तापयति

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• তাপয়তি (Assamese script)
• ᬢᬵᬧᬬᬢᬶ (Balinese script)
• তাপয়তি (Bengali script)
• 𑰝𑰯𑰢𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑀸𑀧𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
• တာပယတိ (Burmese script)
• તાપયતિ (Gujarati script)
• ਤਾਪਯਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑌾𑌪𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦠꦴꦥꦪꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂞𑂰𑂣𑂨𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ತಾಪಯತಿ (Kannada script)
• តាបយតិ (Khmer script)
• ຕາປຍຕິ (Lao script)
• താപയതി (Malayalam script)
• ᢠᠠ᠎᠊ᠠᢒᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘝𑘰𑘢𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
• ᢐᠠᢗᢒᠠᠶ᠋ᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑦽𑧑𑧂𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐟𑐵𑐥𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
• ତାପଯତି (Odia script)
• ꢡꢵꢦꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆠𑆳𑆥𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖝𑖯𑖢𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
• තාපයති (Sinhalese script)
• 𑩫𑩛𑩰𑩻𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚙𑚭𑚞𑚣𑚙𑚮 (Takri script)
• தாபயதி (Tamil script)
• తాపయతి (Telugu script)
• ตาปยติ (Thai script)
• ཏཱ་པ་ཡ་ཏི (Tibetan script)
• 𑒞𑒰𑒣𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨙𑨊𑨞𑨪𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the root तप् (tap) +‎ -अयति (-ayati). From Proto-Indo-Iranian *tāpáyati, from Proto-Indo-European *top-éye-ti (“to heat”). Cognate with Avestan 𐬙𐬁𐬞𐬀𐬌𐬌𐬈𐬌𐬙𐬌 (tāpaiieⁱti).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tɑː.pɐ.jɐ.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈt̪ɑː.pɐ.jɐ.t̪i/

Verb

तापयति • (tāpayati) third-singular indicative (class 10, type P, causative, root तप्)

1. to make warm or hot
2. to consume by heat
3. to cause pain, distress

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: तापयितुम् (tāpáyitum)
	Undeclinable
Infinitive	तापयितुम् tāpáyitum
Gerund	तापित्वा tāpitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	तापयितव्य / तापनीय tāpayitavyà / tāpanī́ya
Feminine Gerundive	तापयितव्या / तापनीया tāpayitavyā̀ / tāpanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	तापित tāpitá
Feminine Past Passive Participle	तापिता tāpitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	तापितवत् tāpitávat
Feminine Past Active Participle	तापितवती tāpitávatī

Present: तापयति (tāpáyati), तापयते (tāpáyate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	तापयति tāpáyati	तापयतः tāpáyataḥ	तापयन्ति tāpáyanti	तापयते tāpáyate	तापयेते tāpáyete	तापयन्ते tāpáyante
Second	तापयसि tāpáyasi	तापयथः tāpáyathaḥ	तापयथ tāpáyatha	तापयसे tāpáyase	तापयेथे tāpáyethe	तापयध्वे tāpáyadhve
First	तापयामि tāpáyāmi	तापयावः tāpáyāvaḥ	तापयामः / तापयामसि¹ tāpáyāmaḥ / tāpáyāmasi¹	तापये tāpáye	तापयावहे tāpáyāvahe	तापयामहे tāpáyāmahe
Imperative
Third	तापयतु tāpáyatu	तापयताम् tāpáyatām	तापयन्तु tāpáyantu	तापयताम् tāpáyatām	तापयेताम् tāpáyetām	तापयन्ताम् tāpáyantām
Second	तापय tāpáya	तापयतम् tāpáyatam	तापयत tāpáyata	तापयस्व tāpáyasva	तापयेथाम् tāpáyethām	तापयध्वम् tāpáyadhvam
First	तापयानि tāpáyāni	तापयाव tāpáyāva	तापयाम tāpáyāma	तापयै tāpáyai	तापयावहै tāpáyāvahai	तापयामहै tāpáyāmahai
Optative/Potential
Third	तापयेत् tāpáyet	तापयेताम् tāpáyetām	तापयेयुः tāpáyeyuḥ	तापयेत tāpáyeta	तापयेयाताम् tāpáyeyātām	तापयेरन् tāpáyeran
Second	तापयेः tāpáyeḥ	तापयेतम् tāpáyetam	तापयेत tāpáyeta	तापयेथाः tāpáyethāḥ	तापयेयाथाम् tāpáyeyāthām	तापयेध्वम् tāpáyedhvam
First	तापयेयम् tāpáyeyam	तापयेव tāpáyeva	तापयेम tāpáyema	तापयेय tāpáyeya	तापयेवहि tāpáyevahi	तापयेमहि tāpáyemahi
Subjunctive
Third	तापयात् / तापयाति tāpáyāt / tāpáyāti	तापयातः tāpáyātaḥ	तापयान् tāpáyān	तापयाते / तापयातै tāpáyāte / tāpáyātai	तापयैते tāpáyaite	तापयन्त / तापयान्तै tāpáyanta / tāpáyāntai
Second	तापयाः / तापयासि tāpáyāḥ / tāpáyāsi	तापयाथः tāpáyāthaḥ	तापयाथ tāpáyātha	तापयासे / तापयासै tāpáyāse / tāpáyāsai	तापयैथे tāpáyaithe	तापयाध्वै tāpáyādhvai
First	तापयानि tāpáyāni	तापयाव tāpáyāva	तापयाम tāpáyāma	तापयै tāpáyai	तापयावहै tāpáyāvahai	तापयामहै tāpáyāmahai
Participles
	तापयत् tāpáyat			तापयमान / तापयान² tāpáyamāna / tāpayāna²
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic ²Later Sanskrit

Imperfect: अतापयत् (átāpayat), अतापयत (átāpayata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अतापयत् átāpayat	अतापयताम् átāpayatām	अतापयन् átāpayan	अतापयत átāpayata	अतापयेताम् átāpayetām	अतापयन्त átāpayanta
Second	अतापयः átāpayaḥ	अतापयतम् átāpayatam	अतापयत átāpayata	अतापयथाः átāpayathāḥ	अतापयेथाम् átāpayethām	अतापयध्वम् átāpayadhvam
First	अतापयम् átāpayam	अतापयाव átāpayāva	अतापयाम átāpayāma	अतापये átāpaye	अतापयावहि átāpayāvahi	अतापयामहि átāpayāmahi

Future: तापयिष्यति (tāpayiṣyáti), तापयिष्यते (tāpayiṣyáte)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	तापयिष्यति tāpayiṣyáti	तापयिष्यतः tāpayiṣyátaḥ	तापयिष्यन्ति tāpayiṣyánti	तापयिष्यते tāpayiṣyáte	तापयिष्येते tāpayiṣyéte	तापयिष्यन्ते tāpayiṣyánte
Second	तापयिष्यसि tāpayiṣyási	तापयिष्यथः tāpayiṣyáthaḥ	तापयिष्यथ tāpayiṣyátha	तापयिष्यसे tāpayiṣyáse	तापयिष्येथे tāpayiṣyéthe	तापयिष्यध्वे tāpayiṣyádhve
First	तापयिष्यामि tāpayiṣyā́mi	तापयिष्यावः tāpayiṣyā́vaḥ	तापयिष्यामः / तापयिष्यामसि¹ tāpayiṣyā́maḥ / tāpayiṣyā́masi¹	तापयिष्ये tāpayiṣyé	तापयिष्यावहे tāpayiṣyā́vahe	तापयिष्यामहे tāpayiṣyā́mahe
Participles
	तापयिष्यत् tāpayiṣyát			तापयिष्यमाण tāpayiṣyámāṇa
Notes	¹Vedic

Conditional: अतापयिष्यत् (átāpayiṣyat), अतापयिष्यत (átāpayiṣyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अतापयिष्यत् átāpayiṣyat	अतापयिष्यताम् átāpayiṣyatām	अतापयिष्यन् átāpayiṣyan	अतापयिष्यत átāpayiṣyata	अतापयिष्येताम् átāpayiṣyetām	अतापयिष्यन्त átāpayiṣyanta
Second	अतापयिष्यः átāpayiṣyaḥ	अतापयिष्यतम् átāpayiṣyatam	अतापयिष्यत átāpayiṣyata	अतापयिष्यथाः átāpayiṣyathāḥ	अतापयिष्येथाम् átāpayiṣyethām	अतापयिष्यध्वम् átāpayiṣyadhvam
First	अतापयिष्यम् átāpayiṣyam	अतापयिष्याव átāpayiṣyāva	अतापयिष्याम átāpayiṣyāma	अतापयिष्ये átāpayiṣye	अतापयिष्यावहि átāpayiṣyāvahi	अतापयिष्यामहि átāpayiṣyāmahi

Benedictive/Precative: ताप्यात् (tāpyā́t) or ताप्याः (tāpyā́ḥ), तापयिषीष्ट (tāpayiṣīṣṭá)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	ताप्यात् / ताप्याः¹ tāpyā́t / tāpyā́ḥ¹	ताप्यास्ताम् tāpyā́stām	ताप्यासुः tāpyā́suḥ	तापयिषीष्ट tāpayiṣīṣṭá	तापयिषीयास्ताम्² tāpayiṣīyā́stām²	तापयिषीरन् tāpayiṣīrán
Second	ताप्याः tāpyā́ḥ	ताप्यास्तम् tāpyā́stam	ताप्यास्त tāpyā́sta	तापयिषीष्ठाः tāpayiṣīṣṭhā́ḥ	तापयिषीयास्थाम्² tāpayiṣīyā́sthām²	तापयिषीढ्वम् tāpayiṣīḍhvám
First	ताप्यासम् tāpyā́sam	ताप्यास्व tāpyā́sva	ताप्यास्म tāpyā́sma	तापयिषीय tāpayiṣīyá	तापयिषीवहि tāpayiṣīváhi	तापयिषीमहि tāpayiṣīmáhi
Notes	¹Vedic ²Uncertain

Perfect: तापयामास (tāpayā́mā́sa) or तापयांचकार (tāpayā́ṃcakā́ra), तापयांचक्रे (tāpayā́ṃcakré)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	तापयामास / तापयांचकार tāpayā́mā́sa / tāpayā́ṃcakā́ra	तापयामासतुः / तापयांचक्रतुः tāpayā́māsátuḥ / tāpayā́ṃcakrátuḥ	तापयामासुः / तापयांचक्रुः tāpayā́māsúḥ / tāpayā́ṃcakrúḥ	तापयांचक्रे tāpayā́ṃcakré	तापयांचक्राते tāpayā́ṃcakrā́te	तापयांचक्रिरे tāpayā́ṃcakriré
Second	तापयामासिथ / तापयांचकर्थ tāpayā́mā́sitha / tāpayā́ṃcakártha	तापयामासथुः / तापयांचक्रथुः tāpayā́māsáthuḥ / tāpayā́ṃcakráthuḥ	तापयामास / तापयांचक्र tāpayā́māsá / tāpayā́ṃcakrá	तापयांचकृषे tāpayā́ṃcakṛṣé	तापयांचक्राथे tāpayā́ṃcakrā́the	तापयांचकृध्वे tāpayā́ṃcakṛdhvé
First	तापयामास / तापयांचकर tāpayā́mā́sa / tāpayā́ṃcakára	तापयामासिव / तापयांचकृव tāpayā́māsivá / tāpayā́ṃcakṛvá	तापयामासिम / तापयांचकृम tāpayā́māsimá / tāpayā́ṃcakṛmá	तापयांचक्रे tāpayā́ṃcakré	तापयांचकृवहे tāpayā́ṃcakṛváhe	तापयांचकृमहे tāpayā́ṃcakṛmáhe
Participles
	तापयामासिवांस् / तापयांचकृवांस् tāpayā́māsivā́ṃs / tāpayā́ṃcakṛvā́ṃs			तापयांचक्राण tāpayā́ṃcakrāṇá

Descendants

• Pali: tāpeti
• Prakrit:

  Helu Prakrit:

  • Sinhalese: තවනවා (tawanawā)

  Magadhi Prakrit:

  • Bengali: তাওয়ানো (taōẇanō)
  • Maithili: tābab

    Devanagari script: ताबब

    Tirhuta script: 𑒞𑒰𑒥𑒥

  • Odia: ତାଇବା (tāibā)

  Maharastri Prakrit: 𑀢𑀸𑀯𑁂𑀇 (tāvei)

  • Old Marathi: tāvaṇe

    Devanagari script: तावणे

    Modi script: 𑘝𑘰𑘪𑘜𑘹

    • Marathi: tāvṇe

      Devanagari script: तावणे

      Modi script: 𑘝𑘰𑘪𑘜𑘹

    • Varhadi: tāvna

      Devanagari script: तावनं

      Modi script: 𑘝𑘰𑘪𑘡𑘽

  Paisaci Prakrit:

  • Takka Apabhramsa:
    • Punjabi: tāuṇā

      Gurmukhi script: ਤਾਉਣਾ

      Shahmukhi script: تاؤݨا

    • Saraiki:

      Devanagari script: तावण (tāvaṇ)

      Multani script: 𑊖𑊤𑊕 (tvṇ)

      Shahmukhi script: تاوݨ (tāvṇ)

  • Vracada Apabhramsa:
    • Sindhi: tāiṇu

      Arabic script: تائِڻُ

      Devanagari script: ताइणु

      Khudawadi script: 𑋍𑋠𑊲𑋌𑋣

  Sauraseni Prakrit:

  • Gurjara Apabhramsa:
    • Gujarati: તાવવું (tāvvũ)
    • Marwari: तावणौ (tāvṇau)
  • Sauraseni Apabhramsa:
    • Hindustani: tāvnā

      Hindi: तावना

      Urdu: تَاوْنَا (tāvnā)

Further reading

• Monier Williams (1899) “तप्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 436, column 3.
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “tāpáyati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 328