przeciwnik
Old Polish
editEtymology
editInherited from Proto-Slavic *protivьnikъ. By surface analysis, przeciwny + -ik.
Pronunciation
editNoun
editprzeciwnik m animacy unattested
- adversary; opponent (one who is against; who resists)
- 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 22, 33:
- *Bicz bila syø osslicza nye vchilila s drogy, vstøpiwszi z myescza mnye, przecziwnikv (dans locum resistenti), bilbich czø zabil
- [Być była się oślica nie uchyliła z drogi, ustąpiwszy z mieśca mnie przeciwniku (dans locum resistenti), byłbych cię zabił]
- enemy (one who is the opposite of a friend to someone)
- 1930 [c. 1455], “Tob”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[2], 8, 18:
- Zagnalesz ot nas nyeprzyiacyelya, przecywnyka (persequentem) naszego
- [Zagnałeś ot nas nieprzyjaciela, przeciwnika (persequentem) naszego]
- (more, specifically) Satan
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[3], page 364:
- Bo satan myeny szye przeczyvnyk (sathanas enim adversarium sonat)
- [Bo szatan mieni sie przeciwnik (sathanas enim adversarium sonat)]
- (law, attested in Masovia) opposing side in a court case; opponent
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 88:
- Gdi ten isti kmyecz na swem przeczywnyku (super suo adversario) zisczee sandownye, tedi pan... swego kmyeczya trzi grziwni vesmye
- [Gdy ten isty kmieć na swem przeciwniku (super suo adversario) zyszcze sądownie, tedy pan... [z] swego kmiecia trzy grzywny weźmie]
Descendants
edit- Polish: przeciwnik
- Silesian: przeciwnik
References
edit- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przeciwnik”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
editEtymology
editInherited from Old Polish przeciwnik. By surface analysis, przeciwny + -ik.
Pronunciation
edit- (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /pr̝ɛˈt͡ɕivɲik/, (17th–18th c.) /pʂɛˈt͡ɕivɲik/
Noun
editprzeciwnik m pers (female equivalent przeciwniczka)
- adversary; opponent
- enemy (one who is the opposite of a friend to someone)
- competitor (person against whom one is competing, e.g. in a sport)
- (law) opposing side in a court case; opponent
Declension
editDeclension of przeciwnik
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | przeciwnik | przeciwnicy/przeciwniki (deprecative) |
genitive | przeciwnika | przeciwników |
dative | przeciwnikowi | przeciwnikom |
accusative | przeciwnika | przeciwników |
instrumental | przeciwnikiem | przeciwnikami |
locative | przeciwniku | przeciwnikach |
vocative | przeciwniku | przeciwnicy |
Related terms
editadjective
adverb
noun
Further reading
edit- przeciwnik in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przeciwnik in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przeciwnik”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
Silesian
editEtymology
editInherited from Old Polish przeciwnik. By surface analysis, przeciwny + -ik.
Pronunciation
editNoun
editprzeciwnik m pers
Further reading
edit- przeciwnik in silling.org
Categories:
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms suffixed with -ik
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish masculine nouns
- Old Polish terms with quotations
- zlw-opl:Law
- Masovia Old Polish
- zlw-opl:People
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms suffixed with -ik
- Polish 3-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ivɲik
- Rhymes:Polish/ivɲik/3 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish masculine nouns
- Polish personal nouns
- pl:Law
- pl:Male people
- Silesian terms derived from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Old Polish
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian terms suffixed with -ik
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/ivɲik
- Rhymes:Silesian/ivɲik/3 syllables
- Silesian lemmas
- Silesian nouns
- Silesian masculine nouns
- Silesian personal nouns
- szl:People