ñani

See also: Appendix:Variations of "nani"

Guaraní

Verb

ñani (active, intransitive, areal)

to run

Conjugation

Conjugation of ñani

		singular			plural
		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person inclusive	1^st person exclusive	2^nd person	3^rd person
active
	indicative	che añani	nde reñani	ha'e oñani	ñande ñañani	ore roñani	peẽ peñani	ha'ekuéra oñani/oñani hikuái
	hortative	tañani che	tereñani nde	toñani ha'e	tañañani ñande	taroñani ore	tapeñani peẽ	toñani ha'ekuéra/hikuái
	imperative	-	eñani	-	-	-	peñani	-
passive
	indicative	che añeñani	nde reñeñani	ha'e oñeñani	ñande ñañeñani	ore roñeñani	peẽ peñeñani	ha'ekuéra oñeñani/oñeñani hikuái
	hortative	tañeñani che	tereñeñani nde	toñeñani ha'e	tañañeñani ñande	taroñeñani ore	tapeñeñani peẽ	toñeñani ha'ekuéra/hikuái
	imperative	-	eñeñani	-	-	-	peñeñani	-
reciprocal
	indicative	-	-	-	ñande ñañoñani	ore roñoñani	peẽ peñoñani	ha'ekuéra oñoñani/oñoñani hikuái
	hortative	-	-	-	tañañoñani ñande	taroñoñani ore	tapeñoñani peẽ	toñoñani ha'ekuéra/hikuái
	imperative	-	-	-	-	-	peñoñani	-
coactive
	indicative	che amoñani	nde remoñani	ha'e omoñani	ñande ñamoñani	ore romoñani	peẽ pemoñani	ha'ekuéra omoñani/omoñani hikuái
	hortative	tamoñani che	teremoñani nde	tomoñani ha'e	tañamoñani ñande	taromoñani ore	tapemoñani peẽ	tomoñani ha'ekuéra/hikuái
	imperative	-	emoñani	-	-	-	pemoñani	-
objective
	indicative	che aroñani/agueroñani	nde reroñani/regueroñani	ha'e oroñani/ogueroñani	ñande ñaroñani/ñagueroñani	ore roroñani/rogueroñani	peẽ peroñani/pegueroñani	ha'ekuéra oroñani/ogueroñani//oroñani/ogueroñani hikuái
	hortative	taroñani/tagueroñani che	tereroñani/teregueroñani nde	toroñani/togueroñani ha'e	tajaroñani/tañagueroñani ñande	taroroñani/tarogueroñani ore	taperoñani/tapegueroñani peẽ	toroñani/togueroñani ha'ekuéra/hikuái
	imperative	-	eroñani/egueroñani	-	-	-	peroñani/pegueroñani	-
subsuntive¹
	indicative	che aporoñani/amba'eñani	nde reporoñani/remba'eñani	ha'e oporoñani/omba'eñani	ñande ñaporoñani/ñamba'eñani	ore roporoñani/romba'eñani	peẽ peporoñani/pemba'eñani	ha'ekuéra oporoñani/omba'eñani//oporoñani/omba'eñani hikuái
	hortative	taporoñani/tamba'eñani che	tereporoñani/teremba'eñani nde	toporoñani/tomba'eñani ha'e	tañaporoñani/tañamba'eñani ñande	taroporoñani/taromba'eñani ore	tapeporoñani/tapemba'eñani peẽ	toporoñani/tomba'eñani ha'ekuéra/hikuái
	imperative	-	eporoñani/emba'eñani	-	-	-	peporoñani/pemba'eñani	-
		¹: the subsuntive forms with -poro- are used with humans, while the forms with -mba'e- are used with animals.

Yosondúa Mixtec

Etymology

From Proto-Mixtec *yénì.

Noun

ñani

brother (of a male)

Coordinate terms

kuaꞌa (“opposite-sex sibling”)

Derived terms

References

Beaty de Farris, Kathryn, et al. (2012) Diccionario básico del mixteco de Yosondúa, Oaxaca (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 46)‎^[1] (in Spanish), third edition, Instituto Lingüístico de Verano, A.C., page 66