ցաքի
Armenian edit
Etymology edit
From Old Armenian ցաքի (cʻakʻi).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [t͡sʰɑˈkʰi]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [t͡sʰɑˈkʰi]
Noun edit
ցաքի • (cʻakʻi)
Declension edit
u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ցաքի (cʻakʻi) | ցաքիներ (cʻakʻiner) | ||
| dative | ցաքու (cʻakʻu) | ցաքիների (cʻakʻineri) | ||
| ablative | ցաքուց (cʻakʻucʻ) | ցաքիներից (cʻakʻinericʻ) | ||
| instrumental | ցաքով, ցաքիով (cʻakʻov, cʻakʻiov) | ցաքիներով (cʻakʻinerov) | ||
| locative | ցաքում, ցաքիում (cʻakʻum, cʻakʻium) | ցաքիներում (cʻakʻinerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ցաքին (cʻakʻin) | ցաքիները/ցաքիներն (cʻakʻinerə/cʻakʻinern) | ||
| dative | ցաքուն (cʻakʻun) | ցաքիներին (cʻakʻinerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ցաքիս (cʻakʻis) | ցաքիներս (cʻakʻiners) | ||
| dative | ցաքուս (cʻakʻus) | ցաքիներիս (cʻakʻineris) | ||
| ablative | ցաքուցս (cʻakʻucʻs) | ցաքիներիցս (cʻakʻinericʻs) | ||
| instrumental | ցաքովս, ցաքիովս (cʻakʻovs, cʻakʻiovs) | ցաքիներովս (cʻakʻinerovs) | ||
| locative | ցաքումս, ցաքիումս (cʻakʻums, cʻakʻiums) | ցաքիներումս (cʻakʻinerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ցաքիդ (cʻakʻid) | ցաքիներդ (cʻakʻinerd) | ||
| dative | ցաքուդ (cʻakʻud) | ցաքիներիդ (cʻakʻinerid) | ||
| ablative | ցաքուցդ (cʻakʻucʻd) | ցաքիներիցդ (cʻakʻinericʻd) | ||
| instrumental | ցաքովդ, ցաքիովդ (cʻakʻovd, cʻakʻiovd) | ցաքիներովդ (cʻakʻinerovd) | ||
| locative | ցաքումդ, ցաքիումդ (cʻakʻumd, cʻakʻiumd) | ցաքիներումդ (cʻakʻinerumd) | ||
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ցաքի (cʻakʻi) | ցաքիներ (cʻakʻiner) | ||
| dative | ցաքիի (cʻakʻii) | ցաքիների (cʻakʻineri) | ||
| ablative | ցաքիից (cʻakʻiicʻ) | ցաքիներից (cʻakʻinericʻ) | ||
| instrumental | ցաքիով (cʻakʻiov) | ցաքիներով (cʻakʻinerov) | ||
| locative | ցաքիում (cʻakʻium) | ցաքիներում (cʻakʻinerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ցաքին (cʻakʻin) | ցաքիները/ցաքիներն (cʻakʻinerə/cʻakʻinern) | ||
| dative | ցաքիին (cʻakʻiin) | ցաքիներին (cʻakʻinerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ցաքիս (cʻakʻis) | ցաքիներս (cʻakʻiners) | ||
| dative | ցաքիիս (cʻakʻiis) | ցաքիներիս (cʻakʻineris) | ||
| ablative | ցաքիիցս (cʻakʻiicʻs) | ցաքիներիցս (cʻakʻinericʻs) | ||
| instrumental | ցաքիովս (cʻakʻiovs) | ցաքիներովս (cʻakʻinerovs) | ||
| locative | ցաքիումս (cʻakʻiums) | ցաքիներումս (cʻakʻinerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ցաքիդ (cʻakʻid) | ցաքիներդ (cʻakʻinerd) | ||
| dative | ցաքիիդ (cʻakʻiid) | ցաքիներիդ (cʻakʻinerid) | ||
| ablative | ցաքիիցդ (cʻakʻiicʻd) | ցաքիներիցդ (cʻakʻinericʻd) | ||
| instrumental | ցաքիովդ (cʻakʻiovd) | ցաքիներովդ (cʻakʻinerovd) | ||
| locative | ցաքիումդ (cʻakʻiumd) | ցաքիներումդ (cʻakʻinerumd) | ||
Synonyms edit
- (Paliurus): ժանտափուշ (žantapʻuš), փշենի (pʻšeni), շապան (šapan)
- (Paliurus spina-christi): ցաքի փշոտ (cʻakʻi pʻšot), ժանտափուշ (žantapʻuš), փշենի (pʻšeni)
References edit
- ^ Ayvazyan H. M. et al., editors (2006), “ցաքի”, in Hayastani bnašxarh [Nature of Armenia] (Əntanekan hanragitaran matenašar; 3) (in Armenian), Yerevan: Armenian Encyclopaedia, page 334c
- ^ Ġazaryan, Ṙ. S. (1981) “ցաքի”, in Busanunneri hayeren-latineren-ṙuseren-angleren-franseren-germaneren baṙaran [Armenian–Latin–Russian–English–French–German Dictionary of Plant Names], Yerevan: University Press, § 1207, page 95a
Old Armenian edit
Etymology edit
From *ցաք (*cʻakʻ) + -ի (-i). See ցաք (cʻakʻ) for more.
Noun edit
ցաքի • (cʻakʻi)
- Christ's thorn, Jerusalem thorn, Paliurus spina-christi
- 11th century, Grigor Magistros, Grigor Magistrosi tʿłtʿerə [The letters of Grigor Magistros] :[1]
- Եւ ոմանց ի տերևոց ցաքւոյ (var. ցաբւոյ) և ի կորզոց հիւնից աղացեալ թրէին, յարեգակնային տապոյն արարեալ բլիթս և այն իսկ էր նոցա կերակուր և ոչ հաց […]
- Ew omancʻ i terewocʻ cʻakʻwoy (var. cʻabwoy) ew i korzocʻ hiwnicʻ ałacʻeal tʻrēin, yaregaknayin tapoyn arareal blitʻs ew ayn isk ēr nocʻa kerakur ew očʻ hacʻ […]
- Եւ ոմանց ի տերևոց ցաքւոյ (var. ցաբւոյ) և ի կորզոց հիւնից աղացեալ թրէին, յարեգակնային տապոյն արարեալ բլիթս և այն իսկ էր նոցա կերակուր և ոչ հաց […]
Usage notes edit
Older dictionaries know this word in the misspelled form ցաբի (cʻabi).
Declension edit
o-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ցաքի (cʻakʻi) | ցաքիք (cʻakʻikʻ) | |
| genitive | ցաքւոյ (cʻakʻwoy) | ցաքեաց (cʻakʻeacʻ) | |
| dative | ցաքւոյ (cʻakʻwoy) | ցաքեաց (cʻakʻeacʻ) | |
| accusative | ցաքի (cʻakʻi) | ցաքիս (cʻakʻis) | |
| ablative | ցաքւոյ (cʻakʻwoy) | ցաքեաց (cʻakʻeacʻ) | |
| instrumental | ցաքեաւ (cʻakʻeaw) | ցաքեաւք = ցաքեօք (cʻakʻeawkʻ = cʻakʻeōkʻ) | |
| locative | ցաքի (cʻakʻi) | ցաքիս (cʻakʻis) |
Descendants edit
- Armenian: ցաքի (cʻakʻi)
References edit
- ^ Kostaneancʻ, Karapet (1910) Grigor Magistrosi tʻġtʻerə [The letters of Grigor Magistros][1], Alexandropol: Gēorg Sanoyeancʻ Press, page 138
Further reading edit
- Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “ցաքի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, page 452a
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “ցաբի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 904b
- Ališan, Ġewond (1895) “ցաբի”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʻiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 3007, page 618
- Ġazarean, Ṙ. S. (2000) “ցաքի”, in Tʻosunean G. B., editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), volume II, Yerevan: University Press, page 581a