यन्तृ

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• যন্তৃ (Assamese script)
• ᬬᬦ᭄ᬢᬺ (Balinese script)
• যন্তৃ (Bengali script)
• 𑰧𑰡𑰿𑰝𑰴 (Bhaiksuki script)
• 𑀬𑀦𑁆𑀢𑀾 (Brahmi script)
• ယန္တၖ (Burmese script)
• યન્તૃ (Gujarati script)
• ਯਨ੍ਤ੍ਰ (Gurmukhi script)
• 𑌯𑌨𑍍𑌤𑍃 (Grantha script)
• ꦪꦤ꧀ꦠꦽ (Javanese script)
• 𑂨𑂢𑂹𑂞𑃂 (Kaithi script)
• ಯನ್ತೃ (Kannada script)
• យន្ត្ឫ (Khmer script)
• ຍນ຺ຕ຺ຣິ (Lao script)
• യന്തൃ (Malayalam script)
• ᠶᠠᠨᢠᡵᡳ (Manchu script)
• 𑘧𑘡𑘿𑘝𑘵 (Modi script)
• ᠶ᠋ᠠᠨᢐᠷᠢ (Mongolian script)
• 𑧇𑧁𑧠𑦽𑧖 (Nandinagari script)
• 𑐫𑐣𑑂𑐟𑐺 (Newa script)
• ଯନ୍ତୃ (Odia script)
• ꢫꢥ꣄ꢡꢺ (Saurashtra script)
• 𑆪𑆤𑇀𑆠𑆸 (Sharada script)
• 𑖧𑖡𑖿𑖝𑖴 (Siddham script)
• යන‍්තෘ (Sinhalese script)
• 𑩻𑩯 𑪙𑩫𑩙 (Soyombo script)
• 𑚣𑚝𑚶𑚙 (Takri script)
• யந்த்ரி (Tamil script)
• యన్తృ (Telugu script)
• ยนฺตฺฤ (Thai script)
• ཡ་ནྟྲྀ (Tibetan script)
• 𑒨𑒢𑓂𑒞𑒵 (Tirhuta script)
• 𑨪𑨝𑩇𑨙𑨼𑨉 (Zanabazar Square script)

Etymology

From यम् (yam) +‎ -तृ (-tṛ).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /jɐn.tr̩/
• (Classical) IPA^(key): /ˈjɐn̪.t̪r̩/

Adjective

यन्तृ • (yantṛ) stem

1. restraining, limiting, withholding from
2. fixing, establishing
3. granting, bestowing

Declension

Masculine ṛ-stem declension of यन्तृ (yantṛ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	यन्ता yantā	यन्तारौ / यन्तारा¹ yantārau / yantārā¹	यन्तारः yantāraḥ
Vocative	यन्तः yantaḥ	यन्तारौ / यन्तारा¹ yantārau / yantārā¹	यन्तारः yantāraḥ
Accusative	यन्तारम् yantāram	यन्तारौ / यन्तारा¹ yantārau / yantārā¹	यन्तॄन् yantṝn
Instrumental	यन्त्रा yantrā	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभिः yantṛbhiḥ
Dative	यन्त्रे yantre	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभ्यः yantṛbhyaḥ
Ablative	यन्तुः yantuḥ	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभ्यः yantṛbhyaḥ
Genitive	यन्तुः yantuḥ	यन्त्रोः yantroḥ	यन्तॄणाम् yantṝṇām
Locative	यन्तरि yantari	यन्त्रोः yantroḥ	यन्तृषु yantṛṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ī-stem declension of यन्त्री (yantrī)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	यन्त्री yantrī	यन्त्र्यौ / यन्त्री¹ yantryau / yantrī¹	यन्त्र्यः / यन्त्रीः¹ yantryaḥ / yantrīḥ¹
Vocative	यन्त्रि yantri	यन्त्र्यौ / यन्त्री¹ yantryau / yantrī¹	यन्त्र्यः / यन्त्रीः¹ yantryaḥ / yantrīḥ¹
Accusative	यन्त्रीम् yantrīm	यन्त्र्यौ / यन्त्री¹ yantryau / yantrī¹	यन्त्रीः yantrīḥ
Instrumental	यन्त्र्या yantryā	यन्त्रीभ्याम् yantrībhyām	यन्त्रीभिः yantrībhiḥ
Dative	यन्त्र्यै yantryai	यन्त्रीभ्याम् yantrībhyām	यन्त्रीभ्यः yantrībhyaḥ
Ablative	यन्त्र्याः / यन्त्र्यै² yantryāḥ / yantryai²	यन्त्रीभ्याम् yantrībhyām	यन्त्रीभ्यः yantrībhyaḥ
Genitive	यन्त्र्याः / यन्त्र्यै² yantryāḥ / yantryai²	यन्त्र्योः yantryoḥ	यन्त्रीणाम् yantrīṇām
Locative	यन्त्र्याम् yantryām	यन्त्र्योः yantryoḥ	यन्त्रीषु yantrīṣu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter ṛ-stem declension of यन्तृ (yantṛ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	यन्तृ yantṛ	यन्तृणी yantṛṇī	यन्तॄणि yantṝṇi
Vocative	यन्तृ / यन्तः yantṛ / yantaḥ	यन्तृणी yantṛṇī	यन्तॄणि yantṝṇi
Accusative	यन्तृ yantṛ	यन्तृणी yantṛṇī	यन्तॄणि yantṝṇi
Instrumental	यन्तृणा yantṛṇā	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभिः yantṛbhiḥ
Dative	यन्तृणे yantṛṇe	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभ्यः yantṛbhyaḥ
Ablative	यन्तृणः yantṛṇaḥ	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभ्यः yantṛbhyaḥ
Genitive	यन्तृणः yantṛṇaḥ	यन्तृणोः yantṛṇoḥ	यन्तॄणाम् yantṝṇām
Locative	यन्तृणि yantṛṇi	यन्तृणोः yantṛṇoḥ	यन्तृषु yantṛṣu

Noun

यन्तृ • (yantṛ) stem, m

1. a driver (of horses or elephants), charioteer
2. a ruler, governor, manager, guide

Declension

Masculine ṛ-stem declension of यन्तृ (yantṛ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	यन्ता yantā	यन्तारौ / यन्तारा¹ yantārau / yantārā¹	यन्तारः yantāraḥ
Vocative	यन्तः yantaḥ	यन्तारौ / यन्तारा¹ yantārau / yantārā¹	यन्तारः yantāraḥ
Accusative	यन्तारम् yantāram	यन्तारौ / यन्तारा¹ yantārau / yantārā¹	यन्तॄन् yantṝn
Instrumental	यन्त्रा yantrā	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभिः yantṛbhiḥ
Dative	यन्त्रे yantre	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभ्यः yantṛbhyaḥ
Ablative	यन्तुः yantuḥ	यन्तृभ्याम् yantṛbhyām	यन्तृभ्यः yantṛbhyaḥ
Genitive	यन्तुः yantuḥ	यन्त्रोः yantroḥ	यन्तॄणाम् yantṝṇām
Locative	यन्तरि yantari	यन्त्रोः yantroḥ	यन्तृषु yantṛṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “यन्तृ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 845.