شمردن
Persian edit
Etymology edit
From Proto-Iranian *hmarati- (“to remember, recall, count”) (possibly with a prefix of unknown origin), from Proto-Indo-Iranian *smárati (“to remember, recollect”). Indo-Iranian cognates include Central Kurdish ژماردن (jmardin, “to count”), Pashto شمېرل (śmerël, “to count”), and Sanskrit स्मरति (smárati, “recollect”). Akin to Ancient Greek μέρμερος (mérmeros, “mischievous, baneful”) and Latin memor (“mindful”).
Pronunciation edit
- (Classical Persian) IPA(key): [ʃu.muɾ.ˈdan]
- (Iran, formal) IPA(key): [ʃo.moɹ.d̪ǽn], [ʃe.moɹ.d̪ǽn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [ʃu.muɾ.d̪ǽn]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | šumurdan |
| Dari reading? | šumurdan |
| Iranian reading? | šomordan, šemordan |
| Tajik reading? | šumurdan |
Verb edit
| Dari | شمردن |
|---|---|
| Iranian Persian | |
| Tajik | шумурдан |
شمردن • (šomordan) (present stem شمار (šomâr))
- to count
- 1985, Mashallah Rahman Pour-Davud et al., “Genesis 15:6”, in the Persian translation of the Tanakh:
- او را بیرون آورد و گفت به آسمان نظر افکن و ستارگان را بشمار. می‌توانی آنها را بشماری؟ به او گفت نسل تو چنین خواهد شد.
- u-râ birun âvord va goft: 'be âsmân nazar afkan va setâregân-râ bo-šomâr. mi-tavâni ânhâ-râ bo-šomâri?' be u goft: 'nasl-e to čandin xâhad šod.'
- [God] took him [Abraham] outside and said: "Cast your glance at the sky and count the stars. Are you able to count them?" He said to him: "So shall your generations be."
- to add up, to compute, to calculate
- to enumerate
- to reckon, to count
- c. 1100, Omar Khayyam, Rubaiyat of Omar Khayyam:
- ای دوست بیا تا غم فردا نخوریم، وین یکدمه نقد را غنیمت شمریم.
- ey dust, biy-â tâ ğam-e fardâ na-xorim, v-in yekdame naqd-râ ğanimat šomorim.
- O friend, come, let us not consume tomorrow's grief / And let us count as gain this one moment's cash.
Usage notes edit
The second syllable of the present stem varies between شمار (šomâr) and شمر (šomar, šomor). The former is more common.
Conjugation edit
| infinitive | شمردن (šumurdán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | شمار (šumār) | ||||||
| past | شمرد (šumurd) | |||||||
| participle | present | شمارنده (šumārindá) | ||||||
| past | شمرده (šumurdá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | شمارم (šumāram) |
شماری (šumārī) |
شمارد (šumārad) |
شماریم (šumārēm) |
شمارید (šumārēd) |
شمارند (šumārand) | |
| present (imperfect) | می‌شمارم (mḗ-šumāram) |
می‌شماری (mḗ-šumārī) |
می‌شمارد (mḗ-šumārad) |
می‌شماریم (mḗ-šumārēm) |
می‌شمارید (mḗ-šumārēd) |
می‌شمارند (mḗ-šumārand) | ||
| present progressive | در حال شمردن استم (dar hāl-i šumurdan astam) |
در حال شمردن استی (dar hāl-i šumurdan astī) |
در حال شمردن است (dar hāl-i šumurdan ast) |
در حال شمردن استیم (dar hāl-i šumurdan astēm) |
در حال شمردن استید (dar hāl-i šumurdan astēd) |
در حال شمردن استند (dar hāl-i šumurdan astand) | ||
| present perfect | شمرده‌ام (šumurdá-am) |
شمرده‌ای (šumurdá-ī) |
شمرده‌است (šumurdá ast) |
شمرده‌ایم (šumurdá-ēn) |
شمرده‌اید (šumurdá-ēd) |
شمرده‌اند (šumurdá-and) | ||
| past | شمردم (šumurdam) |
شمردی (šumurdī) |
شمرد (šumurd) |
شمردیم (šumurdēm) |
شمردید (šumurdēd) |
شمردند (šumurdand) | ||
| past (imperfect) | می‌شمردم (mḗ-šumurdam) |
می‌شمردی (mḗ-šumurdī) |
می‌شمرد (mḗ-šumurd) |
می‌شمردیم (mḗ-šumurdēm) |
می‌شمردید (mḗ-šumurdēd) |
می‌شمردند (mḗ-šumurdand) | ||
| past progressive | در حال شمردن بودم (dar hāl-i šumurdan būdam) |
در حال شمردن بودی (dar hāl-i šumurdan būdī) |
در حال شمردن بود (dar hāl-i šumurdan būd) |
در حال شمردن بودیم (dar hāl-i šumurdan būdēm) |
در حال شمردن بودید (dar hāl-i šumurdan būdēd) |
در حال شمردن بودند (dar hāl-i šumurdan būdand) | ||
| pluperfect | شمرده بودم (šumurdá bū́dam) |
شمرده بودی (šumurdá bū́dī) |
شمرده بود (šumurdá būd) |
شمرده بودیم (šumurdá bū́dēm) |
شمرده بودید (šumurdá bū́dēd) |
شمرده بودند (šumurdá bū́dand) | ||
| future | خواهم شمرد (xāhám šumurd) |
خواهی شمرد (xāhī́ šumurd) |
خواهد شمرد (xāhád šumurd) |
خواهیم شمرد (xāhḗm šumurd) |
خواهید شمرد (xāhḗd šumurd) |
خواهند شمرد (xāhánd šumurd) | ||
| subjunctive | present | بشمارم (bíšumāram) |
بشماری (bíšumārī) |
بشمارد (bíšumārad) |
بشماریم (bíšumārēm) |
بشمارید (bíšumārēd) |
بشمارند (bíšumārand) | |
| past | شمرده باشم (šumurdá bā́šam) |
شمرده باشی (šumurdá bā́šī) |
شمرده باشد (šumurdá bā́šad) |
شمرده باشیم (šumurdá bā́šēm) |
شمرده باشید (šumurdá bā́šēd) |
شمرده باشند (šumurdá bā́šand) | ||
| imperative | بشمار (bíšumār) |
بشمارید (bíšumārēd) |
||||||
| infinitive | شمردن (šumurdán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | شمار (šumār) | ||||||
| past | شمرد (šumurd) | |||||||
| participle | present | شمارنده (šumārindá) | ||||||
| past | شمرده (šumurdá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | شمارم (šumārum) |
شماری (šumārī) |
شماره (šumāra) |
شماریم (šumārēm) |
شمارین (šumārēn) |
شمارن (šumāran) | |
| present (imperfect) | می‌شمارم (mḗ-šumārum) |
می‌شماری (mḗ-šumārī) |
می‌شماره (mḗ-šumāra) |
می‌شماریم (mḗ-šumārēm) |
می‌شمارین (mḗ-šumārēn) |
می‌شمارن (mḗ-šumāran) | ||
| present progressive | ده آل شمردن استم (da āl-i šumurdan astum) |
ده آل شمردن استی (da āl-i šumurdan astī) |
ده آل شمردن است (da āl-i šumurdan ast) |
ده آل شمردن استیم (da āl-i šumurdan astēm) |
ده آل شمردن استین (da āl-i šumurdan astēn) |
ده آل شمردن استن (da āl-i šumurdan astan) | ||
| present perfect | شمردم (šumurdám) |
شمردی (šumurdī́) |
شمرداست (šumurdást) |
شمردیم (šumurdḗm) |
شمردین (šumurdḗn) |
شمردن (šumurdán) | ||
| past | شمردم (šumurdum) |
شمردی (šumurdī) |
شمرده (šumurda) |
شمردیم (šumurdēm) |
شمردین (šumurdēn) |
شمردن (šumurdan) | ||
| past (imperfect) | می‌شمردم (mḗ-šumurdum) |
می‌شمردی (mḗ-šumurdī) |
می‌شمرده (mḗ-šumurda) |
می‌شمردیم (mḗ-šumurdēm) |
می‌شمردین (mḗ-šumurdēn) |
می‌شمردن (mḗ-šumurdan) | ||
| past progressive | ده آل شمردن بودم (da āl-i šumurdan būdum) |
ده آل شمردن بودی (da āl-i šumurdan būdī) |
ده آل شمردن بود (da āl-i šumurdan būd) |
ده آل شمردن بودیم (da āl-i šumurdan būdēm) |
ده آل شمردن بودین (da āl-i šumurdan būdēn) |
ده آل شمردن بودن (da āl-i šumurdan būdan) | ||
| pluperfect | شمرده بودم (šumurdá bū́dum) |
شمرده بودی (šumurdá bū́dī) |
شمرده بوده (šumurdá būda) |
شمرده بودیم (šumurdá bū́dēm) |
شمرده بودین (šumurdá bū́dēn) |
شمرده بودن (šumurdá bū́dan) | ||
| future | خوایم شمرد (xāyyúm šumurd) |
خوایی شمرد (xāyyī́ šumurd) |
خوایه شمرد (xāyyá šumurd) |
خواییم شمرد (xāyyḗm šumurd) |
خوایین شمرد (xāyyḗn šumurd) |
خواین شمرد (xāyyán šumurd) | ||
| subjunctive | present | بشمارم (bíšumārum) |
بشماری (bíšumārī) |
بشماره (bíšumāra) |
بشماریم (búšumārēm) |
بشمارین (bíšumārēn) |
بشمارن (bíšumāran) | |
| past | شمرده باشم (šumurdá bā́šam) |
شمرده باشی (šumurdá bā́šī) |
شمرده باشه (šumurdá bā́ša) |
شمرده باشیم (šumurdá bā́šēm) |
شمرده باشین (šumurdá bā́šēn) |
شمرده باشن (šumurdá bā́šan) | ||
| imperative | بشمار (bíšumār) |
بشمارین (bíšumārēn) |
||||||
| infinitive | شمردن (šomordán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | شمار (šomâr) | ||||||
| past | شمرد (šomord) | |||||||
| participle | present | شمارنده (šomârandé) | ||||||
| past | شمرده (šomordé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | شمارم (šomâram) |
شماری (šomâri) |
شمارد (šomârad) |
شماریم (šomârim) |
شمارید (šomârid) |
شمارند (šomârand) | |
| present (imperfect) | می‌شمارم (mí-šomâram) |
می‌شماری (mí-šomâri) |
می‌شمارد (mí-šomârad) |
می‌شماریم (mí-šomârim) |
می‌شمارید (mí-šomârid) |
می‌شمارند (mí-šomârand) | ||
| present progressive | دارم می‌شمارم (dấram mí-šomâram) |
داری می‌شماری (dấri mí-šomâri) |
دارد می‌شمارد (dấrad mí-šomârad) |
داریم می‌شماریم (dấrim mí-šomârim) |
دارید می‌شمارید (dấrid mí-šomârid) |
دارند می‌شمارند (dấrand mí-šomârand) | ||
| present perfect | شمرده‌ام (šomordé-am) |
شمرده‌ای (šomordé-i) |
شمرده است (šomordé ast) |
شمرده‌ایم (šomordé-im) |
شمرده‌اید (šomordé-id) |
شمرده‌اند (šomordé-and) | ||
| past | شمردم (šomordam) |
شمردی (šomordi) |
شمرد (šomord) |
شمردیم (šomordim) |
شمردید (šomordid) |
شمردند (šomordand) | ||
| past (imperfect) | می‌شمردم (mí-šomordam) |
می‌شمردی (mí-šomordi) |
می‌شمرد (mí-šomord) |
می‌شمردیم (mí-šomordim) |
می‌شمردید (mí-šomordid) |
می‌شمردند (mí-šomordand) | ||
| past progressive | داشتم می‌شمردم (dấštam mí-šomordam) |
داشتی می‌شمردی (dấšti mí-šomordi) |
داشت می‌شمرد (dâšt mí-šomord) |
داشتیم می‌شمردیم (dấštim mí-šomordim) |
داشتید می‌شمردید (dấštid mí-šomordid) |
داشتند می‌شمردند (dấštand mí-šomordand) | ||
| pluperfect | شمرده بودم (šomordé búdam) |
شمرده بودی (šomordé búdi) |
شمرده بود (šomordé bud) |
شمرده بودیم (šomordé búdim) |
شمرده بودید (šomordé búdid) |
شمرده بودند (šomordé búdand) | ||
| future | خواهم شمرد (xâhám šomord) |
خواهی شمرد (xâhí šomord) |
خواهد شمرد (xâhád šomord) |
خواهیم شمرد (xâhím šomord) |
خواهید شمرد (xâhíd šomord) |
خواهند شمرد (xâhánd šomord) | ||
| subjunctive | present | بشمارم (béšomâram) |
بشماری (béšomâri) |
بشمارد (béšomârad) |
بشماریم (béšomârim) |
بشمارید (béšomârid) |
بشمارند (béšomârand) | |
| past | شمرده باشم (šomordé bấšam) |
شمرده باشی (šomordé bấši) |
شمرده باشد (šomordé bấšad) |
شمرده باشیم (šomordé bấšim) |
شمرده باشید (šomordé bấšid) |
شمرده باشند (šomordé bấšand) | ||
| imperative | بشمار (béšomâr) |
بشمارید (béšomârid) |
||||||
| infinitive | شمردن (šomordán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | شمار (šomâr) | ||||||
| past | شمرد (šomord) | |||||||
| participle | present | شمارنده (šomârandé) | ||||||
| past | شمرده (šomordé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | شمارم (šomâram) |
شماری (šomâri) |
شماره (šomâre) |
شماریم (šomârim) |
شمارین (šomârin) |
شمارن (šomâran) | |
| present (imperfect) | می‌شمارم (mí-šomâram) |
می‌شماری (mí-šomâri) |
می‌شماره (mí-šomâre) |
می‌شماریم (mí-šomârim) |
می‌شمارین (mí-šomârin) |
می‌شمارن (mí-šomâran) | ||
| present progressive | دارم می‌شمارم (dấram mí-šomâram) |
داری می‌شماری (dấri mí-šomâri) |
داره می‌شماره (dấre mí-šomâre) |
داریم می‌شماریم (dấrim mí-šomârim) |
دارین می‌شمارین (dấrin mí-šomârin) |
دارن می‌شمارن (dấran mí-šomâran) | ||
| present perfect | شمرده‌ام (šomordám) |
شمرده‌ای (šomordí) |
شمرده (šomordé) |
شمرده‌ایم (šomordím) |
شمرده‌این (šomordín) |
شمرده‌ان (šomordán) | ||
| past | شمردم (šomordam) |
شمردی (šomordi) |
شمرد (šomord) |
شمردیم (šomordim) |
شمردین (šomordin) |
شمردن (šomordan) | ||
| past (imperfect) | می‌شمردم (mí-šomordam) |
می‌شمردی (mí-šomordi) |
می‌شمرد (mí-šomord) |
می‌شمردیم (mí-šomordim) |
می‌شمردین (mí-šomordin) |
می‌شمردن (mí-šomordan) | ||
| past progressive | داشتم می‌شمردم (dấštam mí-šomordam) |
داشتی می‌شمردی (dấšti mí-šomordi) |
داشت می‌شمرد (dấšt mí-šomord) |
داشتیم می‌شمردیم (dấštim mí-šomordim) |
داشتین می‌شمردین (dấštin mí-šomordin) |
داشتن می‌شمردن (dấštan mí-šomordan) | ||
| pluperfect | شمرده بودم (šomordé búdam) |
شمرده بودی (šomordé búdi) |
شمرده بود (šomordé bud) |
شمرده بودیم (šomordé búdim) |
شمرده بودین (šomordé búdin) |
شمرده بودن (šomordé búdan) | ||
| subjunctive | present | بشمارم (béšomâram) |
بشماری (béšomâri) |
بشماره (béšomâre) |
بشماریم (béšomârim) |
بشمارین (béšomârin) |
بشمارن (béšomâran) | |
| past | شمرده باشم (šomordé bấšam) |
شمرده باشی (šomordé bấši) |
شمرده باشه (šomordé bấše) |
شمرده باشیم (šomordé bấšim) |
شمرده باشین (šomordé bấšin) |
شمرده باشن (šomordé bấšan) | ||
| imperative | بشمار (béšomâr) |
بشمارین (béšomârin) |
||||||
Related terms edit
- شماره (šomâre, “number”)
References edit
- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 138