See also: калъ

Moksha

edit

Etymology

edit

From Proto-Mordvinic *keľ, from Proto-Uralic *käle. Cognates include Erzya кель (keľ).

Pronunciation

edit

Noun

edit

кяль (käľ)

  1. language, speech
    • O. Je. Poljakov (1993) Russko-mokšanskij razgovornik [Russian-Moksha phrasebook], Saransk: Mordovskoje knižnoje izdatelʹstvo, →ISBN
      Тинь корхтада [sic? корхтатада] (тон корхтат) рузкс, английскяй кяльса, немецокс, французкс?
      Ťiń korhtada [sic? korhtatada] (ton korhtat) ruzks, angľijskäj käľsa , ńemecoks, francuzks?
      Do you [pl.] (you [sg.]) speak Russian, English (lit. "in English language"), German, French?
      Английскяй и французскяй кяльхнень аф содасайне.
      Angľijskäj i francuzskäj käľhńeń af sodasajńe.
      I don't know English and French (lit. "I don't know of the English and French languages.")
      Тинь кунара тонафнесасть (тонафнесак) рузонь кяльть, мокшень кяльть?
      Ťiń kunara tonafńesasť (tonafńesak) ruzoń käľť , mokšeń käľť ?
      Are you [pl.] (you [sg.]) studying Russian, Moksha (lit. "studying of the Russian language, of the Moksha language") for a long time?
      Мокшень, эрзянь, финскяй, венгерскяй, эстонскяй, марийскяй, коми и лия кяльхне сувсихть уральскяй кялень группати.
      Mokšeń, erźań, finskäj, vengerskäj, estonskäj, maŕijskäj, komi i ľija käľhńe suvśihť uraľskäj käľeń gruppaťi.
      Moksha, Erzya, Finnish, Hungarian, Estonian, Mari, Komi and other languages belong to the Uralic language group.
      Нинге кодама кяльхть сувсихть уральскяй кялень группати?
      Ńinge kodama käľhť suvśihť uraľskäj käľeń gruppaťi?
      What other languages belong to the Uralic language group?
      Кялец юмась.
      Käľec jumaś.
      Losing one's speech (becoming speechless.)
  2. (anatomy) tongue
    • O. Je. Poljakov (1993) Russko-mokšanskij razgovornik [Russian-Moksha phrasebook], Saransk: Mordovskoje knižnoje izdatelʹstvo, →ISBN
      Монь сяряди кялезе
      Moń śaŕaďi käľeźe
      My tongue hurts
      Кувака кяль
      Kuvaka käľ
      Long tongue (figuratively "big mouth")
      Оржа кяль
      Orža käľ
      Sharp tongue
      Мезе мяльсот, ся и кяльсот
      Meźe mäľsot, śa i käľsot
      What is on your mind is on your tongue (lit. "in your tongue")
      Кяльцень нильсак
      Käľćeń ńiľsak
      You will swallow your tongue (figuratively "mouthwatering, tasty")

Declension

edit
Declension of кяль
singular plural
nominative
(...)
кяль
käľ
кяльхть
käľhť
genitive
(of ...)
кялень
käľeń
dative
(to ...)
кяленди
käľenďi
comparative
(like ...)
кяльшка
käľška
ablative
(than ...)
кяльда
käľda
lative
(into ...)
кяли
käľi
illative
(into ...)
кяльс
käľs
inessive
(in ...)
кяльса
käľsa
elative
(out of ...)
кяльста
käľsta
prolative
(through ...)
кяльгя
käľgä
causative
(for ...)
кяленкса
käľenksa
translative
(becoming ...)
кялькс
käľks
abessive
(without ...)
кяльфтома
käľftoma
Definite declension of кяль
singular plural
nominative
(...)
кяльсь
käľś
кяльне
käľńe
genitive
(of ...)
кяльть
käľť
кяльнень
käľńeń
dative
(to ...)
кяльти
käľťi
кяльненди
käľńenďi

Coordinate terms

edit
verbs

Derived terms

edit
adjectives
nouns

References

edit
  • V. I. Shchankina (1993) “кяль”, in Мокшень-рузонь валкс [Moksha-Russian dictionary], Saransk: MKI, →ISBN, page 72