त्र्यम्बक

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ত্ৰ্যম্বক (Assamese script)
• ᬢ᭄ᬭ᭄ᬬᬫ᭄ᬩᬓ (Balinese script)
• ত্র্যম্বক (Bengali script)
• 𑰝𑰿𑰨𑰿𑰧𑰦𑰿𑰤𑰎 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑁆𑀭𑁆𑀬𑀫𑁆𑀩𑀓 (Brahmi script)
• တျြမ္ဗက (Burmese script)
• ત્ર્યમ્બક (Gujarati script)
• ਤ੍ਰ੍ਯਮ੍ਬਕ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑍍𑌰𑍍𑌯𑌮𑍍𑌬𑌕 (Grantha script)
• ꦠꦿꦾꦩ꧀ꦧꦏ (Javanese script)
• 𑂞𑂹𑂩𑂹𑂨𑂧𑂹𑂥𑂍 (Kaithi script)
• ತ್ರ್ಯಮ್ಬಕ (Kannada script)
• ត្យ៌ម្ពក (Khmer script)
• ຕ຺ຣ຺ຍມ຺ພກ (Lao script)
• ത്ര്യമ്ബക (Malayalam script)
• ᢠᡵᠶᠠᠮᠪᠠᡬᠠ (Manchu script)
• 𑘝𑘿𑘨𑘿𑘧𑘦𑘿𑘤𑘎 (Modi script)
• ᢐᠷᠶ᠋ᠠᠮᠪᠠᢉᠠ (Mongolian script)
• 𑦽𑧠𑧈𑧠𑧇𑧆𑧠𑧄𑦮 (Nandinagari script)
• 𑐟𑑂𑐬𑑂𑐫𑐩𑑂𑐧𑐎 (Newa script)
• ତ୍ର୍ଯମ୍ବକ (Odia script)
• ꢡ꣄ꢬ꣄ꢫꢪ꣄ꢨꢒ (Saurashtra script)
• 𑆠𑇀𑆫𑇀𑆪𑆩𑇀𑆧𑆑 (Sharada script)
• 𑖝𑖿𑖨𑖿𑖧𑖦𑖿𑖤𑖎 (Siddham script)
• ත්‍ර්‍යම‍්බක (Sinhalese script)
• 𑩫 𑪙𑩼 𑪙𑩻𑩴 𑪙𑩲𑩜 (Soyombo script)
• 𑚙𑚶𑚤𑚶𑚣𑚢𑚶𑚠𑚊 (Takri script)
• த்ர்யம்ப³க (Tamil script)
• త్ర్యమ్బక (Telugu script)
• ตฺรฺยมฺพก (Thai script)
• ཏྲྱ་མྦ་ཀ (Tibetan script)
• 𑒞𑓂𑒩𑓂𑒨𑒧𑓂𑒥𑒏 (Tirhuta script)
• 𑨙𑩇𑨫𑩇𑨪𑨢𑩇𑨠𑨋 (Zanabazar Square script)

Etymology

From त्रि (tri, “three”) +‎ अम्बा (ambā, “mother”) +‎ क (ka); originally meaning "having three mothers". The name was later reinterpreted as "having three eyes".

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tɾí.jɐm.bɐ.kɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈt̪ɾjɐm.bɐ.kɐ/

Proper noun

त्र्यम्बक • (tryàmbaka) stem, m (metrical Vedic tríyambaka) (Vedic religion, Hinduism)

1. an epithet of Rudra or (later on) Shiva
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 7.59.12:

     त्र्य॑म्बकं यजामहे सु॒गन्धिं॑ पुष्टि॒वर्ध॑नम्।
     उ॒र्वा॒रु॒कमि॑व॒ बन्ध॑नान्मृ॒त्योर्मु॑क्षीय॒ मामृता॑त्॥

     tryàmbakaṃ yajāmahe sugándhiṃ puṣṭivárdhanam.
     urvārukámiva bándhanānmṛtyórmukṣīya mā́mṛ́tāt.

     Tryambaka we worship, sweet augmenter of prosperity.
     As from its stem the cucumber, so may I be released from death, not reft of immortality.

2. name of one of the 11 Rudras
   • c. 900 CE – 1300, Śiva Purāṇa

Declension

Masculine a-stem declension of त्र्यम्बक (tryàmbaka)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	त्र्यम्बकः tryàmbakaḥ	त्र्यम्बकौ / त्र्यम्बका¹ tryàmbakau / tryàmbakā¹	त्र्यम्बकाः / त्र्यम्बकासः¹ tryàmbakāḥ / tryàmbakāsaḥ¹
Vocative	त्र्यम्बक tryámbaka	त्र्यम्बकौ / त्र्यम्बका¹ tryámbakau / tryámbakā¹	त्र्यम्बकाः / त्र्यम्बकासः¹ tryámbakāḥ / tryámbakāsaḥ¹
Accusative	त्र्यम्बकम् tryàmbakam	त्र्यम्बकौ / त्र्यम्बका¹ tryàmbakau / tryàmbakā¹	त्र्यम्बकान् tryàmbakān
Instrumental	त्र्यम्बकेण tryàmbakeṇa	त्र्यम्बकाभ्याम् tryàmbakābhyām	त्र्यम्बकैः / त्र्यम्बकेभिः¹ tryàmbakaiḥ / tryàmbakebhiḥ¹
Dative	त्र्यम्बकाय tryàmbakāya	त्र्यम्बकाभ्याम् tryàmbakābhyām	त्र्यम्बकेभ्यः tryàmbakebhyaḥ
Ablative	त्र्यम्बकात् tryàmbakāt	त्र्यम्बकाभ्याम् tryàmbakābhyām	त्र्यम्बकेभ्यः tryàmbakebhyaḥ
Genitive	त्र्यम्बकस्य tryàmbakasya	त्र्यम्बकयोः tryàmbakayoḥ	त्र्यम्बकाणाम् tryàmbakāṇām
Locative	त्र्यम्बके tryàmbake	त्र्यम्बकयोः tryàmbakayoḥ	त्र्यम्बकेषु tryàmbakeṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “त्र्यम्बक”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 463.
• Arthur Anthony Macdonell (1893) “त्र्यम्बक”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 114