հոգ

Armenian

Etymology

From Old Armenian հոգ (hog).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /hokʰ/, [hokʰ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /hok/, [hokʰ]

Noun

հոգ • (hog)

1. care

   Synonyms: փույթ (pʻuytʻ), հոգատարություն (hogatarutʻyun), խնամք (xnamkʻ)

   հոգ տանել ― hog tanel ― to take care

2. worry

   Synonym: հոգս (hogs)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	հոգ (hog)	հոգեր (hoger)
dative	հոգի (hogi)	հոգերի (hogeri)
ablative	հոգից (hogicʻ)	հոգերից (hogericʻ)
instrumental	հոգով (hogov)	հոգերով (hogerov)
locative	հոգում (hogum)	հոգերում (hogerum)
	definite forms
nominative	հոգը/հոգն (hogə/hogn)	հոգերը/հոգերն (hogerə/hogern)
dative	հոգին (hogin)	հոգերին (hogerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	հոգս (hogs)	հոգերս (hogers)
dative	հոգիս (hogis)	հոգերիս (hogeris)
ablative	հոգիցս (hogicʻs)	հոգերիցս (hogericʻs)
instrumental	հոգովս (hogovs)	հոգերովս (hogerovs)
locative	հոգումս (hogums)	հոգերումս (hogerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	հոգդ (hogd)	հոգերդ (hogerd)
dative	հոգիդ (hogid)	հոգերիդ (hogerid)
ablative	հոգիցդ (hogicʻd)	հոգերիցդ (hogericʻd)
instrumental	հոգովդ (hogovd)	հոգերովդ (hogerovd)
locative	հոգումդ (hogumd)	հոգերումդ (hogerumd)

Derived terms

• հոգատար (hogatar)

Old Armenian

Etymology

From Proto-Indo-European *powo-, from *pew- (“to blow, breathe”), whence հոգի (hogi).

Noun

հոգ • (hog)

1. care, worry

   հոգք անդոհականք, տխուր ― hogkʻ andohakankʻ, txur ― gloomy cares

   հոգ առնել, տանել, հոգ յանձին բերել, ունել ― hog aṙnel, tanel, hog yanjin berel, unel ― to care, to mind, to take care for, to be mindful

   հոգ ունել, ի մտի արկանել ― hog unel, i mti arkanel ― to care, to be concerned, to reck, to be anxious about

   հոգս ցուցանել բարեխնամս ― hogs cʻucʻanel barexnams ― to show or express a lively interest, to take great pains with

   թող ինձ զհոգդ զայդ, յիմ վերայ հոգդ այդ ― tʻoł inj zhogd zayd, yim veray hogd ayd ― leave that to me

   հոգ տար վասն բարի անուան ― hog tar vasn bari anuan ― take care of your reputation

   մաշեալ, ծիւրեալ ի հոգոց ― mašeal, ciwreal i hogocʻ ― care-worn

Declension

o-type

	singular		plural
nominative	հոգ (hog)		հոգք (hogkʻ)
genitive	հոգոյ (hogoy)		հոգոց (hogocʻ)
dative	հոգոյ (hogoy)		հոգոց (hogocʻ)
accusative	հոգ (hog)		հոգս (hogs)
ablative	հոգոյ (hogoy)		հոգոց (hogocʻ)
instrumental	հոգով (hogov)		հոգովք (hogovkʻ)
locative	հոգ (hog)		հոգս (hogs)

Derived terms

• անհոգ (anhog)
• անհոգաբար (anhogabar)
• անհոգաբարձ (anhogabarj)
• անհոգալի (anhogali)
• անհոգական (anhogakan)
• անհոգանամ (anhoganam)
• անհոգացող (anhogacʻoł)
• անհոգացուցանեմ (anhogacʻucʻanem)
• անհոգող (anhogoł)
• անհոգութիւն (anhogutʻiwn)
• աշխարհահոգ (ašxarhahog)
• աշխարհահոգութիւն (ašxarhahogutʻiwn)
• աւելահոգութիւն (awelahogutʻiwn)
• աւելհոգութիւն (awelhogutʻiwn)
• բազմահոգ (bazmahog)
• բազմահոգակ (bazmahogak)
• բազմահոգանամ (bazmahoganam)
• բազմահոգութիւն (bazmahogutʻiwn)
• բանհոգ (banhog)
• բարեհոգութիւն (barehogutʻiwn)
• թերահոգ (tʻerahog)
• իւրահոգ (iwrahog)
• հոգաբարձ (hogabarj)
• հոգաբարձականութիւն (hogabarjakanutʻiwn)
• հոգաբարձեմ (hogabarjem)
• հոգաբարձու (hogabarju)
• հոգաբարձութիւն (hogabarjutʻiwn)
• հոգաբարձօրէն (hogabarjōrēn)
• հոգած (hogac)
• հոգածեմ (hogacem)
• հոգածու (hogacu)
• հոգածութիւն (hogacutʻiwn)
• հոգամ (hogam)
• հոգատարութիւն (hogatarutʻiwn)
• հոգարան (hogaran)
• հոգարկեմ (hogarkem)
• հոգարկութիւն (hogarkutʻiwn)
• հոգացողական (hogacʻołakan)
• հոգացողութիւն (hogacʻołutʻiwn)
• հոգող (hogoł)
• հոգողապէս (hogołapēs)
• հոգողութիւն (hogołutʻiwn)
• հոգտարութիւն (hogtarutʻiwn)
• հոգցի (hogcʻi)
• մեծահոգողութիւն (mecahogołutʻiwn)
• մեծահոգութիւն (mecahogutʻiwn)
• յառաջահոգակ (yaṙaǰahogak)
• յառաջահոգութիւն (yaṙaǰahogutʻiwn)
• նախահոգ (naxahog)
• նախահոգակ (naxahogak)
• նախահոգական (naxahogakan)
• նախահոգակութիւն (naxahogakutʻiwn)
• նախահոգամ (naxahogam)
• նախահոգութիւն (naxahogutʻiwn)
• վաղահոգակ (vałahogak)

 

Related terms

• հոգի (hogi)
• հով (hov)

Descendants

• Armenian: հոգ (hog), հոգս (hogs)

Further reading

• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հոգ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “հոգ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy