प्रविष्ट

Hindi edit

Etymology edit

Learned borrowing from Sanskrit प्रविष्ट (praviṣṭa), ultimately from Proto-Indo-European *weyḱ- (“enter in”)

Pronunciation edit

(Delhi Hindi) IPA^(key): /pɾə.ʋɪʂʈ/, [pɾɐ.ʋɪʂʈ]

Adjective edit

प्रविष्ट • (praviṣṭ) (indeclinable)

entered, admitted

Sanskrit edit

Etymology edit

प्रविश् (praviś) +‎ -त (-ta).

Pronunciation edit

(Vedic) IPA^(key): /pɾɐ.ʋiʂ.ʈɐ́/
(Classical) IPA^(key): /pɾɐˈʋiʂ.ʈɐ/

Adjective edit

प्रविष्ट • (praviṣṭá) stem

entered
one who has entered or gone or come into, being in or among (loc., acc. or comp.; cf. मध्यप्रविष्ट (madhyapraviṣṭa)) (in dram. ‘one who has entered the stage’)
sunk (as an eye)
appeared or begun (as an age)
one who has entered upon or undertaken, occupied with, intent upon, engaged in (loc. or comp.)
initiated into (acc.)
agreeing with (loc.)
made use of, invested (as money)

Declension edit

Masculine a-stem declension of प्रविष्ट (praviṣṭá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	प्रविष्टः praviṣṭáḥ	प्रविष्टौ / प्रविष्टा¹ praviṣṭaú / praviṣṭā́¹	प्रविष्टाः / प्रविष्टासः¹ praviṣṭā́ḥ / praviṣṭā́saḥ¹
Vocative	प्रविष्ट práviṣṭa	प्रविष्टौ / प्रविष्टा¹ práviṣṭau / práviṣṭā¹	प्रविष्टाः / प्रविष्टासः¹ práviṣṭāḥ / práviṣṭāsaḥ¹
Accusative	प्रविष्टम् praviṣṭám	प्रविष्टौ / प्रविष्टा¹ praviṣṭaú / praviṣṭā́¹	प्रविष्टान् praviṣṭā́n
Instrumental	प्रविष्टेन praviṣṭéna	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टैः / प्रविष्टेभिः¹ praviṣṭaíḥ / praviṣṭébhiḥ¹
Dative	प्रविष्टाय praviṣṭā́ya	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टेभ्यः praviṣṭébhyaḥ
Ablative	प्रविष्टात् praviṣṭā́t	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टेभ्यः praviṣṭébhyaḥ
Genitive	प्रविष्टस्य praviṣṭásya	प्रविष्टयोः praviṣṭáyoḥ	प्रविष्टानाम् praviṣṭā́nām
Locative	प्रविष्टे praviṣṭé	प्रविष्टयोः praviṣṭáyoḥ	प्रविष्टेषु praviṣṭéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of प्रविष्टा (praviṣṭā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	प्रविष्टा praviṣṭā́	प्रविष्टे praviṣṭé	प्रविष्टाः praviṣṭā́ḥ
Vocative	प्रविष्टे práviṣṭe	प्रविष्टे práviṣṭe	प्रविष्टाः práviṣṭāḥ
Accusative	प्रविष्टाम् praviṣṭā́m	प्रविष्टे praviṣṭé	प्रविष्टाः praviṣṭā́ḥ
Instrumental	प्रविष्टया / प्रविष्टा¹ praviṣṭáyā / praviṣṭā́¹	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टाभिः praviṣṭā́bhiḥ
Dative	प्रविष्टायै praviṣṭā́yai	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टाभ्यः praviṣṭā́bhyaḥ
Ablative	प्रविष्टायाः / प्रविष्टायै² praviṣṭā́yāḥ / praviṣṭā́yai²	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टाभ्यः praviṣṭā́bhyaḥ
Genitive	प्रविष्टायाः / प्रविष्टायै² praviṣṭā́yāḥ / praviṣṭā́yai²	प्रविष्टयोः praviṣṭáyoḥ	प्रविष्टानाम् praviṣṭā́nām
Locative	प्रविष्टायाम् praviṣṭā́yām	प्रविष्टयोः praviṣṭáyoḥ	प्रविष्टासु praviṣṭā́su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of प्रविष्ट (praviṣṭá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	प्रविष्टम् praviṣṭám	प्रविष्टे praviṣṭé	प्रविष्टानि / प्रविष्टा¹ praviṣṭā́ni / praviṣṭā́¹
Vocative	प्रविष्ट práviṣṭa	प्रविष्टे práviṣṭe	प्रविष्टानि / प्रविष्टा¹ práviṣṭāni / práviṣṭā¹
Accusative	प्रविष्टम् praviṣṭám	प्रविष्टे praviṣṭé	प्रविष्टानि / प्रविष्टा¹ praviṣṭā́ni / praviṣṭā́¹
Instrumental	प्रविष्टेन praviṣṭéna	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टैः / प्रविष्टेभिः¹ praviṣṭaíḥ / praviṣṭébhiḥ¹
Dative	प्रविष्टाय praviṣṭā́ya	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टेभ्यः praviṣṭébhyaḥ
Ablative	प्रविष्टात् praviṣṭā́t	प्रविष्टाभ्याम् praviṣṭā́bhyām	प्रविष्टेभ्यः praviṣṭébhyaḥ
Genitive	प्रविष्टस्य praviṣṭásya	प्रविष्टयोः praviṣṭáyoḥ	प्रविष्टानाम् praviṣṭā́nām
Locative	प्रविष्टे praviṣṭé	प्रविष्टयोः praviṣṭáyoḥ	प्रविष्टेषु praviṣṭéṣu
Notes	¹Vedic

Descendants edit

Pali: paviṭṭha
Ashokan Prakrit: 𑀧𑀯𑀺𑀝𑁆𑀞 (paviṭṭha), Prakrit: 𑀧𑀇𑀝𑁆𑀞 (païṭṭha)
- Hindi: पैठा (paiṭhā) (→ पैठना (paiṭhnā))
→ Hindi: प्रविष्ट (praviṣṭ)

References edit

Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “práviśati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press
Monier Williams (1899) “प्रविष्ट”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 692.