տշել

Armenian

Etymology

From տուշ (tuš, “the "cat" in the game of tipcat”).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /təˈʃel/, [təʃél]
• (Western Armenian) IPA^(key): /dəˈʃel/, [dəʃél]
• Hyphenation: տը‧շել

Verb

տշել • (tšel)

1. (colloquial) to strike the "cat" in the game of tipcat
2. (colloquial) to strike an object into the distance

   տշել գնդակը ― tšel gndakə ― to kick the ball

3. (colloquial) to bounce, get rid of a person

Inflection

-el conjugation (Eastern Armenian)

infinitive		տշել (tšel)		imperfective converb		տշում (tšum)
passive		տշվել (tšvel)		simultaneous converb		տշելիս (tšelis)
causative		—		perfective converb		տշել (tšel)
aorist stem		տշ- (tš-)		future converb I		տշելու (tšelu)
resultative participle		տշած (tšac)		future converb II		տշելիք (tšelikʻ)
subject participle		տշող (tšoġ)		connegative converb		տշի (tši)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	տշում եմ (tšum em)	տշում ես (tšum es)	տշում է (tšum ē)	տշում ենք (tšum enkʻ)	տշում եք (tšum ekʻ)	տշում են (tšum en)
	past imperfective	տշում էի (tšum ēi)	տշում էիր (tšum ēir)	տշում էր (tšum ēr)	տշում էինք (tšum ēinkʻ)	տշում էիք (tšum ēikʻ)	տշում էին (tšum ēin)
	future	տշելու եմ (tšelu em)	տշելու ես (tšelu es)	տշելու է (tšelu ē)	տշելու ենք (tšelu enkʻ)	տշելու եք (tšelu ekʻ)	տշելու են (tšelu en)
	past future	տշելու էի (tšelu ēi)	տշելու էիր (tšelu ēir)	տշելու էր (tšelu ēr)	տշելու էինք (tšelu ēinkʻ)	տշելու էիք (tšelu ēikʻ)	տշելու էին (tšelu ēin)
	present perfect	տշել եմ (tšel em)	տշել ես (tšel es)	տշել է (tšel ē)	տշել ենք (tšel enkʻ)	տշել եք (tšel ekʻ)	տշել են (tšel en)
	pluperfect	տշել էի (tšel ēi)	տշել էիր (tšel ēir)	տշել էր (tšel ēr)	տշել էինք (tšel ēinkʻ)	տշել էիք (tšel ēikʻ)	տշել էին (tšel ēin)
	aorist (past perfective)	տշեցի, տշի* (tšecʻi, tši*)	տշեցիր, տշիր* (tšecʻir, tšir*)	տշեց (tšecʻ)	տշեցինք, տշինք* (tšecʻinkʻ, tšinkʻ*)	տշեցիք, տշիք* (tšecʻikʻ, tšikʻ*)	տշեցին, տշին* (tšecʻin, tšin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	տշեմ (tšem)	տշես (tšes)	տշի (tši)	տշենք (tšenkʻ)	տշեք (tšekʻ)	տշեն (tšen)
	past	տշեի (tšei)	տշեիր (tšeir)	տշեր (tšer)	տշեինք (tšeinkʻ)	տշեիք (tšeikʻ)	տշեին (tšein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	կտշեմ (ktšem)	կտշես (ktšes)	կտշի (ktši)	կտշենք (ktšenkʻ)	կտշեք (ktšekʻ)	կտշեն (ktšen)
	past	կտշեի (ktšei)	կտշեիր (ktšeir)	կտշեր (ktšer)	կտշեինք (ktšeinkʻ)	կտշեիք (ktšeikʻ)	կտշեին (ktšein)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
		—	տշի՛ր, տշի՛* (tšír, tší*)	—	—	տշե՛ք, տշեցե՛ք** (tšékʻ, tšecʻékʻ**)	—
*colloquial   **dated

-el negative conjugation (Eastern Armenian)

infinitive				չտշել (čʻtšel)
resultative participle				չտշած (čʻtšac)
subject participle				չտշող (čʻtšoġ)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չեմ տշում (čʻem tšum)	չես տշում (čʻes tšum)	չի տշում (čʻi tšum)	չենք տշում (čʻenkʻ tšum)	չեք տշում (čʻekʻ tšum)	չեն տշում (čʻen tšum)
	past imperfective	չէի տշում (čʻēi tšum)	չէիր տշում (čʻēir tšum)	չէր տշում (čʻēr tšum)	չէինք տշում (čʻēinkʻ tšum)	չէիք տշում (čʻēikʻ tšum)	չէին տշում (čʻēin tšum)
	future	չեմ տշելու (čʻem tšelu)	չես տշելու (čʻes tšelu)	չի տշելու (čʻi tšelu)	չենք տշելու (čʻenkʻ tšelu)	չեք տշելու (čʻekʻ tšelu)	չեն տշելու (čʻen tšelu)
	past future	չէի տշելու (čʻēi tšelu)	չէիր տշելու (čʻēir tšelu)	չէր տշելու (čʻēr tšelu)	չէինք տշելու (čʻēinkʻ tšelu)	չէիք տշելու (čʻēikʻ tšelu)	չէին տշելու (čʻēin tšelu)
	present perfect	չեմ տշել (čʻem tšel)	չես տշել (čʻes tšel)	չի տշել (čʻi tšel)	չենք տշել (čʻenkʻ tšel)	չեք տշել (čʻekʻ tšel)	չեն տշել (čʻen tšel)
	pluperfect	չէի տշել (čʻēi tšel)	չէիր տշել (čʻēir tšel)	չէր տշել (čʻēr tšel)	չէինք տշել (čʻēinkʻ tšel)	չէիք տշել (čʻēikʻ tšel)	չէին տշել (čʻēin tšel)
	aorist (past perfective)	չտշեցի, չտշի* (čʻtšecʻi, čʻtši*)	չտշեցիր, չտշիր* (čʻtšecʻir, čʻtšir*)	չտշեց (čʻtšecʻ)	չտշեցինք, չտշինք* (čʻtšecʻinkʻ, čʻtšinkʻ*)	չտշեցիք, չտշիք* (čʻtšecʻikʻ, čʻtšikʻ*)	չտշեցին, չտշին* (čʻtšecʻin, čʻtšin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չտշեմ (čʻtšem)	չտշես (čʻtšes)	չտշի (čʻtši)	չտշենք (čʻtšenkʻ)	չտշեք (čʻtšekʻ)	չտշեն (čʻtšen)
	past	չտշեի (čʻtšei)	չտշեիր (čʻtšeir)	չտշեր (čʻtšer)	չտշեինք (čʻtšeinkʻ)	չտշեիք (čʻtšeikʻ)	չտշեին (čʻtšein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	չեմ տշի (čʻem tši)	չես տշի (čʻes tši)	չի տշի (čʻi tši)	չենք տշի (čʻenkʻ tši)	չեք տշի (čʻekʻ tši)	չեն տշի (čʻen tši)
	past	չէի տշի (čʻēi tši)	չէիր տշի (čʻēir tši)	չէր տշի (čʻēr tši)	չէինք տշի (čʻēinkʻ tši)	չէիք տշի (čʻēikʻ tši)	չէին տշի (čʻēin tši)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
		—	մի՛ տշիր, մի՛ տշի* (mí tšir, mí tši*)	—	—	մի՛ տշեք, մի՛ տշեցեք** (mí tšekʻ, mí tšecʻekʻ**)	—
*colloquial   **dated

declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular (singulare tantum)
nominative	տշել (tšel)
dative	տշելու (tšelu)
ablative	տշելուց (tšelucʻ)
instrumental	տշելով (tšelov)
locative	տշելում (tšelum)
	definite forms
nominative	տշելը/տշելն (tšelə/tšeln)
dative	տշելուն (tšelun)
	1st person possessive forms (my)
nominative	տշելս (tšels)
dative	տշելուս (tšelus)
ablative	տշելուցս (tšelucʻs)
instrumental	տշելովս (tšelovs)
locative	տշելումս (tšelums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	տշելդ (tšeld)
dative	տշելուդ (tšelud)
ablative	տշելուցդ (tšelucʻd)
instrumental	տշելովդ (tšelovd)
locative	տշելումդ (tšelumd)

References

• Malxaseancʻ, Stepʻan (1944–1945) “տշել”, in Hayerēn bacʻatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), Yerevan: State Publishing House