कृत्य

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit कृत्य (kṛtya).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /kɾɪt̪.jᵊ/
• Rhymes: -ɪt̪.jᵊ

Noun

कृत्य • (kŕtya) m

1. duty

Declension

Declension of कृत्य (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	कृत्य kŕtya	कृत्य kŕtya
oblique	कृत्य kŕtya	कृत्यों kŕtyõ
vocative	कृत्य kŕtya	कृत्यो kŕtyo

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• কৃত্য (Assamese script)
• ᬓᬺᬢ᭄ᬬ (Balinese script)
• কৃত্য (Bengali script)
• 𑰎𑰴𑰝𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑀾𑀢𑁆𑀬 (Brahmi script)
• ကၖတျ (Burmese script)
• કૃત્ય (Gujarati script)
• ਕ੍ਰਤ੍ਯ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑍃𑌤𑍍𑌯 (Grantha script)
• ꦏꦽꦠꦾ (Javanese script)
• 𑂍𑃂𑂞𑂹𑂨 (Kaithi script)
• ಕೃತ್ಯ (Kannada script)
• ក្ឫត្យ (Khmer script)
• ກ຺ຣິຕ຺ຍ (Lao script)
• കൃത്യ (Malayalam script)
• ᡬᡵᡳᢠᠶᠠ (Manchu script)
• 𑘎𑘵𑘝𑘿𑘧 (Modi script)
• ᢉᠷᠢᢐᠶ᠎ᠠ (Mongolian script)
• 𑦮𑧖𑦽𑧠𑧇 (Nandinagari script)
• 𑐎𑐺𑐟𑑂𑐫 (Newa script)
• କୃତ୍ଯ (Odia script)
• ꢒꢺꢡ꣄ꢫ (Saurashtra script)
• 𑆑𑆸𑆠𑇀𑆪 (Sharada script)
• 𑖎𑖴𑖝𑖿𑖧 (Siddham script)
• කෘත්‍ය (Sinhalese script)
• 𑩜𑩙𑩫 𑪙𑩻 (Soyombo script)
• 𑚊𑚙𑚶𑚣 (Takri script)
• க்ரித்ய (Tamil script)
• కృత్య (Telugu script)
• กฺฤตฺย (Thai script)
• ཀྲྀ་ཏྱ (Tibetan script)
• 𑒏𑒵𑒞𑓂𑒨 (Tirhuta script)
• 𑨋𑨼𑨉𑨙𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the root कृ (kṛ, “to do”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kŕ̩t.jɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈkr̩t̪.jɐ/

Adjective

कृत्य • (kṛ́tya) stem

1. ‘to be done or performed’
2. practicable, feasible
3. right, proper to be done
4. one who may be seduced from allegiance or alliance, who may be bribed or hired (as an assassin)
5. (medicine) to be treated or attended with

Declension

Masculine a-stem declension of कृत्य (kṛ́tya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्यः kṛ́tyaḥ	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛ́tyau / kṛ́tyā¹	कृत्याः / कृत्यासः¹ kṛ́tyāḥ / kṛ́tyāsaḥ¹
Vocative	कृत्य kṛ́tya	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛ́tyau / kṛ́tyā¹	कृत्याः / कृत्यासः¹ kṛ́tyāḥ / kṛ́tyāsaḥ¹
Accusative	कृत्यम् kṛ́tyam	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛ́tyau / kṛ́tyā¹	कृत्यान् kṛ́tyān
Instrumental	कृत्येन kṛ́tyena	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्यैः / कृत्येभिः¹ kṛ́tyaiḥ / kṛ́tyebhiḥ¹
Dative	कृत्याय kṛ́tyāya	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्येभ्यः kṛ́tyebhyaḥ
Ablative	कृत्यात् kṛ́tyāt	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्येभ्यः kṛ́tyebhyaḥ
Genitive	कृत्यस्य kṛ́tyasya	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्यानाम् kṛ́tyānām
Locative	कृत्ये kṛ́tye	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्येषु kṛ́tyeṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of कृत्या (kṛ́tyā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्या kṛ́tyā	कृत्ये kṛ́tye	कृत्याः kṛ́tyāḥ
Vocative	कृत्ये kṛ́tye	कृत्ये kṛ́tye	कृत्याः kṛ́tyāḥ
Accusative	कृत्याम् kṛ́tyām	कृत्ये kṛ́tye	कृत्याः kṛ́tyāḥ
Instrumental	कृत्यया / कृत्या¹ kṛ́tyayā / kṛ́tyā¹	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्याभिः kṛ́tyābhiḥ
Dative	कृत्यायै kṛ́tyāyai	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्याभ्यः kṛ́tyābhyaḥ
Ablative	कृत्यायाः / कृत्यायै² kṛ́tyāyāḥ / kṛ́tyāyai²	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्याभ्यः kṛ́tyābhyaḥ
Genitive	कृत्यायाः / कृत्यायै² kṛ́tyāyāḥ / kṛ́tyāyai²	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्यानाम् kṛ́tyānām
Locative	कृत्यायाम् kṛ́tyāyām	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्यासु kṛ́tyāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of कृत्य (kṛ́tya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्यम् kṛ́tyam	कृत्ये kṛ́tye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛ́tyāni / kṛ́tyā¹
Vocative	कृत्य kṛ́tya	कृत्ये kṛ́tye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛ́tyāni / kṛ́tyā¹
Accusative	कृत्यम् kṛ́tyam	कृत्ये kṛ́tye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛ́tyāni / kṛ́tyā¹
Instrumental	कृत्येन kṛ́tyena	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्यैः / कृत्येभिः¹ kṛ́tyaiḥ / kṛ́tyebhiḥ¹
Dative	कृत्याय kṛ́tyāya	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्येभ्यः kṛ́tyebhyaḥ
Ablative	कृत्यात् kṛ́tyāt	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्येभ्यः kṛ́tyebhyaḥ
Genitive	कृत्यस्य kṛ́tyasya	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्यानाम् kṛ́tyānām
Locative	कृत्ये kṛ́tye	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्येषु kṛ́tyeṣu
Notes	¹Vedic

Noun

कृत्य • (kṛ́tya) stem, m

1. (scil. प्रत्यय) the class of affixes forming the future. (as तव्य, अनीय, य, एलिम, etc.)
2. a kind of evil spirit (named either with or without the addition of यक्ष, मानुष, असुर, etc.). (perhaps v.l. for °त्या below)

Declension

Masculine a-stem declension of कृत्य (kṛ́tya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्यः kṛ́tyaḥ	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛ́tyau / kṛ́tyā¹	कृत्याः / कृत्यासः¹ kṛ́tyāḥ / kṛ́tyāsaḥ¹
Vocative	कृत्य kṛ́tya	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛ́tyau / kṛ́tyā¹	कृत्याः / कृत्यासः¹ kṛ́tyāḥ / kṛ́tyāsaḥ¹
Accusative	कृत्यम् kṛ́tyam	कृत्यौ / कृत्या¹ kṛ́tyau / kṛ́tyā¹	कृत्यान् kṛ́tyān
Instrumental	कृत्येन kṛ́tyena	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्यैः / कृत्येभिः¹ kṛ́tyaiḥ / kṛ́tyebhiḥ¹
Dative	कृत्याय kṛ́tyāya	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्येभ्यः kṛ́tyebhyaḥ
Ablative	कृत्यात् kṛ́tyāt	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्येभ्यः kṛ́tyebhyaḥ
Genitive	कृत्यस्य kṛ́tyasya	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्यानाम् kṛ́tyānām
Locative	कृत्ये kṛ́tye	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्येषु kṛ́tyeṣu
Notes	¹Vedic

Noun

कृत्य • (kṛ́tya) stem, n

1. what ought to be done, what is proper or fit, duty, office
2. action, business, performance, service
3. purpose, end, object, motive, cause

Declension

Neuter a-stem declension of कृत्य (kṛ́tya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कृत्यम् kṛ́tyam	कृत्ये kṛ́tye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛ́tyāni / kṛ́tyā¹
Vocative	कृत्य kṛ́tya	कृत्ये kṛ́tye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛ́tyāni / kṛ́tyā¹
Accusative	कृत्यम् kṛ́tyam	कृत्ये kṛ́tye	कृत्यानि / कृत्या¹ kṛ́tyāni / kṛ́tyā¹
Instrumental	कृत्येन kṛ́tyena	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्यैः / कृत्येभिः¹ kṛ́tyaiḥ / kṛ́tyebhiḥ¹
Dative	कृत्याय kṛ́tyāya	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्येभ्यः kṛ́tyebhyaḥ
Ablative	कृत्यात् kṛ́tyāt	कृत्याभ्याम् kṛ́tyābhyām	कृत्येभ्यः kṛ́tyebhyaḥ
Genitive	कृत्यस्य kṛ́tyasya	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्यानाम् kṛ́tyānām
Locative	कृत्ये kṛ́tye	कृत्ययोः kṛ́tyayoḥ	कृत्येषु kṛ́tyeṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Hindi: कृत्य (kŕtya)
• Marathi: कृत्य (kŕtya)
• Pali: kicca
  • Burmese: ကိစ္စ (kicca.)
• → Tamil: கிருதி (kiruti)
• Telugu: కృత్యము (kr̥tyamu)
• → Tocharian B: āhāra-krtya

References

• Monier Williams (1899) “कृत्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 303/3.