तरुण

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit तरुण (taruṇa).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /t̪ə.ɾʊɳ/, [t̪ɐ.ɾʊ̃ɳ]

Adjective

तरुण • (taruṇ) (indeclinable, feminine तरुणी, Urdu spelling تَرُن)

1. young, youthful

   Synonyms: युवा (yuvā), जवान (javān)

2. fresh, new

   Synonyms: नया (nayā), नूतन (nūtan)

Proper noun

तरुण • (taruṇ) m

1. a male given name

Derived terms

• तरुणावस्था

References

• Caturvedi, Mahendra, Bhola Nath Tiwari (1970) “तरुण”, in A practical Hindi-English dictionary, Delhi: National Publishing House
• Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “तरुण”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha

Marathi

Etymology

Borrowed from Sanskrit तरुण (táruṇa).

Pronunciation

• IPA^(key): /t̪ə.ɾuɳ/, [t̪ə.ɾuːɳ]

Adjective

तरुण • (taruṇ) (indeclinable)

1. (formal, literary, poetic) young

Proper noun

तरुण • (taruṇ) m

1. a male given name, Tarun, from Sanskrit

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

• তৰুণ (Assamese script)
• ᬢᬭᬸᬡ (Balinese script)
• তরুণ (Bengali script)
• 𑰝𑰨𑰲𑰜 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑀭𑀼𑀡 (Brahmi script)
• တရုဏ (Burmese script)
• તરુણ (Gujarati script)
• ਤਰੁਣ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑌰𑍁𑌣 (Grantha script)
• ꦠꦫꦸꦟ (Javanese script)
• 𑂞𑂩𑂳𑂝 (Kaithi script)
• ತರುಣ (Kannada script)
• តរុណ (Khmer script)
• ຕຣຸຓ (Lao script)
• തരുണ (Malayalam script)
• ᢠᠠᡵᡠᢏᠠ (Manchu script)
• 𑘝𑘨𑘳𑘜 (Modi script)
• ᢐᠠᠷᠤᢏᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦽𑧈𑧔𑦼 (Nandinagari script)
• 𑐟𑐬𑐸𑐞 (Newa script)
• ତରୁଣ (Odia script)
• ꢡꢬꢸꢠ (Saurashtra script)
• 𑆠𑆫𑆶𑆟 (Sharada script)
• 𑖝𑖨𑖲𑖜 (Siddham script)
• තරුණ (Sinhalese script)
• 𑩫𑩼𑩒𑩪 (Soyombo script)
• 𑚙𑚤𑚰𑚘 (Takri script)
• தருண (Tamil script)
• తరుణ (Telugu script)
• ตรุณ (Thai script)
• ཏ་རུ་ཎ (Tibetan script)
• 𑒞𑒩𑒳𑒝 (Tirhuta script)
• 𑨙𑨫𑨃𑨘 (Zanabazar Square script)

Etymology

Inherited from Proto-Indo-Iranian *tárunas (“young”), from Proto-Indo-European *térunos (“tender, soft”), from *ter- (“young, tender”). Cognate with Ancient Greek τέρην (térēn), Albanian trim (“man, hero”), Avestan 𐬙𐬀𐬎𐬭𐬎𐬥𐬀 (ta^uruna, “young”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tɐ́.ɾu.ɳɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /t̪ɐ.ɾu.ɳɐ/

Adjective

तरुण • (táruṇa) stem

1. young, tender, juvenile
   • c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda

Declension

Masculine a-stem declension of तरुण

	singular	dual	plural
nominative	तरुणः (táruṇaḥ)	तरुणौ (táruṇau) तरुणा¹ (táruṇā¹)	तरुणाः (táruṇāḥ) तरुणासः¹ (táruṇāsaḥ¹)
accusative	तरुणम् (táruṇam)	तरुणौ (táruṇau) तरुणा¹ (táruṇā¹)	तरुणान् (táruṇān)
instrumental	तरुणेन (táruṇena)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणैः (táruṇaiḥ) तरुणेभिः¹ (táruṇebhiḥ¹)
dative	तरुणाय (táruṇāya)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (táruṇebhyaḥ)
ablative	तरुणात् (táruṇāt)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (táruṇebhyaḥ)
genitive	तरुणस्य (táruṇasya)	तरुणयोः (táruṇayoḥ)	तरुणानाम् (táruṇānām)
locative	तरुणे (táruṇe)	तरुणयोः (táruṇayoḥ)	तरुणेषु (táruṇeṣu)
vocative	तरुण (táruṇa)	तरुणौ (táruṇau) तरुणा¹ (táruṇā¹)	तरुणाः (táruṇāḥ) तरुणासः¹ (táruṇāsaḥ¹)

• ¹Vedic

Feminine ī-stem declension of तरुणी

	singular	dual	plural
nominative	तरुणी (táruṇī)	तरुण्यौ (táruṇyau) तरुणी¹ (táruṇī¹)	तरुण्यः (táruṇyaḥ) तरुणीः¹ (táruṇīḥ¹)
accusative	तरुणीम् (táruṇīm)	तरुण्यौ (táruṇyau) तरुणी¹ (táruṇī¹)	तरुणीः (táruṇīḥ)
instrumental	तरुण्या (táruṇyā)	तरुणीभ्याम् (táruṇībhyām)	तरुणीभिः (táruṇībhiḥ)
dative	तरुण्यै (táruṇyai)	तरुणीभ्याम् (táruṇībhyām)	तरुणीभ्यः (táruṇībhyaḥ)
ablative	तरुण्याः (táruṇyāḥ) तरुण्यै² (táruṇyai²)	तरुणीभ्याम् (táruṇībhyām)	तरुणीभ्यः (táruṇībhyaḥ)
genitive	तरुण्याः (táruṇyāḥ) तरुण्यै² (táruṇyai²)	तरुण्योः (táruṇyoḥ)	तरुणीनाम् (táruṇīnām)
locative	तरुण्याम् (táruṇyām)	तरुण्योः (táruṇyoḥ)	तरुणीषु (táruṇīṣu)
vocative	तरुणि (táruṇi)	तरुण्यौ (táruṇyau) तरुणी¹ (táruṇī¹)	तरुण्यः (táruṇyaḥ) तरुणीः¹ (táruṇīḥ¹)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of तरुण

	singular	dual	plural
nominative	तरुणम् (táruṇam)	तरुणे (táruṇe)	तरुणानि (táruṇāni) तरुणा¹ (táruṇā¹)
accusative	तरुणम् (táruṇam)	तरुणे (táruṇe)	तरुणानि (táruṇāni) तरुणा¹ (táruṇā¹)
instrumental	तरुणेन (táruṇena)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणैः (táruṇaiḥ) तरुणेभिः¹ (táruṇebhiḥ¹)
dative	तरुणाय (táruṇāya)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (táruṇebhyaḥ)
ablative	तरुणात् (táruṇāt)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (táruṇebhyaḥ)
genitive	तरुणस्य (táruṇasya)	तरुणयोः (táruṇayoḥ)	तरुणानाम् (táruṇānām)
locative	तरुणे (táruṇe)	तरुणयोः (táruṇayoḥ)	तरुणेषु (táruṇeṣu)
vocative	तरुण (táruṇa)	तरुणे (táruṇe)	तरुणानि (táruṇāni) तरुणा¹ (táruṇā¹)

• ¹Vedic

Descendants

• Maharastri Prakrit: 𑀢𑀭𑀼𑀡 (taruṇa), 𑀢𑀮𑀼𑀡 (taluṇa)
• Pali: taruṇa, taluṇa
• Punjabi: ਤਰਨ (taran)
• Romani: terno
• Bengali: তরুণ (torun)
• → Old Javanese: taruṇa
  • Javanese: ꦠꦫꦸꦤ (taruna), ꦠꦿꦸꦤ (truna)
  • Balinese: ᬢᬭᬸᬡ (taruna), ᬢ᭄ᬭᬸᬡ (truna)

Noun

तरुण • (taruṇa) stem, m

1. a youth

Declension

Masculine a-stem declension of तरुण

	singular	dual	plural
nominative	तरुणः (taruṇaḥ)	तरुणौ (taruṇau) तरुणा¹ (taruṇā¹)	तरुणाः (taruṇāḥ) तरुणासः¹ (taruṇāsaḥ¹)
accusative	तरुणम् (taruṇam)	तरुणौ (taruṇau) तरुणा¹ (taruṇā¹)	तरुणान् (taruṇān)
instrumental	तरुणेन (taruṇena)	तरुणाभ्याम् (taruṇābhyām)	तरुणैः (taruṇaiḥ) तरुणेभिः¹ (taruṇebhiḥ¹)
dative	तरुणाय (taruṇāya)	तरुणाभ्याम् (taruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (taruṇebhyaḥ)
ablative	तरुणात् (taruṇāt)	तरुणाभ्याम् (taruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (taruṇebhyaḥ)
genitive	तरुणस्य (taruṇasya)	तरुणयोः (taruṇayoḥ)	तरुणानाम् (taruṇānām)
locative	तरुणे (taruṇe)	तरुणयोः (taruṇayoḥ)	तरुणेषु (taruṇeṣu)
vocative	तरुण (taruṇa)	तरुणौ (taruṇau) तरुणा¹ (taruṇā¹)	तरुणाः (taruṇāḥ) तरुणासः¹ (taruṇāsaḥ¹)

• ¹Vedic