Wiktionary

अदिति

See also: अदिती

Hindi

edit
 
Wikipedia hiWikipedia hi

Etymology

edit

Borrowed from Sanskrit अदिति (aditi).

Proper noun

edit

अदिति • (aditi) f (Urdu spelling اَدِیتی)[1][2][3]

  1. (Hinduism) Aditi (a Vedic goddess, wife of Kashyapa and mother of the Adityas)
  2. a female given name, Aditi, from Sanskrit
    अदिति राव हैदरी ― aditi rāv haidrī ― Aditi Rao Hyderi
    • 2008, “Kabhi Kabhi Aditi”, in Abbas Tyrewala (lyrics), A. R. Rahman (music), Jaane Tu... Ya Jaane Na, performed by Rashid Ali (singer):
      कभी कभी अदिति ज़िंदगी में यों ही कोई अपना लगता है।
      कभी कभी अदिति वो बिछड़ जाए तो एक सपना लगता है।
      हे अदिति, हँस दे, हँस दे, हँस दे, हँस दे, हँस दे, हँस दे, तू ज़रा।
      नहीं तो बस थोड़ा थोड़ा थोड़ा थोड़ा थोड़ा थोड़ा मुस्कुरा।
      kabhī kabhī aditi zindagī mẽ yõ hī koī apnā lagtā hai.
      kabhī kabhī aditi vo bichaṛ jāe to ek sapnā lagtā hai.
      he aditi, hãs de, hãs de, hãs de, hãs de, hãs de, hãs de, tū zarā.
      nahī̃ to bas thoṛā thoṛā thoṛā thoṛā thoṛā thoṛā muskurā.
      Sometimes Aditi, by chance, there is someone special in life.
      Sometimes Aditi, when they go away, it feels like a[n unreal] dream.
      Go on Aditi, laugh, laugh, laugh, laugh, laugh, laugh just a bit.
      If not, then at least smile a little, a little, a little, a little, a little, a little.

References

edit
More information
  1. ^ McGregor, Ronald Stuart (1993) “अदिति”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press, page 24
  2. ^ Platts, John T. (1884) “अदिति”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co., page 32
  3. ^ Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “अदिति”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha, page 59

Sanskrit

edit

Alternative scripts

edit
Alternative scripts

Pronunciation

edit

Etymology 1

edit

From अ- (a-, “not”) +‎ दिति (diti), from the root दा (dā, “to bind”): "being unbound".

Noun

edit

अदिति • (áditi) stem, f

  1. freedom, safety
  2. boundlessness, infinity
  3. perfection
  4. infinity personified as a goddess
Declension
edit
Feminine i-stem declension of अदिति
singular dual plural
nominative अदितिः (áditiḥ) अदिती (áditī) अदितयः (áditayaḥ)
accusative अदितिम् (áditim) अदिती (áditī) अदितीः (áditīḥ)
instrumental अदित्या (ádityā)
अदिती¹ (áditī¹) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभिः (áditibhiḥ)
dative अदितये (áditaye)
अदित्यै² (ádityai²)
अदिती¹ (áditī¹) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभ्यः (áditibhyaḥ)
ablative अदितेः (áditeḥ)
अदित्याः² (ádityāḥ²)
अदित्यै³ (ádityai³) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभ्यः (áditibhyaḥ)
genitive अदितेः (áditeḥ)
अदित्याः² (ádityāḥ²)
अदित्यै³ (ádityai³) 		अदित्योः (ádityoḥ) अदितीनाम् (áditīnām)
locative अदितौ (áditau)
अदित्याम्² (ádityām²)
अदिता¹ (áditā¹) 		अदित्योः (ádityoḥ) अदितिषु (áditiṣu)
vocative अदिते (ádite) अदिती (áditī) अदितयः (áditayaḥ)
  • ¹Vedic
  • ²Later Sanskrit
  • ³Brāhmaṇas

Adjective

edit

अदिति • (áditi) stem

  1. unbound
  2. infinite. boundless
  3. unbroken, whole
  4. happy
Declension
edit
Masculine i-stem declension of अदिति
singular dual plural
nominative अदितिः (áditiḥ) अदिती (áditī) अदितयः (áditayaḥ)
accusative अदितिम् (áditim) अदिती (áditī) अदितीन् (áditīn)
instrumental अदितिना (áditinā)
अदित्या¹ (ádityā¹) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभिः (áditibhiḥ)
dative अदितये (áditaye) अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभ्यः (áditibhyaḥ)
ablative अदितेः (áditeḥ)
अदित्यः¹ (ádityaḥ¹) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभ्यः (áditibhyaḥ)
genitive अदितेः (áditeḥ)
अदित्यः¹ (ádityaḥ¹) 		अदित्योः (ádityoḥ) अदितीनाम् (áditīnām)
locative अदितौ (áditau)
अदिता¹ (áditā¹) 		अदित्योः (ádityoḥ) अदितिषु (áditiṣu)
vocative अदिते (ádite) अदिती (áditī) अदितयः (áditayaḥ)
  • ¹Vedic
Feminine i-stem declension of अदिति
singular dual plural
nominative अदितिः (áditiḥ) अदिती (áditī) अदितयः (áditayaḥ)
accusative अदितिम् (áditim) अदिती (áditī) अदितीः (áditīḥ)
instrumental अदित्या (ádityā)
अदिती¹ (áditī¹) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभिः (áditibhiḥ)
dative अदितये (áditaye)
अदित्यै² (ádityai²)
अदिती¹ (áditī¹) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभ्यः (áditibhyaḥ)
ablative अदितेः (áditeḥ)
अदित्याः² (ádityāḥ²)
अदित्यै³ (ádityai³) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभ्यः (áditibhyaḥ)
genitive अदितेः (áditeḥ)
अदित्याः² (ádityāḥ²)
अदित्यै³ (ádityai³) 		अदित्योः (ádityoḥ) अदितीनाम् (áditīnām)
locative अदितौ (áditau)
अदित्याम्² (ádityām²)
अदिता¹ (áditā¹) 		अदित्योः (ádityoḥ) अदितिषु (áditiṣu)
vocative अदिते (ádite) अदिती (áditī) अदितयः (áditayaḥ)
  • ¹Vedic
  • ²Later Sanskrit
  • ³Brāhmaṇas
Neuter i-stem declension of अदिति
singular dual plural
nominative अदिति (áditi) अदितिनी (áditinī) अदितीनि (áditīni)
अदिति¹ (áditi¹)
अदिती¹ (áditī¹)
accusative अदिति (áditi) अदितिनी (áditinī) अदितीनि (áditīni)
अदिति¹ (áditi¹)
अदिती¹ (áditī¹)
instrumental अदितिना (áditinā)
अदित्या¹ (ádityā¹) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभिः (áditibhiḥ)
dative अदितिने (áditine)
अदितये (áditaye) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभ्यः (áditibhyaḥ)
ablative अदितिनः (áditinaḥ)
अदितेः (áditeḥ) 		अदितिभ्याम् (áditibhyām) अदितिभ्यः (áditibhyaḥ)
genitive अदितिनः (áditinaḥ)
अदितेः (áditeḥ) 		अदितिनोः (áditinoḥ)
अदित्योः (ádityoḥ) 		अदितीनाम् (áditīnām)
locative अदितिनि (áditini)
अदितौ (áditau)
अदिता¹ (áditā¹) 		अदितिनोः (áditinoḥ)
अदित्योः (ádityoḥ) 		अदितिषु (áditiṣu)
vocative अदिति (áditi)
अदिते (ádite) 		अदितिनी (áditinī) अदितीनि (áditīni)
अदिति¹ (áditi¹)
अदिती¹ (áditī¹)
  • ¹Vedic

Proper noun

edit

अदिति • (áditi) stem, f

  1. Aditi, wife of Kashyapa and the mother of the Adityas.
    • c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 1.89.10:
      अदि॑ति॒र् द्यौर् अदि॑ति॒र् अ॒न्तरि॑क्ष॒म् अदि॑तिर् मा॒ता स पि॒ता स पु॒त्रः।
      विश्वे॑ दे॒वा अदि॑तिः॒ पञ्च॒ जना॒ अदि॑तिर् जा॒तम् अदि॑ति॒र् जनि॑त्वम्॥
      áditir dyaúr áditir antárikṣam áditir mātā́ sá pitā́ sá putráḥ.
      víśve devā́ áditiḥ páñca jánā áditir jātám áditir jánitvam.
      Aditi is heaven; Aditi is the firmament; Aditi is mother, father and son;
      Aditi is all the gods; Aditi is the five classes of men; Aditi is generation and birth.
  2. the star Castor
Declension
edit
Feminine i-stem declension of अदिति
singular
nominative अदितिः (áditiḥ)
accusative अदितिम् (áditim)
instrumental अदित्या (ádityā)
अदिती¹ (áditī¹)
dative अदितये (áditaye)
अदित्यै² (ádityai²)
अदिती¹ (áditī¹)
ablative अदितेः (áditeḥ)
अदित्याः² (ádityāḥ²)
अदित्यै³ (ádityai³)
genitive अदितेः (áditeḥ)
अदित्याः² (ádityāḥ²)
अदित्यै³ (ádityai³)
locative अदितौ (áditau)
अदित्याम्² (ádityām²)
अदिता¹ (áditā¹)
vocative अदिते (ádite)
  • ¹Vedic
  • ²Later Sanskrit
  • ³Brāhmaṇas
Descendants
edit
Descendants

Etymology 2

edit

From the root अद् (ad, “to eat”).

Noun

edit

अदिति • (aditi) stem, m

  1. devourer, i.e. death
Declension
edit
Masculine i-stem declension of अदिति
singular dual plural
nominative अदितिः (aditiḥ) अदिती (aditī) अदितयः (aditayaḥ)
accusative अदितिम् (aditim) अदिती (aditī) अदितीन् (aditīn)
instrumental अदितिना (aditinā)
अदित्या¹ (adityā¹) 		अदितिभ्याम् (aditibhyām) अदितिभिः (aditibhiḥ)
dative अदितये (aditaye) अदितिभ्याम् (aditibhyām) अदितिभ्यः (aditibhyaḥ)
ablative अदितेः (aditeḥ)
अदित्यः¹ (adityaḥ¹) 		अदितिभ्याम् (aditibhyām) अदितिभ्यः (aditibhyaḥ)
genitive अदितेः (aditeḥ)
अदित्यः¹ (adityaḥ¹) 		अदित्योः (adityoḥ) अदितीनाम् (aditīnām)
locative अदितौ (aditau)
अदिता¹ (aditā¹) 		अदित्योः (adityoḥ) अदितिषु (aditiṣu)
vocative अदिते (adite) अदिती (aditī) अदितयः (aditayaḥ)
  • ¹Vedic

References

edit
  • Monier Williams (1899) “अदिति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 18, column 2.
  • Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 63
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=अदिति&oldid=83451320"