խզել
Armenian
editPronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /χəˈzel/, [χəzél]
- (Western Armenian) IPA(key): /χəˈzel/, [χəzél]
Etymology 1
editFrom Old Armenian խզեմ (xzem).
Verb
editխզել • (xzel)
- to end, to discontinue, to break off (e.g., relationships, friendships, love)
- to disturb, to interrupt, to break
- (figuratively) to remove, to cut
- (archaic) to cut, to sever
- (archaic) to castrate
Inflection
edit-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | խզել (xzel) | imperfective converb | խզում (xzum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | խզվել (xzvel) | simultaneous converb | խզելիս (xzelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | խզել (xzel) | ||||
| aorist stem | խզ- (xz-) | future converb I | խզելու (xzelu) | ||||
| resultative participle | խզած (xzac) | future converb II | խզելիք (xzelikʻ) | ||||
| subject participle | խզող (xzoġ) | connegative converb | խզի (xzi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խզում եմ (xzum em) | խզում ես (xzum es) | խզում է (xzum ē) | խզում ենք (xzum enkʻ) | խզում եք (xzum ekʻ) | խզում են (xzum en) | |
| past imperfective | խզում էի (xzum ēi) | խզում էիր (xzum ēir) | խզում էր (xzum ēr) | խզում էինք (xzum ēinkʻ) | խզում էիք (xzum ēikʻ) | խզում էին (xzum ēin) | |
| future | խզելու եմ (xzelu em) | խզելու ես (xzelu es) | խզելու է (xzelu ē) | խզելու ենք (xzelu enkʻ) | խզելու եք (xzelu ekʻ) | խզելու են (xzelu en) | |
| past future | խզելու էի (xzelu ēi) | խզելու էիր (xzelu ēir) | խզելու էր (xzelu ēr) | խզելու էինք (xzelu ēinkʻ) | խզելու էիք (xzelu ēikʻ) | խզելու էին (xzelu ēin) | |
| present perfect | խզել եմ (xzel em) | խզել ես (xzel es) | խզել է (xzel ē) | խզել ենք (xzel enkʻ) | խզել եք (xzel ekʻ) | խզել են (xzel en) | |
| pluperfect | խզել էի (xzel ēi) | խզել էիր (xzel ēir) | խզել էր (xzel ēr) | խզել էինք (xzel ēinkʻ) | խզել էիք (xzel ēikʻ) | խզել էին (xzel ēin) | |
| aorist (past perfective) | խզեցի, խզի* (xzecʻi, xzi*) | խզեցիր, խզիր* (xzecʻir, xzir*) | խզեց (xzecʻ) | խզեցինք, խզինք* (xzecʻinkʻ, xzinkʻ*) | խզեցիք, խզիք* (xzecʻikʻ, xzikʻ*) | խզեցին, խզին* (xzecʻin, xzin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խզեմ (xzem) | խզես (xzes) | խզի (xzi) | խզենք (xzenkʻ) | խզեք (xzekʻ) | խզեն (xzen) | |
| past | խզեի (xzei) | խզեիր (xzeir) | խզեր (xzer) | խզեինք (xzeinkʻ) | խզեիք (xzeikʻ) | խզեին (xzein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կխզեմ (kxzem) | կխզես (kxzes) | կխզի (kxzi) | կխզենք (kxzenkʻ) | կխզեք (kxzekʻ) | կխզեն (kxzen) | |
| past | կխզեի (kxzei) | կխզեիր (kxzeir) | կխզեր (kxzer) | կխզեինք (kxzeinkʻ) | կխզեիք (kxzeikʻ) | կխզեին (kxzein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | խզի՛ր, խզի՛* (xzír, xzí*) | — | — | խզե՛ք, խզեցե՛ք** (xzékʻ, xzecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չխզել (čʻxzel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չխզած (čʻxzac) | ||||||
| subject participle | չխզող (čʻxzoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ խզում (čʻem xzum) | չես խզում (čʻes xzum) | չի խզում (čʻi xzum) | չենք խզում (čʻenkʻ xzum) | չեք խզում (čʻekʻ xzum) | չեն խզում (čʻen xzum) | |
| past imperfective | չէի խզում (čʻēi xzum) | չէիր խզում (čʻēir xzum) | չէր խզում (čʻēr xzum) | չէինք խզում (čʻēinkʻ xzum) | չէիք խզում (čʻēikʻ xzum) | չէին խզում (čʻēin xzum) | |
| future | չեմ խզելու (čʻem xzelu) | չես խզելու (čʻes xzelu) | չի խզելու (čʻi xzelu) | չենք խզելու (čʻenkʻ xzelu) | չեք խզելու (čʻekʻ xzelu) | չեն խզելու (čʻen xzelu) | |
| past future | չէի խզելու (čʻēi xzelu) | չէիր խզելու (čʻēir xzelu) | չէր խզելու (čʻēr xzelu) | չէինք խզելու (čʻēinkʻ xzelu) | չէիք խզելու (čʻēikʻ xzelu) | չէին խզելու (čʻēin xzelu) | |
| present perfect | չեմ խզել (čʻem xzel) | չես խզել (čʻes xzel) | չի խզել (čʻi xzel) | չենք խզել (čʻenkʻ xzel) | չեք խզել (čʻekʻ xzel) | չեն խզել (čʻen xzel) | |
| pluperfect | չէի խզել (čʻēi xzel) | չէիր խզել (čʻēir xzel) | չէր խզել (čʻēr xzel) | չէինք խզել (čʻēinkʻ xzel) | չէիք խզել (čʻēikʻ xzel) | չէին խզել (čʻēin xzel) | |
| aorist (past perfective) | չխզեցի, չխզի* (čʻxzecʻi, čʻxzi*) | չխզեցիր, չխզիր* (čʻxzecʻir, čʻxzir*) | չխզեց (čʻxzecʻ) | չխզեցինք, չխզինք* (čʻxzecʻinkʻ, čʻxzinkʻ*) | չխզեցիք, չխզիք* (čʻxzecʻikʻ, čʻxzikʻ*) | չխզեցին, չխզին* (čʻxzecʻin, čʻxzin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չխզեմ (čʻxzem) | չխզես (čʻxzes) | չխզի (čʻxzi) | չխզենք (čʻxzenkʻ) | չխզեք (čʻxzekʻ) | չխզեն (čʻxzen) | |
| past | չխզեի (čʻxzei) | չխզեիր (čʻxzeir) | չխզեր (čʻxzer) | չխզեինք (čʻxzeinkʻ) | չխզեիք (čʻxzeikʻ) | չխզեին (čʻxzein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ խզի (čʻem xzi) | չես խզի (čʻes xzi) | չի խզի (čʻi xzi) | չենք խզի (čʻenkʻ xzi) | չեք խզի (čʻekʻ xzi) | չեն խզի (čʻen xzi) | |
| past | չէի խզի (čʻēi xzi) | չէիր խզի (čʻēir xzi) | չէր խզի (čʻēr xzi) | չէինք խզի (čʻēinkʻ xzi) | չէիք խզի (čʻēikʻ xzi) | չէին խզի (čʻēin xzi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ խզիր, մի՛ խզի* (mí xzir, mí xzi*) | — | — | մի՛ խզեք, մի՛ խզեցեք** (mí xzekʻ, mí xzecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խզել (xzel) | |||
| dative | խզելու (xzelu) | |||
| ablative | խզելուց (xzelucʻ) | |||
| instrumental | խզելով (xzelov) | |||
| locative | խզելում (xzelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | խզելը/խզելն (xzelə/xzeln) | |||
| dative | խզելուն (xzelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խզելս (xzels) | |||
| dative | խզելուս (xzelus) | |||
| ablative | խզելուցս (xzelucʻs) | |||
| instrumental | խզելովս (xzelovs) | |||
| locative | խզելումս (xzelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խզելդ (xzeld) | |||
| dative | խզելուդ (xzelud) | |||
| ablative | խզելուցդ (xzelucʻd) | |||
| instrumental | խզելովդ (xzelovd) | |||
| locative | խզելումդ (xzelumd) | |||
Etymology 2
editVerb
editխզել • (xzel)
Inflection
edit-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | խզել (xzel) | imperfective converb | խզում (xzum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | խզվել (xzvel) | simultaneous converb | խզելիս (xzelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | խզել (xzel) | ||||
| aorist stem | խզ- (xz-) | future converb I | խզելու (xzelu) | ||||
| resultative participle | խզած (xzac) | future converb II | խզելիք (xzelikʻ) | ||||
| subject participle | խզող (xzoġ) | connegative converb | խզի (xzi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խզում եմ (xzum em) | խզում ես (xzum es) | խզում է (xzum ē) | խզում ենք (xzum enkʻ) | խզում եք (xzum ekʻ) | խզում են (xzum en) | |
| past imperfective | խզում էի (xzum ēi) | խզում էիր (xzum ēir) | խզում էր (xzum ēr) | խզում էինք (xzum ēinkʻ) | խզում էիք (xzum ēikʻ) | խզում էին (xzum ēin) | |
| future | խզելու եմ (xzelu em) | խզելու ես (xzelu es) | խզելու է (xzelu ē) | խզելու ենք (xzelu enkʻ) | խզելու եք (xzelu ekʻ) | խզելու են (xzelu en) | |
| past future | խզելու էի (xzelu ēi) | խզելու էիր (xzelu ēir) | խզելու էր (xzelu ēr) | խզելու էինք (xzelu ēinkʻ) | խզելու էիք (xzelu ēikʻ) | խզելու էին (xzelu ēin) | |
| present perfect | խզել եմ (xzel em) | խզել ես (xzel es) | խզել է (xzel ē) | խզել ենք (xzel enkʻ) | խզել եք (xzel ekʻ) | խզել են (xzel en) | |
| pluperfect | խզել էի (xzel ēi) | խզել էիր (xzel ēir) | խզել էր (xzel ēr) | խզել էինք (xzel ēinkʻ) | խզել էիք (xzel ēikʻ) | խզել էին (xzel ēin) | |
| aorist (past perfective) | խզեցի, խզի* (xzecʻi, xzi*) | խզեցիր, խզիր* (xzecʻir, xzir*) | խզեց (xzecʻ) | խզեցինք, խզինք* (xzecʻinkʻ, xzinkʻ*) | խզեցիք, խզիք* (xzecʻikʻ, xzikʻ*) | խզեցին, խզին* (xzecʻin, xzin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խզեմ (xzem) | խզես (xzes) | խզի (xzi) | խզենք (xzenkʻ) | խզեք (xzekʻ) | խզեն (xzen) | |
| past | խզեի (xzei) | խզեիր (xzeir) | խզեր (xzer) | խզեինք (xzeinkʻ) | խզեիք (xzeikʻ) | խզեին (xzein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կխզեմ (kxzem) | կխզես (kxzes) | կխզի (kxzi) | կխզենք (kxzenkʻ) | կխզեք (kxzekʻ) | կխզեն (kxzen) | |
| past | կխզեի (kxzei) | կխզեիր (kxzeir) | կխզեր (kxzer) | կխզեինք (kxzeinkʻ) | կխզեիք (kxzeikʻ) | կխզեին (kxzein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | խզի՛ր, խզի՛* (xzír, xzí*) | — | — | խզե՛ք, խզեցե՛ք** (xzékʻ, xzecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չխզել (čʻxzel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չխզած (čʻxzac) | ||||||
| subject participle | չխզող (čʻxzoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ խզում (čʻem xzum) | չես խզում (čʻes xzum) | չի խզում (čʻi xzum) | չենք խզում (čʻenkʻ xzum) | չեք խզում (čʻekʻ xzum) | չեն խզում (čʻen xzum) | |
| past imperfective | չէի խզում (čʻēi xzum) | չէիր խզում (čʻēir xzum) | չէր խզում (čʻēr xzum) | չէինք խզում (čʻēinkʻ xzum) | չէիք խզում (čʻēikʻ xzum) | չէին խզում (čʻēin xzum) | |
| future | չեմ խզելու (čʻem xzelu) | չես խզելու (čʻes xzelu) | չի խզելու (čʻi xzelu) | չենք խզելու (čʻenkʻ xzelu) | չեք խզելու (čʻekʻ xzelu) | չեն խզելու (čʻen xzelu) | |
| past future | չէի խզելու (čʻēi xzelu) | չէիր խզելու (čʻēir xzelu) | չէր խզելու (čʻēr xzelu) | չէինք խզելու (čʻēinkʻ xzelu) | չէիք խզելու (čʻēikʻ xzelu) | չէին խզելու (čʻēin xzelu) | |
| present perfect | չեմ խզել (čʻem xzel) | չես խզել (čʻes xzel) | չի խզել (čʻi xzel) | չենք խզել (čʻenkʻ xzel) | չեք խզել (čʻekʻ xzel) | չեն խզել (čʻen xzel) | |
| pluperfect | չէի խզել (čʻēi xzel) | չէիր խզել (čʻēir xzel) | չէր խզել (čʻēr xzel) | չէինք խզել (čʻēinkʻ xzel) | չէիք խզել (čʻēikʻ xzel) | չէին խզել (čʻēin xzel) | |
| aorist (past perfective) | չխզեցի, չխզի* (čʻxzecʻi, čʻxzi*) | չխզեցիր, չխզիր* (čʻxzecʻir, čʻxzir*) | չխզեց (čʻxzecʻ) | չխզեցինք, չխզինք* (čʻxzecʻinkʻ, čʻxzinkʻ*) | չխզեցիք, չխզիք* (čʻxzecʻikʻ, čʻxzikʻ*) | չխզեցին, չխզին* (čʻxzecʻin, čʻxzin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չխզեմ (čʻxzem) | չխզես (čʻxzes) | չխզի (čʻxzi) | չխզենք (čʻxzenkʻ) | չխզեք (čʻxzekʻ) | չխզեն (čʻxzen) | |
| past | չխզեի (čʻxzei) | չխզեիր (čʻxzeir) | չխզեր (čʻxzer) | չխզեինք (čʻxzeinkʻ) | չխզեիք (čʻxzeikʻ) | չխզեին (čʻxzein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ խզի (čʻem xzi) | չես խզի (čʻes xzi) | չի խզի (čʻi xzi) | չենք խզի (čʻenkʻ xzi) | չեք խզի (čʻekʻ xzi) | չեն խզի (čʻen xzi) | |
| past | չէի խզի (čʻēi xzi) | չէիր խզի (čʻēir xzi) | չէր խզի (čʻēr xzi) | չէինք խզի (čʻēinkʻ xzi) | չէիք խզի (čʻēikʻ xzi) | չէին խզի (čʻēin xzi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ խզիր, մի՛ խզի* (mí xzir, mí xzi*) | — | — | մի՛ խզեք, մի՛ խզեցեք** (mí xzekʻ, mí xzecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խզել (xzel) | |||
| dative | խզելու (xzelu) | |||
| ablative | խզելուց (xzelucʻ) | |||
| instrumental | խզելով (xzelov) | |||
| locative | խզելում (xzelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | խզելը/խզելն (xzelə/xzeln) | |||
| dative | խզելուն (xzelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խզելս (xzels) | |||
| dative | խզելուս (xzelus) | |||
| ablative | խզելուցս (xzelucʻs) | |||
| instrumental | խզելովս (xzelovs) | |||
| locative | խզելումս (xzelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խզելդ (xzeld) | |||
| dative | խզելուդ (xzelud) | |||
| ablative | խզելուցդ (xzelucʻd) | |||
| instrumental | խզելովդ (xzelovd) | |||
| locative | խզելումդ (xzelumd) | |||