वायुमण्डल

Hindi

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /ʋɑː.jʊ.məɳ.ɖəl/, [ʋäː.jʊ.mɐ̃ɳ.ɖɐl]

Noun

वायुमण्डल • (vāyumaṇḍal) m

1. Alternative form of वायुमंडल (vāyumaṇḍal, “atmosphere”)

Declension

Declension of वायुमण्डल (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	वायुमण्डल vāyumaṇḍal	वायुमण्डल vāyumaṇḍal
oblique	वायुमण्डल vāyumaṇḍal	वायुमण्डलों vāyumaṇḍalõ
vocative	वायुमण्डल vāyumaṇḍal	वायुमण्डलो vāyumaṇḍalo

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ৱায়ুমণ্ডল (Assamese script)
• ᬯᬵᬬᬸᬫᬡ᭄ᬟᬮ (Balinese script)
• বায়ুমণ্ডল (Bengali script)
• 𑰪𑰯𑰧𑰲𑰦𑰜𑰿𑰚𑰩 (Bhaiksuki script)
• 𑀯𑀸𑀬𑀼𑀫𑀡𑁆𑀟𑀮 (Brahmi script)
• ဝါယုမဏ္ဍလ (Burmese script)
• વાયુમણ્ડલ (Gujarati script)
• ਵਾਯੁਮਣ੍ਡਲ (Gurmukhi script)
• 𑌵𑌾𑌯𑍁𑌮𑌣𑍍𑌡𑌲 (Grantha script)
• ꦮꦴꦪꦸꦩꦟ꧀ꦝꦭ (Javanese script)
• 𑂫𑂰𑂨𑂳𑂧𑂝𑂹𑂙𑂪 (Kaithi script)
• ವಾಯುಮಣ್ಡಲ (Kannada script)
• វាយុមណ្ឌល (Khmer script)
• ວາຍຸມຓ຺ຑລ (Lao script)
• വായുമണ്ഡല (Malayalam script)
• ᠸᠠ᠎᠊ᠠᠶᡠᠮᠠᢏᡷᠠᠯᠠ (Manchu script)
• 𑘪𑘰𑘧𑘳𑘦𑘜𑘿𑘚𑘩 (Modi script)
• ᠸᠠᢗᠶ᠋ᠤᠮᠠᢏᢎᠠᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧊𑧑𑧇𑧔𑧆𑦼𑧠𑦺𑧉 (Nandinagari script)
• 𑐰𑐵𑐫𑐸𑐩𑐞𑑂𑐜𑐮 (Newa script)
• ଵାଯୁମଣ୍ଡଲ (Odia script)
• ꢮꢵꢫꢸꢪꢠ꣄ꢞꢭ (Saurashtra script)
• 𑆮𑆳𑆪𑆶𑆩𑆟𑇀𑆝𑆬 (Sharada script)
• 𑖪𑖯𑖧𑖲𑖦𑖜𑖿𑖚𑖩 (Siddham script)
• වායුමණ‍්ඩල (Sinhalese script)
• 𑩾𑩛𑩻𑩒𑩴𑩪 𑪙𑩨𑩽 (Soyombo script)
• 𑚦𑚭𑚣𑚰𑚢𑚘𑚶𑚖𑚥 (Takri script)
• வாயுமண்ட³ல (Tamil script)
• వాయుమణ్డల (Telugu script)
• วายุมณฺฑล (Thai script)
• ཝཱ་ཡུ་མ་ཎྜ་ལ (Tibetan script)
• 𑒫𑒰𑒨𑒳𑒧𑒝𑓂𑒛𑒪 (Tirhuta script)
• 𑨭𑨊𑨪𑨃𑨢𑨘𑩇𑨖𑨬 (Zanabazar Square script)

Etymology

From वायु (vāyú) +‎ मण्डल (maṇḍala).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋɑː.ju.mɐɳ.ɖɐ.lɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ʋɑː.juˈmɐɳ.ɖɐ.l̪ɐ/

Noun

वायुमण्डल • (vāyumaṇḍala) stem, n

1. a whirlwind

Declension

Neuter a-stem declension of वायुमण्डल (vāyumaṇḍala)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	वायुमण्डलम् vāyumaṇḍalam	वायुमण्डले vāyumaṇḍale	वायुमण्डलानि / वायुमण्डला¹ vāyumaṇḍalāni / vāyumaṇḍalā¹
Vocative	वायुमण्डल vāyumaṇḍala	वायुमण्डले vāyumaṇḍale	वायुमण्डलानि / वायुमण्डला¹ vāyumaṇḍalāni / vāyumaṇḍalā¹
Accusative	वायुमण्डलम् vāyumaṇḍalam	वायुमण्डले vāyumaṇḍale	वायुमण्डलानि / वायुमण्डला¹ vāyumaṇḍalāni / vāyumaṇḍalā¹
Instrumental	वायुमण्डलेन vāyumaṇḍalena	वायुमण्डलाभ्याम् vāyumaṇḍalābhyām	वायुमण्डलैः / वायुमण्डलेभिः¹ vāyumaṇḍalaiḥ / vāyumaṇḍalebhiḥ¹
Dative	वायुमण्डलाय vāyumaṇḍalāya	वायुमण्डलाभ्याम् vāyumaṇḍalābhyām	वायुमण्डलेभ्यः vāyumaṇḍalebhyaḥ
Ablative	वायुमण्डलात् vāyumaṇḍalāt	वायुमण्डलाभ्याम् vāyumaṇḍalābhyām	वायुमण्डलेभ्यः vāyumaṇḍalebhyaḥ
Genitive	वायुमण्डलस्य vāyumaṇḍalasya	वायुमण्डलयोः vāyumaṇḍalayoḥ	वायुमण्डलानाम् vāyumaṇḍalānām
Locative	वायुमण्डले vāyumaṇḍale	वायुमण्डलयोः vāyumaṇḍalayoḥ	वायुमण्डलेषु vāyumaṇḍaleṣu
Notes	¹Vedic

Further reading

• Monier Williams (1899) “वायुमण्डल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 942, column 3.