پرستیدن
Persian
editEtymology
editInherited from Middle Persian plstytn' (paristīdan, “to serve; to worship; to minister in a ritual”), from Proto-Iranian *pari- (“around, peri-”) + *staH- (“to place, set, stand”). The former prefix is from Proto-Indo-Iranian *pári, from Proto-Indo-European *péri, and the latter is from Proto-Indo-Iranian *stáH-, from Proto-Indo-European *steh₂- (“to stand”).
Related to Old Armenian պաշտեմ (paštem), an Iranian borrowing.
Pronunciation
edit- (Classical Persian) IPA(key): [pa.ɾas.tiː.ˈðan]
- (Iran, formal) IPA(key): [pʰæ.ɹæs.t̪ʰiː.d̪ǽn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [pʰä.ɾäs.t̪ʰi.d̪ǽn]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | parastīḏan |
| Dari reading? | parastīdan |
| Iranian reading? | parastidan |
| Tajik reading? | parastidan |
Verb
edit| Dari | پرستیدن |
|---|---|
| Iranian Persian | |
| Tajik | парастидан |
پرستیدن • (parastidan) (present stem پرست (parast))
- to worship
- c. 1080, ʿUmar Khayyām, نوروزنامه:
- و از پس او طهمورث بنشست، و سی سال پادشاهی کرد، و دیوان را در طاعت آورد، و بازارها و کوچها بنهاد، و ابریشم و پشم ببافت، و رهبان بزسپ در ایام او بیرون آمد، و دین صابیان آورد، و او دین بپذیرفت، و زنار بر بست، و آفتاب را پرستید، و مردمان را دبیری آموخت […]
- u az pas-i ō tahmōras binišast, u sī sāl pādšāhī kard, u dēwān rā dar tā'at āward, u bāzār-hā u kōča-hā binihād, u abrēšum u pašm bibāft, u ruhbān-i buzasp dar ayām-i ō bērūn āmad, u dīn-i sābiyān āwarad, u ō dīn bipaḏīruft, u zunnār bar bast, u āftāb rā parastīd, u mardumān rā dabīrī āmōxt […]
- And after him, Tahmōras sat [on the throne] and ruled for thirty years. He forced the demons into submission, built markets and alleyways, and wove with silk and wool. Buzasp the Monk appeared in his days, and he [Tahmōras] accepted the faith of the Sabians, bound the girdle on himself, and worshipped the sun. And he taught people the arts of writing […]
- to idolize, to regard extremely highly
Conjugation
edit| infinitive | پرستیدن (parastīdán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | پرست (parast) | ||||||
| past | پرستید (parastīd) | |||||||
| participle | present | پرستنده (parastindá) | ||||||
| past | پرستیده (parastīdá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | پرستم (parastam) |
پرستی (parastī) |
پرستد (parastad) |
پرستیم (parastēm) |
پرستید (parastēd) |
پرستند (parastand) | |
| present (imperfect) | می‌پرستم (mḗ-parastam) |
می‌پرستی (mḗ-parastī) |
می‌پرستد (mḗ-parastad) |
می‌پرستیم (mḗ-parastēm) |
می‌پرستید (mḗ-parastēd) |
می‌پرستند (mḗ-parastand) | ||
| present progressive | در حال پرستیدن استم (dar hāl-i parastīdan astam) |
در حال پرستیدن استی (dar hāl-i parastīdan astī) |
در حال پرستیدن است (dar hāl-i parastīdan ast) |
در حال پرستیدن استیم (dar hāl-i parastīdan astēm) |
در حال پرستیدن استید (dar hāl-i parastīdan astēd) |
در حال پرستیدن استند (dar hāl-i parastīdan astand) | ||
| present perfect | پرستیده‌ام (parastīdá-am) |
پرستیده‌ای (parastīdá-ī) |
پرستیده‌است (parastīdá ast) |
پرستیده‌ایم (parastīdá-ēn) |
پرستیده‌اید (parastīdá-ēd) |
پرستیده‌اند (parastīdá-and) | ||
| past | پرستیدم (parastīdam) |
پرستیدی (parastīdī) |
پرستید (parastīd) |
پرستیدیم (parastīdēm) |
پرستیدید (parastīdēd) |
پرستیدند (parastīdand) | ||
| past (imperfect) | می‌پرستیدم (mḗ-parastīdam) |
می‌پرستیدی (mḗ-parastīdī) |
می‌پرستید (mḗ-parastīd) |
می‌پرستیدیم (mḗ-parastīdēm) |
می‌پرستیدید (mḗ-parastīdēd) |
می‌پرستیدند (mḗ-parastīdand) | ||
| past progressive | در حال پرستیدن بودم (dar hāl-i parastīdan būdam) |
در حال پرستیدن بودی (dar hāl-i parastīdan būdī) |
در حال پرستیدن بود (dar hāl-i parastīdan būd) |
در حال پرستیدن بودیم (dar hāl-i parastīdan būdēm) |
در حال پرستیدن بودید (dar hāl-i parastīdan būdēd) |
در حال پرستیدن بودند (dar hāl-i parastīdan būdand) | ||
| pluperfect | پرستیده بودم (parastīdá bū́dam) |
پرستیده بودی (parastīdá bū́dī) |
پرستیده بود (parastīdá būd) |
پرستیده بودیم (parastīdá bū́dēm) |
پرستیده بودید (parastīdá bū́dēd) |
پرستیده بودند (parastīdá bū́dand) | ||
| future | خواهم پرستید (xāhám parastīd) |
خواهی پرستید (xāhī́ parastīd) |
خواهد پرستید (xāhád parastīd) |
خواهیم پرستید (xāhḗm parastīd) |
خواهید پرستید (xāhḗd parastīd) |
خواهند پرستید (xāhánd parastīd) | ||
| subjunctive | present | بپرستم (bíparastam) |
بپرستی (bíparastī) |
بپرستد (bíparastad) |
بپرستیم (bíparastēm) |
بپرستید (bíparastēd) |
بپرستند (bíparastand) | |
| past | پرستیده باشم (parastīdá bā́šam) |
پرستیده باشی (parastīdá bā́šī) |
پرستیده باشد (parastīdá bā́šad) |
پرستیده باشیم (parastīdá bā́šēm) |
پرستیده باشید (parastīdá bā́šēd) |
پرستیده باشند (parastīdá bā́šand) | ||
| imperative | بپرست (bíparast) |
بپرستید (bíparastēd) |
||||||
| infinitive | پرستیدن (parastīdán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | پرست (parast) | ||||||
| past | پرستید (parastīd) | |||||||
| participle | present | پرستنده (parastindá) | ||||||
| past | پرستیده (parastīdá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | پرستم (parastum) |
پرستی (parastī) |
پرسته (parasta) |
پرستیم (parastēm) |
پرستین (parastēn) |
پرستن (parastan) | |
| present (imperfect) | می‌پرستم (mḗ-parastum) |
می‌پرستی (mḗ-parastī) |
می‌پرسته (mḗ-parasta) |
می‌پرستیم (mḗ-parastēm) |
می‌پرستین (mḗ-parastēn) |
می‌پرستن (mḗ-parastan) | ||
| present progressive | ده آل پرستیدن استم (da āl-i parastīdan astum) |
ده آل پرستیدن استی (da āl-i parastīdan astī) |
ده آل پرستیدن است (da āl-i parastīdan ast) |
ده آل پرستیدن استیم (da āl-i parastīdan astēm) |
ده آل پرستیدن استین (da āl-i parastīdan astēn) |
ده آل پرستیدن استن (da āl-i parastīdan astan) | ||
| present perfect | پرستیدم (parastīdám) |
پرستیدی (parastīdī́) |
پرستیداست (parastīdást) |
پرستیدیم (parastīdḗm) |
پرستیدین (parastīdḗn) |
پرستیدن (parastīdán) | ||
| past | پرستیدم (parastīdum) |
پرستیدی (parastīdī) |
پرستیده (parastīda) |
پرستیدیم (parastīdēm) |
پرستیدین (parastīdēn) |
پرستیدن (parastīdan) | ||
| past (imperfect) | می‌پرستیدم (mḗ-parastīdum) |
می‌پرستیدی (mḗ-parastīdī) |
می‌پرستیده (mḗ-parastīda) |
می‌پرستیدیم (mḗ-parastīdēm) |
می‌پرستیدین (mḗ-parastīdēn) |
می‌پرستیدن (mḗ-parastīdan) | ||
| past progressive | ده آل پرستیدن بودم (da āl-i parastīdan būdum) |
ده آل پرستیدن بودی (da āl-i parastīdan būdī) |
ده آل پرستیدن بود (da āl-i parastīdan būd) |
ده آل پرستیدن بودیم (da āl-i parastīdan būdēm) |
ده آل پرستیدن بودین (da āl-i parastīdan būdēn) |
ده آل پرستیدن بودن (da āl-i parastīdan būdan) | ||
| pluperfect | پرستیده بودم (parastīdá bū́dum) |
پرستیده بودی (parastīdá bū́dī) |
پرستیده بوده (parastīdá būda) |
پرستیده بودیم (parastīdá bū́dēm) |
پرستیده بودین (parastīdá bū́dēn) |
پرستیده بودن (parastīdá bū́dan) | ||
| future | خوایم پرستید (xāyyúm parastīd) |
خوایی پرستید (xāyyī́ parastīd) |
خوایه پرستید (xāyyá parastīd) |
خواییم پرستید (xāyyḗm parastīd) |
خوایین پرستید (xāyyḗn parastīd) |
خواین پرستید (xāyyán parastīd) | ||
| subjunctive | present | بپرستم (bíparastum) |
بپرستی (bíparastī) |
بپرسته (bíparasta) |
بپرستیم (búparastēm) |
بپرستین (bíparastēn) |
بپرستن (bíparastan) | |
| past | پرستیده باشم (parastīdá bā́šam) |
پرستیده باشی (parastīdá bā́šī) |
پرستیده باشه (parastīdá bā́ša) |
پرستیده باشیم (parastīdá bā́šēm) |
پرستیده باشین (parastīdá bā́šēn) |
پرستیده باشن (parastīdá bā́šan) | ||
| imperative | بپرست (bíparast) |
بپرستین (bíparastēn) |
||||||
| infinitive | پرستیدن (parastidán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | پرست (parast) | ||||||
| past | پرستید (parastid) | |||||||
| participle | present | پرستنده (parastandé) | ||||||
| past | پرستیده (parastidé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | پرستم (parastam) |
پرستی (parasti) |
پرستد (parastad) |
پرستیم (parastim) |
پرستید (parastid) |
پرستند (parastand) | |
| present (imperfect) | می‌پرستم (mí-parastam) |
می‌پرستی (mí-parasti) |
می‌پرستد (mí-parastad) |
می‌پرستیم (mí-parastim) |
می‌پرستید (mí-parastid) |
می‌پرستند (mí-parastand) | ||
| present progressive | دارم می‌پرستم (dấram mí-parastam) |
داری می‌پرستی (dấri mí-parasti) |
دارد می‌پرستد (dấrad mí-parastad) |
داریم می‌پرستیم (dấrim mí-parastim) |
دارید می‌پرستید (dấrid mí-parastid) |
دارند می‌پرستند (dấrand mí-parastand) | ||
| present perfect | پرستیده‌ام (parastidé-am) |
پرستیده‌ای (parastidé-i) |
پرستیده است (parastidé ast) |
پرستیده‌ایم (parastidé-im) |
پرستیده‌اید (parastidé-id) |
پرستیده‌اند (parastidé-and) | ||
| past | پرستیدم (parastidam) |
پرستیدی (parastidi) |
پرستید (parastid) |
پرستیدیم (parastidim) |
پرستیدید (parastidid) |
پرستیدند (parastidand) | ||
| past (imperfect) | می‌پرستیدم (mí-parastidam) |
می‌پرستیدی (mí-parastidi) |
می‌پرستید (mí-parastid) |
می‌پرستیدیم (mí-parastidim) |
می‌پرستیدید (mí-parastidid) |
می‌پرستیدند (mí-parastidand) | ||
| past progressive | داشتم می‌پرستیدم (dấštam mí-parastidam) |
داشتی می‌پرستیدی (dấšti mí-parastidi) |
داشت می‌پرستید (dâšt mí-parastid) |
داشتیم می‌پرستیدیم (dấštim mí-parastidim) |
داشتید می‌پرستیدید (dấštid mí-parastidid) |
داشتند می‌پرستیدند (dấštand mí-parastidand) | ||
| pluperfect | پرستیده بودم (parastidé búdam) |
پرستیده بودی (parastidé búdi) |
پرستیده بود (parastidé bud) |
پرستیده بودیم (parastidé búdim) |
پرستیده بودید (parastidé búdid) |
پرستیده بودند (parastidé búdand) | ||
| future | خواهم پرستید (xâhám parastid) |
خواهی پرستید (xâhí parastid) |
خواهد پرستید (xâhád parastid) |
خواهیم پرستید (xâhím parastid) |
خواهید پرستید (xâhíd parastid) |
خواهند پرستید (xâhánd parastid) | ||
| subjunctive | present | بپرستم (béparastam) |
بپرستی (béparasti) |
بپرستد (béparastad) |
بپرستیم (béparastim) |
بپرستید (béparastid) |
بپرستند (béparastand) | |
| past | پرستیده باشم (parastidé bấšam) |
پرستیده باشی (parastidé bấši) |
پرستیده باشد (parastidé bấšad) |
پرستیده باشیم (parastidé bấšim) |
پرستیده باشید (parastidé bấšid) |
پرستیده باشند (parastidé bấšand) | ||
| imperative | بپرست (béparast) |
بپرستید (béparastid) |
||||||
| infinitive | پرستیدن (parastidán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | پرست (parast) | ||||||
| past | پرستید (parastid) | |||||||
| participle | present | پرستنده (parastandé) | ||||||
| past | پرستیده (parastidé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | پرستم (parastam) |
پرستی (parasti) |
پرسته (paraste) |
پرستیم (parastim) |
پرستین (parastin) |
پرستن (parastan) | |
| present (imperfect) | می‌پرستم (mí-parastam) |
می‌پرستی (mí-parasti) |
می‌پرسته (mí-paraste) |
می‌پرستیم (mí-parastim) |
می‌پرستین (mí-parastin) |
می‌پرستن (mí-parastan) | ||
| present progressive | دارم می‌پرستم (dấram mí-parastam) |
داری می‌پرستی (dấri mí-parasti) |
داره می‌پرسته (dấre mí-paraste) |
داریم می‌پرستیم (dấrim mí-parastim) |
دارین می‌پرستین (dấrin mí-parastin) |
دارن می‌پرستن (dấran mí-parastan) | ||
| present perfect | پرستیده‌ام (parastidám) |
پرستیده‌ای (parastidí) |
پرستیده (parastidé) |
پرستیده‌ایم (parastidím) |
پرستیده‌این (parastidín) |
پرستیده‌ان (parastidán) | ||
| past | پرستیدم (parastidam) |
پرستیدی (parastidi) |
پرستید (parastid) |
پرستیدیم (parastidim) |
پرستیدین (parastidin) |
پرستیدن (parastidan) | ||
| past (imperfect) | می‌پرستیدم (mí-parastidam) |
می‌پرستیدی (mí-parastidi) |
می‌پرستید (mí-parastid) |
می‌پرستیدیم (mí-parastidim) |
می‌پرستیدین (mí-parastidin) |
می‌پرستیدن (mí-parastidan) | ||
| past progressive | داشتم می‌پرستیدم (dấštam mí-parastidam) |
داشتی می‌پرستیدی (dấšti mí-parastidi) |
داشت می‌پرستید (dấšt mí-parastid) |
داشتیم می‌پرستیدیم (dấštim mí-parastidim) |
داشتین می‌پرستیدین (dấštin mí-parastidin) |
داشتن می‌پرستیدن (dấštan mí-parastidan) | ||
| pluperfect | پرستیده بودم (parastidé búdam) |
پرستیده بودی (parastidé búdi) |
پرستیده بود (parastidé bud) |
پرستیده بودیم (parastidé búdim) |
پرستیده بودین (parastidé búdin) |
پرستیده بودن (parastidé búdan) | ||
| subjunctive | present | بپرستم (béparastam) |
بپرستی (béparasti) |
بپرسته (béparaste) |
بپرستیم (béparastim) |
بپرستین (béparastin) |
بپرستن (béparastan) | |
| past | پرستیده باشم (parastidé bấšam) |
پرستیده باشی (parastidé bấši) |
پرستیده باشه (parastidé bấše) |
پرستیده باشیم (parastidé bấšim) |
پرستیده باشین (parastidé bấšin) |
پرستیده باشن (parastidé bấšan) | ||
| imperative | بپرست (béparast) |
بپرستین (béparastin) |
||||||
References
edit- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 358-61
Categories:
- Persian terms inherited from Middle Persian
- Persian terms derived from Middle Persian
- Persian terms inherited from Proto-Iranian
- Persian terms derived from Proto-Iranian
- Persian terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Persian terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Persian terms inherited from Proto-Indo-European
- Persian terms derived from Proto-Indo-European
- Persian terms with IPA pronunciation
- Persian lemmas
- Persian verbs
- Persian terms with quotations