արու

Armenian

Etymology

From Old Armenian արու (aru).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /ɑˈɾu/, [ɑɾú]
• (Western Armenian) IPA^(key): /ɑˈɾu/, [ɑɾú]

Adjective

արու • (aru)

1. male, masculine

Declension

nominalized, i-type (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	արու (aru)	արուներ (aruner)
dative	արուի (arui)	արուների (aruneri)
ablative	արուից (aruicʻ)	արուներից (arunericʻ)
instrumental	արուով (aruov)	արուներով (arunerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	արուն (arun)	արուները/արուներն (arunerə/arunern)
dative	արուին (aruin)	արուներին (arunerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	արուս (arus)	արուներս (aruners)
dative	արուիս (aruis)	արուներիս (aruneris)
ablative	արուիցս (aruicʻs)	արուներիցս (arunericʻs)
instrumental	արուովս (aruovs)	արուներովս (arunerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	արուդ (arud)	արուներդ (arunerd)
dative	արուիդ (aruid)	արուներիդ (arunerid)
ablative	արուիցդ (aruicʻd)	արուներիցդ (arunericʻd)
instrumental	արուովդ (aruovd)	արուներովդ (arunerovd)
locative	—	—

Noun

արու • (aru)

1. male

Declension

nominalized, i-type (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	արու (aru)	արուներ (aruner)
dative	արուի (arui)	արուների (aruneri)
ablative	արուից (aruicʻ)	արուներից (arunericʻ)
instrumental	արուով (aruov)	արուներով (arunerov)
locative	արուում (aruum)	արուներում (arunerum)
	definite forms
nominative	արուն (arun)	արուները/արուներն (arunerə/arunern)
dative	արուին (aruin)	արուներին (arunerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	արուս (arus)	արուներս (aruners)
dative	արուիս (aruis)	արուներիս (aruneris)
ablative	արուիցս (aruicʻs)	արուներիցս (arunericʻs)
instrumental	արուովս (aruovs)	արուներովս (arunerovs)
locative	արուումս (aruums)	արուներումս (arunerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	արուդ (arud)	արուներդ (arunerd)
dative	արուիդ (aruid)	արուներիդ (arunerid)
ablative	արուիցդ (aruicʻd)	արուներիցդ (arunericʻd)
instrumental	արուովդ (aruovd)	արուներովդ (arunerovd)
locative	արուումդ (aruumd)	արուներումդ (arunerumd)

Old Armenian

Etymology

From ար- (ar-) +‎ -ու (-u).

Adjective

արու • (aru)

1. male
   • 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).4.1–2:

     Զի են եւ քարինք ինչ հրահանաց արու եւ էգ․ մինչեւ բացեայ ի միմեանց են, չհարկանի ուրէք հրդեհ. ապա թէ մաւտիցի արուն յէգն, հուր բորբոքի եւ այրէ զվայրս բազումս։

     Zi en ew kʻarinkʻ inčʻ hrahanacʻ aru ew ēg; minčʻew bacʻeay i mimeancʻ en, čʻharkani urēkʻ hrdeh. apa tʻē mawticʻi arun yēgn, hur borbokʻi ew ayrē zvayrs bazums.

     • Translation by Gohar Muradyan

       There exist certain fire-striking stones, male and female. As long as they are separate from one another, nowhere fire is lit, but if the male approaches the female, it sets fire and burns many places.

Declension

i-a-type

	singular		plural
nominative	արու (aru)		արուք (arukʻ)
genitive	արուի (arui)		արուաց (aruacʻ)
dative	արուի (arui)		արուաց (aruacʻ)
accusative	արու (aru)		արուս (arus)
ablative	արուէ (aruē)		արուաց (aruacʻ)
instrumental	արուաւ (aruaw)		արուաւք = արուօք (aruawkʻ = aruōkʻ)
locative	արուի (arui)		արուս (arus)

Derived terms

• արուաբար (aruabar)
• արուագէտ (aruagēt)
• արուագիտութիւն (aruagitutʻiwn)
• արուական (aruakan)
• արուամոլ (aruamol)
• արուամոլութիւն (aruamolutʻiwn)
• արուանամ (aruanam)
• արուապղծութիւն (aruapłcutʻiwn)
• արուասէր (aruasēr)
• արուատեսակ (aruatesak)
• արուացուցանեմ (aruacʻucʻanem)
• արուէգ (aruēg)
• արութիւն (arutʻiwn)
• արուորագոյն (aruoragoyn)
• արւութիւն (arwutʻiwn)

 

Descendants

• Armenian: արու (aru)

Further reading

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “արու”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “արու”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “արու”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page այր