विकास

See also: विकाश

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit विकास (vikāsa).

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /ʋɪ.kɑːs/, [ʋɪ.käːs]

Noun

विकास • (vikās) m (Urdu spelling وکاس)

1. development, growth

   हमारे प्रधान मंत्री देश का विकास करना चाहते हैं।

   hamāre pradhān mantrī deś kā vikās karnā cāhte ha͠i.

   Our prime minister wants to develop the nation.

2. (biology, evolutionary theory) evolution

Declension

Declension of विकास (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	विकास vikās	विकास vikās
oblique	विकास vikās	विकासों vikāsõ
vocative	विकास vikās	विकासो vikāso

Derived terms

• क्रमविकास (kramvikās)
• विकास करना (vikās karnā)
• विकासक्रम (vikāsakram)
• विकासमान (vikāsmān)
• विकासमूलक (vikāsmūlak)
• विकासशील (vikāsśīl)

 

Nepali

Alternative forms

• बिकास (bikās)

Pronunciation

• IPA^(key): [bikäs]
• Phonetic Devanagari: बिकास्

Noun

विकास • (vikās)

1. development, growth, expansion

Sanskrit

Etymology

वि- (vi-, “asunder”) +‎ कास (kāsa, “going, motion”)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋi.kɑː.sɐ/
• (Classical) IPA^(key): /ʋiˈkɑː.s̪ɐ/

Noun

विकास • (vikāsa) stem, m

1. development, progress
2. growth, expansion
3. blooming
4. serenity
5. cheerfulness

Declension

Masculine a-stem declension of विकास (vikāsa)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	विकासः vikāsaḥ	विकासौ / विकासा¹ vikāsau / vikāsā¹	विकासाः / विकासासः¹ vikāsāḥ / vikāsāsaḥ¹
Vocative	विकास vikāsa	विकासौ / विकासा¹ vikāsau / vikāsā¹	विकासाः / विकासासः¹ vikāsāḥ / vikāsāsaḥ¹
Accusative	विकासम् vikāsam	विकासौ / विकासा¹ vikāsau / vikāsā¹	विकासान् vikāsān
Instrumental	विकासेन vikāsena	विकासाभ्याम् vikāsābhyām	विकासैः / विकासेभिः¹ vikāsaiḥ / vikāsebhiḥ¹
Dative	विकासाय vikāsāya	विकासाभ्याम् vikāsābhyām	विकासेभ्यः vikāsebhyaḥ
Ablative	विकासात् vikāsāt	विकासाभ्याम् vikāsābhyām	विकासेभ्यः vikāsebhyaḥ
Genitive	विकासस्य vikāsasya	विकासयोः vikāsayoḥ	विकासानाम् vikāsānām
Locative	विकासे vikāse	विकासयोः vikāsayoḥ	विकासेषु vikāseṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

• विकासभृत् (vikāsabhṛt), विकासभाज् (vikāsabhāj, “expanded, blown”)
• विकासक (vikāsaka, “opening, expanding”)
• विकासिता (vikāsitā, “expansion, development”)
• विकासन (vikāsana, “developing, causing to blow or expand”)
• विकासित (vikāsita, “expanded, blown”)
• विकासिन् (vikāsin, “blossoming, blooming, expanding”)
• विकासिनीलोत्पल (vikāsinīlotpala, “to resemble a blossoming blue lotus-flower”)

References

• Monier Williams (1899) “विकास”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 954.