այլափառ
Armenian edit
Etymology edit
Learned borrowing from Old Armenian այլափառ (aylapʻaṙ).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ɑjlɑˈpʰɑr]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɑjlɑˈpʰɑɾ]
Adjective edit
այլափառ • (aylapʻaṙ) (very rare)
Declension edit
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | այլափառ (aylapʻaṙ) | այլափառներ (aylapʻaṙner) | ||
| dative | այլափառի (aylapʻaṙi) | այլափառների (aylapʻaṙneri) | ||
| ablative | այլափառից (aylapʻaṙicʻ) | այլափառներից (aylapʻaṙnericʻ) | ||
| instrumental | այլափառով (aylapʻaṙov) | այլափառներով (aylapʻaṙnerov) | ||
| locative | այլափառում (aylapʻaṙum) | այլափառներում (aylapʻaṙnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | այլափառը/այլափառն (aylapʻaṙə/aylapʻaṙn) | այլափառները/այլափառներն (aylapʻaṙnerə/aylapʻaṙnern) | ||
| dative | այլափառին (aylapʻaṙin) | այլափառներին (aylapʻaṙnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | այլափառս (aylapʻaṙs) | այլափառներս (aylapʻaṙners) | ||
| dative | այլափառիս (aylapʻaṙis) | այլափառներիս (aylapʻaṙneris) | ||
| ablative | այլափառիցս (aylapʻaṙicʻs) | այլափառներիցս (aylapʻaṙnericʻs) | ||
| instrumental | այլափառովս (aylapʻaṙovs) | այլափառներովս (aylapʻaṙnerovs) | ||
| locative | այլափառումս (aylapʻaṙums) | այլափառներումս (aylapʻaṙnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | այլափառդ (aylapʻaṙd) | այլափառներդ (aylapʻaṙnerd) | ||
| dative | այլափառիդ (aylapʻaṙid) | այլափառներիդ (aylapʻaṙnerid) | ||
| ablative | այլափառիցդ (aylapʻaṙicʻd) | այլափառներիցդ (aylapʻaṙnericʻd) | ||
| instrumental | այլափառովդ (aylapʻaṙovd) | այլափառներովդ (aylapʻaṙnerovd) | ||
| locative | այլափառումդ (aylapʻaṙumd) | այլափառներումդ (aylapʻaṙnerumd) | ||
Old Armenian edit
Etymology edit
From այլ (ayl) + -ա- (-a-) + փառք (pʻaṙkʻ). Calque of Ancient Greek ἑτερόδοξος (heteródoxos).[1]
Adjective edit
այլափառ • (aylapʻaṙ)
- heterodox, differing in opinion
- 6th century, Philo of Alexandria, Aynocʿik or yElsn ē xndrocʿ ew lucmancʿ [Quaestiones et Solutiones in Exodum] 2.5:[2][3]
- Ընդէ՞ր ասէ, Զաստուածս ո՛չ հայհոյեսցես։ Եւ արդ ևս մեղադրե՞ն զա՟ծային օրէնս, իբրու թէ զայլոց սովորութիւնս քակեն․ քանզի ահա՛ ոչ միայն հաստատութիւն մատուցանեն այլափառացն, յընդունելութիւն և ի պատիւ այնոցիկ՝ զորս ի սկզբանէն կարծեցին թէ են ա՟ծք․ այլ և զիւրեանց աշակերտեալսն ըմբերանեն և սանձեն, ոչ տուեալ թոյլ արձակ լեզուով բամբասել զնոսա, լաւ զբարեհամբաւ գովութիւն համարեալք։
- Əndē?r asē, Zastuacs óčʻ hayhoyescʻes. Ew ard ews meładre?n za.cayin ōrēns, ibru tʻē zaylocʻ sovorutʻiwns kʻaken; kʻanzi ahá očʻ miayn hastatutʻiwn matucʻanen aylapʻaṙacʻn, yəndunelutʻiwn ew i patiw aynocʻik, zors i skzbanēn karcecʻin tʻē en a.ckʻ; ayl ew ziwreancʻ ašakertealsn əmberanen ew sanjen, očʻ tueal tʻoyl arjak lezuov bambasel znosa, law zbarehambaw govutʻiwn hamarealkʻ.
- Translation by Ralph Marcus
- Why does (Scripture) say, "gods thou shalt not revile"? Do they then still accuse the divine Law of breaking down the customs of others? For, behold, not only does it offer support to those of different opinion by accepting and honouring those whom they have from the beginning believed to be gods, but it also muzzles and restrains its own disciples, not permitting them to revile these with a loose tongue, for it believes that well-spoken praise is better.
- Ընդէ՞ր ասէ, Զաստուածս ո՛չ հայհոյեսցես։ Եւ արդ ևս մեղադրե՞ն զա՟ծային օրէնս, իբրու թէ զայլոց սովորութիւնս քակեն․ քանզի ահա՛ ոչ միայն հաստատութիւն մատուցանեն այլափառացն, յընդունելութիւն և ի պատիւ այնոցիկ՝ զորս ի սկզբանէն կարծեցին թէ են ա՟ծք․ այլ և զիւրեանց աշակերտեալսն ըմբերանեն և սանձեն, ոչ տուեալ թոյլ արձակ լեզուով բամբասել զնոսա, լաւ զբարեհամբաւ գովութիւն համարեալք։
Declension edit
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | այլափառ (aylapʻaṙ) | այլափառք (aylapʻaṙkʻ) | |
| genitive | այլափառի (aylapʻaṙi) | այլափառաց (aylapʻaṙacʻ) | |
| dative | այլափառի (aylapʻaṙi) | այլափառաց (aylapʻaṙacʻ) | |
| accusative | այլափառ (aylapʻaṙ) | այլափառս (aylapʻaṙs) | |
| ablative | այլափառէ (aylapʻaṙē) | այլափառաց (aylapʻaṙacʻ) | |
| instrumental | այլափառաւ (aylapʻaṙaw) | այլափառաւք = այլափառօք (aylapʻaṙawkʻ = aylapʻaṙōkʻ) | |
| locative | այլափառի (aylapʻaṙi) | այլափառս (aylapʻaṙs) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | այլափառ (aylapʻaṙ) | այլափառք (aylapʻaṙkʻ) | |
| genitive | այլափառի (aylapʻaṙi) | այլափառից (aylapʻaṙicʻ) | |
| dative | այլափառի (aylapʻaṙi) | այլափառից (aylapʻaṙicʻ) | |
| accusative | այլափառ (aylapʻaṙ) | այլափառս (aylapʻaṙs) | |
| ablative | այլափառէ (aylapʻaṙē) | այլափառից (aylapʻaṙicʻ) | |
| instrumental | այլափառիւ (aylapʻaṙiw) | այլափառիւք (aylapʻaṙiwkʻ) | |
| locative | այլափառի (aylapʻaṙi) | այլափառս (aylapʻaṙs) |
Descendants edit
- → Armenian: այլափառ (aylapʻaṙ) (learned)
See also edit
- ուղղափառ (ułłapʻaṙ)
References edit
- ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)[1], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, page 61
- ^ Awgereancʻ, Mkrtičʻ (1826) Pʻiloni Ebrayecʻwoy mnacʻordkʻ i hays, or en Meknutʻiwn Cnndocʻ ew Elicʻ, Čaṙkʻ i Sampʻson, i Yovnan, ew yeris mankuns kam i hreštaks [Philonis Judaei paralipomena armena. Libri videlicet quatuor in Genesin, libri duo in Exodum, sermo unus de Sampsone, alter de Iona, tertius de tribus angelis Abraamo apparentibus], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 471
- ^ Marcus, Ralph (1953) Philo: Supplement II: Questions and Answers on Exodus (The Loeb Classical Library), Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, pages 40–41
Further reading edit
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “այլափառ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “այլափառ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy