खड्ग

Sanskrit

FWOTD – 23 July 2024

Alternative scripts

খড্গ (Assamese script)
ᬔᬟ᭄ᬕ (Balinese script)
খড্গ (Bengali script)
𑰏𑰚𑰿𑰐 (Bhaiksuki script)
𑀔𑀟𑁆𑀕 (Brahmi script)
ခဍ္ဂ (Burmese script)
ખડ્ગ (Gujarati script)
ਖਡ੍ਗ (Gurmukhi script)
𑌖𑌡𑍍𑌗 (Grantha script)
ꦑꦝ꧀ꦒ (Javanese script)
𑂎𑂙𑂹𑂏 (Kaithi script)
ಖಡ್ಗ (Kannada script)
ខឌ្គ (Khmer script)
ຂຑ຺ຄ (Lao script)
ഖഡ്ഗ (Malayalam script)
ᡘᠠᡷᡤᠠ (Manchu script)
𑘏𑘚𑘿𑘐 (Modi script)
ᠻᠠᢎᠺᠠ (Mongolian script)
𑦯𑦺𑧠𑦰 (Nandinagari script)
𑐏𑐜𑑂𑐐 (Newa script)
ଖଡ୍ଗ (Odia script)
ꢓꢞ꣄ꢔ (Saurashtra script)
𑆒𑆝𑇀𑆓 (Sharada script)
𑖏𑖚𑖿𑖐 (Siddham script)
ඛඩ‍්ග (Sinhalese script)
𑩝𑩨 𑪙𑩞 (Soyombo script)
𑚋𑚖𑚶𑚌 (Takri script)
க²ட்³க³ (Tamil script)
ఖడ్గ (Telugu script)
ขฑฺค (Thai script)
ཁ་ཌྒ (Tibetan script)
𑒐𑒛𑓂𑒑 (Tirhuta script)
𑨌𑨖𑩇𑨍 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the root खड् (khaḍ), variant of खण्ड् (khaṇḍ, “to divide, break apart”); see खण्ड (khaṇḍa, “portion, fragment, slice”) for further etymology.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /kʰɐɖ.ɡɐ́/, [kʰɐɖ̚.ɡɐ́]
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /kʰɐɖ.ɡɐ/, [kʰɐɖ̚.ɡɐ]

Noun

खड्ग • (khaḍga) stem, m

a sword
Synonyms: कृपाण (kṛpāṇa), आसङ्ग (āsaṅga), करण्ड (karaṇḍa), चन्द्रहास (candrahāsa)

खड्गलता ― khaḍgalatā ― swordblade
a large sacrificial knife
a rhinoceros or its horn

Declension

Masculine a-stem declension of खड्ग
	singular	dual	plural
nominative	खड्गः (kháḍgaḥ)	खड्गौ (kháḍgau) खड्गा¹ (kháḍgā¹)	खड्गाः (kháḍgāḥ) खड्गासः¹ (kháḍgāsaḥ¹)
accusative	खड्गम् (kháḍgam)	खड्गौ (kháḍgau) खड्गा¹ (kháḍgā¹)	खड्गान् (kháḍgān)
instrumental	खड्गेन (kháḍgena)	खड्गाभ्याम् (kháḍgābhyām)	खड्गैः (kháḍgaiḥ) खड्गेभिः¹ (kháḍgebhiḥ¹)
dative	खड्गाय (kháḍgāya)	खड्गाभ्याम् (kháḍgābhyām)	खड्गेभ्यः (kháḍgebhyaḥ)
ablative	खड्गात् (kháḍgāt)	खड्गाभ्याम् (kháḍgābhyām)	खड्गेभ्यः (kháḍgebhyaḥ)
genitive	खड्गस्य (kháḍgasya)	खड्गयोः (kháḍgayoḥ)	खड्गानाम् (kháḍgānām)
locative	खड्गे (kháḍge)	खड्गयोः (kháḍgayoḥ)	खड्गेषु (kháḍgeṣu)
vocative	खड्ग (kháḍga)	खड्गौ (kháḍgau) खड्गा¹ (kháḍgā¹)	खड्गाः (kháḍgāḥ) खड्गासः¹ (kháḍgāsaḥ¹)

¹Vedic

Derived terms

खड्गकोश (khaḍgakośa, “scabbard, sword-sheath”)
खड्गग्राहिन् (khaḍgagrāhin, “sword-bearer”)
खड्गधर (khaḍgadhara, “swordman”)
खड्गपुत्रिका (khaḍgaputrikā, “a small sword, a knife”)
खड्गरत्न (khaḍgaratna, “a sword of excellent quality (one of the 7 precious things of a king), Dharmas. 85”)
खड्गाघात (khaḍgāghāta, “a sword-cut”)
खड्गिक (khaḍgika, “swordman”)

Descendants

Assamese: খাগ (khag), খাণ্ডা (khanda)
Bengali: খড়গ (khôṛgo), খাঁড়া (khãṛa), খঞ্জর (khonjor)
Gujarati: ખડગ (khaḍag)
Hindi: खाँग (khāṅg), खंडा (khaṇḍā)
Kashmiri: خداخ (khaḍakh)
Romani: Xanro
Maharastri Prakrit: 𑀔𑀕𑁆𑀕 (khagga)
Marathi: खंजीर (khañjīr)
Nepali: खाग् (khāg), खाँड़ो (khā̃ṛo)
Punjabi: ਖੰਡਾ (khaṇḍā), ਖੜਗ (khaṛag)
- → English: khanda
Pali: khagga
Sindhi: کَڙْڳُ
→ Early Assamese: খঙ্গ (khoṅgo)
- Assamese: খং (khoṅ), খড়্গ (khorgo)
→ Chinese: 朅伽 (qièqié)
→ Malayalam: ഖൾഗം (khaḷgaṁ), ഖഡ്ഗം (khaḍgaṁ) — tatsama
→ Odia: ଖଡ୍ଗ (khaḍga)
→ Sinhalese: කගය (kagaya), ඛඩ්ගය (khaḍgaya)
→ Tamil: கட்கம் (kaṭkam), கண்டம் (kaṇṭam)
→ Telugu: కగ్గము (kaggamu), ఖడ్గము (khaḍgamu)