  10. (slang, vulgar) to masturbate

Conjugation edit

Conjugation of atmaq
positive
subject non-past participle atan
subject past participle atmış
subject future definite participle atacaq
non-subject future participle (mənim +) atacağım (sənin +) atacağın (onun +) atacağı (bizim +) atacağımız (sizin +) atacağınız (onların +) atacağı or atacaqları
non-subject past participle (mənim +) atdığım (sənin +) atdığın (onun +) atdığı (bizim +) atdığımız (sizin +) atdığınız (onların +) atdığı or atdıqları
converb atıb
general temporal participle atanda
participle of intensification atdıqca
specific temporal participle atarkən
reduplicated participle ata-ata
modal participle ataraq
infinitive atmaq
verbal noun atma
singular plural
first second third first second third
indicative present simple atıram atırsan atır atırıq atırsınız atırlar
perfect 1 atmışam atmısan,
atmışsan* 		atmışdır atmışıq atmısınız,
atmışsınız* 		atmışlar
perfect 2 – atıbsan atıb(dır) – atıbsınız atıb(dır)lar
past simple atdım atdın atdı atdıq atdınız atdılar
continuous atırdım atırdın atırdı atırdıq atırdınız atırdılar
perfect atmışdım atmışdın atmışdı atmışdıq atmışdınız atmışdılar
future definite atacağam atacaqsan atacaq atacağıq atacaqsınız atacaqlar
indefinite ataram atarsan atar atarıq atarsınız atarlar
future-in-the-past definite atacaqdım atacaqdın atacaqdı atacaqdıq atacaqdınız atacaqdılar
indefinite atardım atardın atardı atardıq atardınız atardılar
conditional present atsam atsan atsa atsaq atsanız atsalar
past atsaydım atsaydın atsaydı atsaydıq atsaydınız atsaydılar
subjunctive atam atasan ata ataq atasınız atalar
hortative atasıyam atasısan atasıdır atasıyıq atasısınız atasıdırlar
obligational present atmalıyam atmalısan atmalıdır atmalıyıq atmalısınız atmalıdırlar
past atmalıydım atmalıydın atmalıydı atmalıydıq atmalıydınız atmalıydılar
evidential present atırmışam atırmışsan atırmış atırmışıq atırmışsınız atırmışlar
past atıbmışam atıbmışsan atıbmış atıbmışıq atıbmışsınız atıbmışlar
imperative atım at atsın ataq,
atalım* 		atın atsınlar
negative
subject non-past participle atmayan
subject past participle atmamış
subject future definite participle atmayacaq
non-subject future participle (mənim +) atmayacağım (sənin +) atmayacağın (onun +) atmayacağı (bizim +) atmayacağımız (sizin +) atmayacağınız (onların +) atmayacağı or atmayacaqları
non-subject participle (mənim +) atmadığım (sənin +) atmadığın (onun +) atmadığı (bizim +) atmadığımız (sizin +) atmadığınız (onların +) atmadığı or atmadıqları
negative converb -
caritive converb atmadan
general temporal participle atmayanda
participle of intensification atmadıqca
specific temporal participle atmayarkən
modal participle atmayaraq
infinitive atmamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple atmıram atmırsan atmır atmırıq atmırsınız atmırlar
perfect 1 atmamışam atmamısan,
atmamışsan* 		atmamış atmamışıq atmamısınız,
atmamışsınız* 		atmamışlar
perfect 2 – atmayıbsan atmayıb(dır) – atmayıbsınız atmayıb(dır)lar
past simple atmadım atmadın atmadı atmadıq atmadınız atmadılar
continuous atmırdım atmırdın atmırdı atmırdıq atmırdınız atmırdılar
perfect atmamışdım atmamışdın atmamışdı atmamışdıq atmamışdınız atmamışdılar
future definite atmayacağam atmayacaqsan atmayacaq atmayacağıq atmayacaqsınız atmayacaqlar
indefinite atmaram atmarsan,
atmazsan 		atmaz atmarıq atmarsınız, atmazsınız atmazlar
future-in-the-past definite atmayacaqdım atmayacaqdın atmayacaqdı atmayacaqdıq atmayacaqdınız atmayacaqdılar
indefinite atmazdım atmazdın atmazdı atmazdıq atmazdınız atmazdılar
conditional present atmasam atmasan atmasa atmasaq atmasanız atmasalar
past atmasaydım atmasaydın atmasaydı atmasaydıq atmasaydınız atmasaydılar
subjunctive atmayam atmayasan atmaya atmayaq atmayasınız atmayalar
hortative atmayasıyam atmayasısan atmayası atmayasıyıq atmayasısınız atmayasılar
obligational present atmamalıyam atmamalısan atmamalı atmamalıyıq atmamalısınız atmamalılar
past atmamalıydım atmamalıydın atmamalıydı atmamalıydıq atmamalıydınız atmamalıydılar
evidential present atmayırmışam atmayırmışsan atmayırmış atmayırmışıq atmayırmışsınız atmayırmışlar
past atmayıbmışam atmayıbmışsan atmayıbmış atmayıbmışıq atmayıbmışsınız atmayıbmışlar
imperative atmayım atma atmasın atmayaq
atmayalım* 		atmayın atmasınlar
negative potential
subject non-past participle atammayan
subject future definite participle atammayacaq
non-subject participle (mənim +) atammadığım (sənin +) atammadığın (onun +) atammadığı (bizim +) atammadığımız (sizin +) atammadığınız (onların +) atammadığı or atammadıqları
converb -
caritive converb atammadan
general temporal participle atammayanda
participle of intensification atammadıqca
specific temporal participle atammayarkən
modal participle atammayaraq
infinitive atammamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple atammıram atammırsan atammır atammırıq atammırsınız atammırlar
perfect 1 atammamışam atammamısan,
atammamışsan* 		atammamışdır atammamışıq atammamısınız,
atammamışsınız* 		atammaşmılar
perfect 2 – atammayıbsan atammayıb(dır) – atammayıbsınız atammayıb(dır)lar
past simple atammadım atammadın atammadı atammadıq atammadınız atammadılar
continuous atammırdım atammırdın atammırdı atammırdıq atammırdınız atammırdılır
perfect atammamışdım atammamışdın atammamışdı atammamışdıq atammamışdınız atammamışdılar
future definite atammayacağam atammayacaqsan atammayacaq atammayacağıq atammayacaqsınız atammayacaqlar
indefinite atammaram atammarsan,
atammazsan 		atammaz atammarıq atammarsınız,
atammazsınız 		atammazlar
future-in-the-past definite atammayacaqdım atammayacaqdın atammayacaqdı atammayacaqdıq atammayacaqdınız atammayacaqdılar
indefinite atammazdım atammazdın atammazdı atammazdıq atammazdınız atammazdılar
conditional present atammasam atammasan atammasa atammasaq atammasanız atammasalar
past atammasaydım atammasaydın atammasaydı atammasaydıq atammasaydınız atammasaydılar
subjunctive atammayam atammayasan atammaya atammayaq atammayasınız atammayalar
imperative atammayım atamma atammasın atammayaq atammayın atammasınlar
* dated or high-register

Derived terms edit

References edit

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*p`ā̀t`à”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

Further reading edit

  • “atmaq” in Obastan.com.
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=atmaq&oldid=78209357"