póraś

See also: Poras and porás

Lower Sorbian

Alternative forms

• poraś (superseded)

Etymology

From Proto-Slavic *porati; cognate with Hoyerswerda Upper Sorbian porać, Belarusian пораць (póracʹ), паспорыць (paspórycʹ), Bulgarian препирам (prepiram).

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈpɨraɕ/, /ˈpɛraɕ/, (dated) /ˈpʊraɕ/

Verb

póraś impf (perfective spóraś)

1. (transitive) to bring, take, put

   Wóni póraju zranjone do chórownje. ― They are bringing the injured to the hospital.

   Wóna póra rowno źiśi do póstole. ― She’s just putting the children to bed.

   něco do rěcha póraś; rěch do něcogo póraś ― to put something in order

   do wuskosćow póraś ― to embarrass (literally, bring to embarrassment)

   do zacwiblowanja póraś ― to bring to despair

2. (transitive) to make, cause, incite

   na mjeńše póraś ― to make smaller

   někogo k něcomu póraś ― to incite someone to something

   do reje póraś ― to ask to dance

   do wěry někomu póraś ― to cause to believe in someone

3. (reflexive) to come, go, move, get a move on

   Njewjedro se póra. ― A storm is brewing.

   Słyńco se póra. ― The sun is coming out.

   Wón se k nam póra. ― He’s coming here (literally, He’s coming to us).

   Wón se wót nas póra. ― He’s going away (literally, He’s going from us).

   Něnto póraju se swajźbarje z cerkwje. ― Now the wedding guests are coming out of the church.

   Chtož pómałem se póra, teke dojźo. ― He who goes slowly still arrives.

   Póraj se! ― Get out of here!

   Póraj se domoj! ― Off home with you!

   Póraj se mě z wócowu! ― Get out of my sight!

   Póraj se wen! ― Come out here!

   se póraś do ― move to

Conjugation

Conjugation of póraś (imperfective)

Present	Singular	Dual	Plural
1st person	póram	póramej	póramy
2nd person	póraš	póratej	póraśo
3rd person	póra	póratej	póraju
Preterite	Singular	Dual	Plural
1st person	pórach	pórachmej	pórachmy
2nd person	pórašo	póraštej	pórašćo
3rd person	pórašo	póraštej	pórachu
Imperative	Singular	Dual	Plural
2nd person	póraj	pórajtej	pórajśo

Participles

• Present: pórajucy
• Past active (“ł-form”): pórał
• Past passive: pórany

Infinitive

póraś

Supine

pórat

Verbal noun

póranje

Synonyms

• (bring): njasć, wjasć
• (come): pśiś
• (go): hyś
• (move): se gibaś

Derived terms

• donapóraś
• dopóraś
• dopśepóraś
• dowupóraś
• dozapóraś
• na bok póraś (“to eliminate, get rid of”)
• nadlej póraś (“to protract, drag out”)
• napóraś
• pópóraś
• pśepóraś
• pśinapóraś
• pśipóraś
• pśispóraś
• rozpóraś
• se póraś ako chudy kral na wójnu (“to go off crestfallen, to slink off with one’s tail between one’s legs”, literally “to go off like a poor king to war”)
• se póraś na (“move against, attack”)
• se póraś z (“to follow, pursue”)
• wopóraś
• wótpóraś
• wupóraś
• zapóraś
• zwótpóraś

 

Further reading

• Muka, Arnošt (1921, 1928) “póraś”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
• Starosta, Manfred (1999) “póraś”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag