मीढुष्टम
Sanskrit
editAlternative forms
edit- मीळ्हुष्टम (mīḷhúṣṭama)
Alternative scripts
editAlternative scripts
- মীঢুষ্টম (Assamese script)
- ᬫᬷᬠᬸᬱ᭄ᬝᬫ (Balinese script)
- মীঢুষ্টম (Bengali script)
- 𑰦𑰱𑰛𑰲𑰬𑰿𑰘𑰦 (Bhaiksuki script)
- 𑀫𑀻𑀠𑀼𑀱𑁆𑀝𑀫 (Brahmi script)
- မီဎုၑ္ဋမ (Burmese script)
- મીઢુષ્ટમ (Gujarati script)
- ਮੀਢੁਸ਼੍ਟਮ (Gurmukhi script)
- 𑌮𑍀𑌢𑍁𑌷𑍍𑌟𑌮 (Grantha script)
- ꦩꦷꦞꦸꦰ꧀ꦛꦩ (Javanese script)
- 𑂧𑂲𑂛𑂳𑂭𑂹𑂗𑂧 (Kaithi script)
- ಮೀಢುಷ್ಟಮ (Kannada script)
- មីឍុឞ្ដម (Khmer script)
- ມີຒຸຩ຺ຏມ (Lao script)
- മീഢുഷ്ടമ (Malayalam script)
- ᠮᡳᡳᢟᡠᢢᢞᠠᠮᠠ (Manchu script)
- 𑘦𑘲𑘛𑘳𑘬𑘿𑘘𑘦 (Modi script)
- ᠮᠢᠢᢎᠾᠤᢔᢌᠠᠮᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧆𑧓𑦻𑧔𑧌𑧠𑦸𑧆 (Nandinagari script)
- 𑐩𑐷𑐝𑐸𑐲𑑂𑐚𑐩 (Newa script)
- ମୀଢୁଷ୍ଟମ (Odia script)
- ꢪꢷꢟꢸꢰ꣄ꢜꢪ (Saurashtra script)
- 𑆩𑆵𑆞𑆶𑆰𑇀𑆛𑆩 (Sharada script)
- 𑖦𑖱𑖛𑖲𑖬𑖿𑖘𑖦 (Siddham script)
- මීඪුෂ්ටම (Sinhalese script)
- 𑩴𑩑𑩛𑩩𑩒𑪀 𑪙𑩦𑩴 (Soyombo script)
- 𑚢𑚯𑚗𑚰𑚶𑚔𑚢 (Takri script)
- மீடு⁴ஷ்டம (Tamil script)
- మీఢుష్టమ (Telugu script)
- มีฒุษฺฏม (Thai script)
- མཱི་ཌྷུ་ཥྚ་མ (Tibetan script)
- 𑒧𑒲𑒜𑒳𑒭𑓂𑒙𑒧 (Tirhuta script)
- 𑨢𑨁𑨊𑨗𑨃𑨯𑩇𑨔𑨢 (Zanabazar Square script)
Etymology
editमीढुष् (mīḍhúṣ, compounding form of मीढ्वस् (mīḍhvás, “liberal, generous”)) + -तम (-tama, superlative suffix).
Pronunciation
editAdjective
editमीढुष्टम • (mīḍhúṣṭama) stem
- Alternative form of मीळ्हुष्टम (mīḷhúṣṭama); most liberal, most generous, most bountiful; often applied to Rudra
- c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) IV.5.1.16.A:
- या ते॑ हे॒तिर्मीढुष्टम॒ हस्ते॑ ब॒भूव॑ ते॒ धनुः॑ ।
तया॒ऽस्मान्वि॒श्वत॒स्त्वम॑य॒क्ष्मया॒ परि॑ब्भुज ॥- yā́ te hetírmī́ḍhúṣṭáma háste babhū́va te dhánuḥ.
táyāʼsmā́nviśvátastvámayakṣmáyā páribbhuja. - O most bountiful one, with the missile that is in thy hand and thy bow,
From all sides do thou protect us from disease.
- yā́ te hetírmī́ḍhúṣṭáma háste babhū́va te dhánuḥ.
- या ते॑ हे॒तिर्मीढुष्टम॒ हस्ते॑ ब॒भूव॑ ते॒ धनुः॑ ।
Declension
edit| Masculine a-stem declension of मीढुष्टम (mīḍhúṣṭama) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | मीढुष्टमः mīḍhúṣṭamaḥ |
मीढुष्टमौ / मीढुष्टमा¹ mīḍhúṣṭamau / mīḍhúṣṭamā¹ |
मीढुष्टमाः / मीढुष्टमासः¹ mīḍhúṣṭamāḥ / mīḍhúṣṭamāsaḥ¹ |
| Vocative | मीढुष्टम mī́ḍhuṣṭama |
मीढुष्टमौ / मीढुष्टमा¹ mī́ḍhuṣṭamau / mī́ḍhuṣṭamā¹ |
मीढुष्टमाः / मीढुष्टमासः¹ mī́ḍhuṣṭamāḥ / mī́ḍhuṣṭamāsaḥ¹ |
| Accusative | मीढुष्टमम् mīḍhúṣṭamam |
मीढुष्टमौ / मीढुष्टमा¹ mīḍhúṣṭamau / mīḍhúṣṭamā¹ |
मीढुष्टमान् mīḍhúṣṭamān |
| Instrumental | मीढुष्टमेन mīḍhúṣṭamena |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमैः / मीढुष्टमेभिः¹ mīḍhúṣṭamaiḥ / mīḍhúṣṭamebhiḥ¹ |
| Dative | मीढुष्टमाय mīḍhúṣṭamāya |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमेभ्यः mīḍhúṣṭamebhyaḥ |
| Ablative | मीढुष्टमात् mīḍhúṣṭamāt |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमेभ्यः mīḍhúṣṭamebhyaḥ |
| Genitive | मीढुष्टमस्य mīḍhúṣṭamasya |
मीढुष्टमयोः mīḍhúṣṭamayoḥ |
मीढुष्टमानाम् mīḍhúṣṭamānām |
| Locative | मीढुष्टमे mīḍhúṣṭame |
मीढुष्टमयोः mīḍhúṣṭamayoḥ |
मीढुष्टमेषु mīḍhúṣṭameṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of मीढुष्टमा (mīḍhúṣṭamā) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | मीढुष्टमा mīḍhúṣṭamā |
मीढुष्टमे mīḍhúṣṭame |
मीढुष्टमाः mīḍhúṣṭamāḥ |
| Vocative | मीढुष्टमे mī́ḍhuṣṭame |
मीढुष्टमे mī́ḍhuṣṭame |
मीढुष्टमाः mī́ḍhuṣṭamāḥ |
| Accusative | मीढुष्टमाम् mīḍhúṣṭamām |
मीढुष्टमे mīḍhúṣṭame |
मीढुष्टमाः mīḍhúṣṭamāḥ |
| Instrumental | मीढुष्टमया / मीढुष्टमा¹ mīḍhúṣṭamayā / mīḍhúṣṭamā¹ |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमाभिः mīḍhúṣṭamābhiḥ |
| Dative | मीढुष्टमायै mīḍhúṣṭamāyai |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमाभ्यः mīḍhúṣṭamābhyaḥ |
| Ablative | मीढुष्टमायाः / मीढुष्टमायै² mīḍhúṣṭamāyāḥ / mīḍhúṣṭamāyai² |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमाभ्यः mīḍhúṣṭamābhyaḥ |
| Genitive | मीढुष्टमायाः / मीढुष्टमायै² mīḍhúṣṭamāyāḥ / mīḍhúṣṭamāyai² |
मीढुष्टमयोः mīḍhúṣṭamayoḥ |
मीढुष्टमानाम् mīḍhúṣṭamānām |
| Locative | मीढुष्टमायाम् mīḍhúṣṭamāyām |
मीढुष्टमयोः mīḍhúṣṭamayoḥ |
मीढुष्टमासु mīḍhúṣṭamāsu |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of मीढुष्टम (mīḍhúṣṭama) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | मीढुष्टमम् mīḍhúṣṭamam |
मीढुष्टमे mīḍhúṣṭame |
मीढुष्टमानि / मीढुष्टमा¹ mīḍhúṣṭamāni / mīḍhúṣṭamā¹ |
| Vocative | मीढुष्टम mī́ḍhuṣṭama |
मीढुष्टमे mī́ḍhuṣṭame |
मीढुष्टमानि / मीढुष्टमा¹ mī́ḍhuṣṭamāni / mī́ḍhuṣṭamā¹ |
| Accusative | मीढुष्टमम् mīḍhúṣṭamam |
मीढुष्टमे mīḍhúṣṭame |
मीढुष्टमानि / मीढुष्टमा¹ mīḍhúṣṭamāni / mīḍhúṣṭamā¹ |
| Instrumental | मीढुष्टमेन mīḍhúṣṭamena |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमैः / मीढुष्टमेभिः¹ mīḍhúṣṭamaiḥ / mīḍhúṣṭamebhiḥ¹ |
| Dative | मीढुष्टमाय mīḍhúṣṭamāya |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमेभ्यः mīḍhúṣṭamebhyaḥ |
| Ablative | मीढुष्टमात् mīḍhúṣṭamāt |
मीढुष्टमाभ्याम् mīḍhúṣṭamābhyām |
मीढुष्टमेभ्यः mīḍhúṣṭamebhyaḥ |
| Genitive | मीढुष्टमस्य mīḍhúṣṭamasya |
मीढुष्टमयोः mīḍhúṣṭamayoḥ |
मीढुष्टमानाम् mīḍhúṣṭamānām |
| Locative | मीढुष्टमे mīḍhúṣṭame |
मीढुष्टमयोः mīḍhúṣṭamayoḥ |
मीढुष्टमेषु mīḍhúṣṭameṣu |
| Notes |
| ||