dotąd
See also: dotad
Kashubian edit
Etymology edit
Univerbation of do + tãdë. Compare Polish dotąd.
Pronunciation edit
Adverb edit
dotąd (not comparable)
Further reading edit
- Stefan Ramułt (1893) “dotǫd”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego[2] (in Kashubian), page 29
- Bernard Sychta (1967–1973) “dotǫd”, in Słownik gwar kaszubskich, volume 1, page 233
- Jan Trepczyk (1994) “dotąd”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
- Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “dotąd”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi[3]
- “dotąd”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022
Old Polish edit
Etymology edit
Univerbation of do + tąd. First attested in the 15th cenutry.
Pronunciation edit
Adverb edit
dotąd (not comparable)
- until now
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[4], 7, 16:
- Puszcz lyud moy, acz my offyeruge na puszczy, asz dotøøt slyszecz yesz nye chczyal (et usque ad praesens audire noluisti)
- [Puść lud moj, ać mi ofieruje na puszczy, a aż dotąd słyszeć jeś nie chciał (et usque ad praesens audire noluisti)]
- until; as long as
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[5], page 199:
- Zvyąrzata... daly szą chvalą Iesucristvszovy... a doką[d]kolvye byl na pvsczy, dotąd s nym byly na pusczy (quamdiu mansit in deserto, secum morabantur)
- [Źwierzęta... dały są chwałę Jesukrystusowi... A doką[d]kolwie był na puszczy, dotąd s nim były na puszczy (quamdiu mansit in deserto, secum morabantur)]
- here, hereto (to this place)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[6], page 248:
- Poydzyczye, vzryczye czlovyeka, ktorycz my povyedzyal wschytky moye grzechy... Azalyby on byl Cristus? Vyschedschy ony s myasta y schly k nyemv dotąd (Jo 4, 30)
- [Pojdzicie [i] uźrycie człowieka, ktoryć mi powiedział wszytki moje grzechy... Azaliby on był Krystus? Wyszedszy oni s miasta i szli k niemu dotąd (Jo 4, 30)]
Descendants edit
References edit
- Boryś, Wiesław (2005) “tędy”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “tędy”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “dotąd”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “dotąd”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “dotąd”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish dotąd. By surface analysis, univerbation of do + tędy. Compare Kashubian dotąd.
Pronunciation edit
- IPA(key): /ˈdɔ.tɔnt/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈdɔ.tɔ̃t/
Audio (file) - Rhymes: -ɔtɔnt
- Syllabification: do‧tąd
Adverb edit
dotąd (not comparable)
- here, hereto (to this place)
- until now
- Synonyms: dotychczas, potąd
- Antonym: odtąd
- (obsolete) until; as long as
- (obsolete) to this degree
- (obsolete) there, thither (to that place)
Pronoun edit
dotąd
Derived terms edit
adverbs
Trivia edit
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dotąd is one of the most used words in Polish, appearing 16 times in scientific texts, 8 times in news, 21 times in essays, 8 times in fiction, and 8 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 61 times, making it the 1068th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References edit
Further reading edit
- dotąd I in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- dotąd II in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- dotąd in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dotąd”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “DOTĄD”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 24.06.2010
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dotąd”, in Słownik języka polskiego[7]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “dotąd”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[8]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dotąd”, in Słownik języka polskiego[9] (in Polish), volume 1, Warsaw, page 534