स्वपस्

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• স্বপস্ (Assamese script)
• ᬲ᭄ᬯᬧᬲ᭄ (Balinese script)
• স্বপস্ (Bengali script)
• 𑰭𑰿𑰪𑰢𑰭𑰿 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑁆𑀯𑀧𑀲𑁆 (Brahmi script)
• သွပသ် (Burmese script)
• સ્વપસ્ (Gujarati script)
• ਸ੍ਵਪਸ੍ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑍍𑌵𑌪𑌸𑍍 (Grantha script)
• ꦱ꧀ꦮꦥꦱ꧀ (Javanese script)
• 𑂮𑂹𑂫𑂣𑂮𑂹 (Kaithi script)
• ಸ್ವಪಸ್ (Kannada script)
• ស្វបស៑ (Khmer script)
• ສ຺ວປສ຺ (Lao script)
• സ്വപസ് (Malayalam script)
• ᠰᠣᠸᠠᢒᠠᠰ᠌ (Manchu script)
• 𑘭𑘿𑘪𑘢𑘭𑘿 (Modi script)
• ᠰᢦᢒᠠᠰ (Mongolian script)
• 𑧍𑧠𑧊𑧂𑧍𑧠 (Nandinagari script)
• 𑐳𑑂𑐰𑐥𑐳𑑂 (Newa script)
• ସ୍ଵପସ୍ (Odia script)
• ꢱ꣄ꢮꢦꢱ꣄ (Saurashtra script)
• 𑆱𑇀𑆮𑆥𑆱𑇀 (Sharada script)
• 𑖭𑖿𑖪𑖢𑖭𑖿 (Siddham script)
• ස‍්වපස් (Sinhalese script)
• 𑪁 𑪙𑩾𑩰𑪁 𑪙 (Soyombo script)
• 𑚨𑚶𑚦𑚞𑚨𑚶 (Takri script)
• ஸ்வபஸ் (Tamil script)
• స్వపస్ (Telugu script)
• สฺวปสฺ (Thai script)
• སྭ་པ་ས྄ (Tibetan script)
• 𑒮𑓂𑒫𑒣𑒮𑓂 (Tirhuta script)
• 𑨰𑩇𑨭𑨞𑨰𑨴 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *HsuHápas (“doing good work; artistic, well created”), from Proto-Indo-European *h₁su-h₃ép-os, from *h₁su- (“good”) + *h₃ep- (“work”). Cognate with Old Avestan 𐬵𐬎𐬎𐬁𐬞𐬀𐬵 (huuāpah, “doing good work”), Persian خوب (xub, “good, well, nice”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sʋɐ́.pɐs/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈs̪ʋɐ.pɐs̪/

Adjective

स्वपस् • (svápas) stem

1. doing good work
2. well made, skillfully done
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.61.6:

     अस्मा इदु त्वष्टा तक्षद्वज्रं स्वपस्तमं स्वर्यं रणाय।
     वृत्रस्य चिद्विदद्येन मर्म तुजन्नीशानस्तुजता कियेधाः॥

     asmā idu tvaṣṭā takṣadvajraṃ svapastamaṃ svaryaṃ raṇāya.
     vṛtrasya cidvidadyena marma tujannīśānastujatā kiyedhāḥ.

     Even for him hath Tvaṣṭar forged the thunder, most deftly wrought, celestial, for the battle,
     Wherewith he reached the vital parts of Vṛtra, striking-the vast, the mighty with the striker.

3. skilful, artistic

Declension

Masculine as-stem declension of स्वपस् (svápas)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	स्वपाः svápāḥ	स्वपसौ / स्वपसा¹ svápasau / svápasā¹	स्वपसः / स्वपाः¹ svápasaḥ / svápāḥ¹
Vocative	स्वपः svápaḥ	स्वपसौ / स्वपसा¹ svápasau / svápasā¹	स्वपसः / स्वपाः¹ svápasaḥ / svápāḥ¹
Accusative	स्वपसम् / स्वपाम्¹ svápasam / svápām¹	स्वपसौ / स्वपसा¹ svápasau / svápasā¹	स्वपसः / स्वपाः¹ svápasaḥ / svápāḥ¹
Instrumental	स्वपसा svápasā	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभिः svápobhiḥ
Dative	स्वपसे svápase	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभ्यः svápobhyaḥ
Ablative	स्वपसः svápasaḥ	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभ्यः svápobhyaḥ
Genitive	स्वपसः svápasaḥ	स्वपसोः svápasoḥ	स्वपसाम् svápasām
Locative	स्वपसि svápasi	स्वपसोः svápasoḥ	स्वपःसु svápaḥsu
Notes	¹Vedic

Feminine as-stem declension of स्वपस् (svápas)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	स्वपाः svápāḥ	स्वपसौ / स्वपसा¹ svápasau / svápasā¹	स्वपसः / स्वपाः¹ svápasaḥ / svápāḥ¹
Vocative	स्वपः svápaḥ	स्वपसौ / स्वपसा¹ svápasau / svápasā¹	स्वपसः / स्वपाः¹ svápasaḥ / svápāḥ¹
Accusative	स्वपसम् / स्वपाम्¹ svápasam / svápām¹	स्वपसौ / स्वपसा¹ svápasau / svápasā¹	स्वपसः / स्वपाः¹ svápasaḥ / svápāḥ¹
Instrumental	स्वपसा svápasā	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभिः svápobhiḥ
Dative	स्वपसे svápase	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभ्यः svápobhyaḥ
Ablative	स्वपसः svápasaḥ	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभ्यः svápobhyaḥ
Genitive	स्वपसः svápasaḥ	स्वपसोः svápasoḥ	स्वपसाम् svápasām
Locative	स्वपसि svápasi	स्वपसोः svápasoḥ	स्वपःसु svápaḥsu
Notes	¹Vedic

Neuter as-stem declension of स्वपस् (svápas)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	स्वपः svápaḥ	स्वपसी svápasī	स्वपांसि svápāṃsi
Vocative	स्वपः svápaḥ	स्वपसी svápasī	स्वपांसि svápāṃsi
Accusative	स्वपः svápaḥ	स्वपसी svápasī	स्वपांसि svápāṃsi
Instrumental	स्वपसा svápasā	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभिः svápobhiḥ
Dative	स्वपसे svápase	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभ्यः svápobhyaḥ
Ablative	स्वपसः svápasaḥ	स्वपोभ्याम् svápobhyām	स्वपोभ्यः svápobhyaḥ
Genitive	स्वपसः svápasaḥ	स्वपसोः svápasoḥ	स्वपसाम् svápasām
Locative	स्वपसि svápasi	स्वपसोः svápasoḥ	स्वपःसु svápaḥsu

References

• Monier Williams (1899) “स्वपस्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1281, column 1.