हिनोति

Sanskrit edit

Etymology edit

From Proto-Indo-Aryan *źʰináwti, from Proto-Indo-Iranian *ȷ́ʰináwti, from Proto-Indo-European *ǵʰi-néw-ti ~ *ǵʰi-nw-énti, from *ǵʰey- (to drive) +‎ *-néwti.[1]

Pronunciation edit

Verb edit

हिनोति (hinóti) third-singular present indicative (root हि, class 5, type P)[2]

  1. to send forth, set in motion, impel, urge on, hasten on
  2. to stimulate or incite to (+ dative)
  3. to assist or help to (+ dative)
  4. to discharge, hurl, cast, shoot
  5. to convey, bring, procure
  6. to forsake, abandon, get rid of

Conjugation edit

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: हेतुम् (hétum)
Undeclinable
Infinitive हेतुम्
hétum
Gerund हित्वा
hitvā́
Participles
Masculine/Neuter Gerundive हेय / हेतव्य / हयनीय
héya / hetavya / hayanīya
Feminine Gerundive हेया / हेतव्या / हयनीया
héyā / hetavyā / hayanīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle हित
hitá
Feminine Past Passive Participle हिता
hitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle हितवत्
hitávat
Feminine Past Active Participle हितवती
hitávatī
Present: हिनोति (hinóti), हिनुते (hinuté)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third हिनोति
hinóti
हिनुतः
hinutáḥ
हिन्वन्ति
hinvánti
हिनुते
hinuté
हिन्वाते
hinvā́te
हिन्वते
hinváte
Second हिनोषि
hinóṣi
हिनुथः
hinutháḥ
हिनुथ
hinuthá
हिनुषे
hinuṣé
हिन्वाथे
hinvā́the
हिनुध्वे
hinudhvé
First हिनोमि
hinómi
हिन्वः / हिनुवः
hinváḥ / hinuváḥ
हिन्मः / हिनुमः
hinmáḥ / hinumáḥ
हिन्वे
hinvé
हिन्वहे / हिनुवहे
hinváhe / hinuváhe
हिन्महे / हिनुमहे
hinmáhe / hinumáhe
Imperative
Third हिनोतु
hinótu
हिनुताम्
hinutā́m
हिन्वन्तु
hinvántu
हिनुताम्
hinutā́m
हिन्वाताम्
hinvā́tām
हिन्वताम्
hinvátām
Second हिनु / हिनुहि¹
hinú / hinuhí¹
हिनुतम्
hinutám
हिनुत
hinutá
हिनुष्व
hinuṣvá
हिन्वाथाम्
hinvā́thām
हिनुध्वम्
hinudhvám
First हिनवानि
hinávāni
हिनवाव
hinávāva
हिनवाम
hinávāma
हिनवै
hinávai
हिनवावहै
hinávāvahai
हिनवामहै
hinávāmahai
Optative/Potential
Third हिनुयात्
hinuyā́t
हिनुयाताम्
hinuyā́tām
हिनुयुः
hinuyúḥ
हिन्वीत
hinvītá
हिन्वीयाताम्
hinvīyā́tām
हिन्वीरन्
hinvīrán
Second हिनुयाः
hinuyā́ḥ
हिनुयातम्
hinuyā́tam
हिनुयात
hinuyā́ta
हिन्वीथाः
hinvīthā́ḥ
हिन्वीयाथाम्
hinvīyā́thām
हिन्वीध्वम्
hinvīdhvám
First हिनुयाम्
hinuyā́m
हिनुयाव
hinuyā́va
हिनुयाम
hinuyā́ma
हिन्वीय
hinvīyá
हिन्वीवहि
hinvīváhi
हिन्वीमहि
hinvīmáhi
Participles
हिन्वत्
hinvát
हिन्वान
hinvāná
Notes
  • ¹Vedic
Imperfect: अहिनोत् (áhinot), अहिनुत (áhinuta)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third अहिनोत्
áhinot
अहिनुताम्
áhinutām
अहिन्वन्
áhinvan
अहिनुत
áhinuta
अहिन्वाताम्
áhinvātām
अहिन्वत
áhinvata
Second अहिनोः
áhinoḥ
अहिनुतम्
áhinutam
अहिनुत
áhinuta
अहिनुथाः
áhinuthāḥ
अहिन्वाथाम्
áhinvāthām
अहिनुध्वम्
áhinudhvam
First अहिनवम्
áhinavam
अहिन्व / अहिनुव
áhinva / áhinuva
अहिन्म / अहिनुम
áhinma / áhinuma
अहिन्वि
áhinvi
अहिन्वहि / अहिनुवहि
áhinvahi / áhinuvahi
अहिन्महि / अहिनुमहि
áhinmahi / áhinumahi
Future: हेष्यति (heṣyáti), हेष्यते (heṣyáte)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third हेष्यति
heṣyáti
हेष्यतः
heṣyátaḥ
हेष्यन्ति
heṣyánti
हेष्यते
heṣyáte
हेष्येते
heṣyéte
हेष्यन्ते
heṣyánte
Second हेष्यसि
heṣyási
हेष्यथः
heṣyáthaḥ
हेष्यथ
heṣyátha
हेष्यसे
heṣyáse
हेष्येथे
heṣyéthe
हेष्यध्वे
heṣyádhve
First हेष्यामि
heṣyā́mi
हेष्यावः
heṣyā́vaḥ
हेष्यामः
heṣyā́maḥ
हेष्ये
heṣyé
हेष्यावहे
heṣyā́vahe
हेष्यामहे
heṣyā́mahe
Participles
हेष्यत्
heṣyát
हेष्यमाण
heṣyámāṇa
Conditional: अहेष्यत् (áheṣyat), अहेष्यत (áheṣyata)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third अहेष्यत्
áheṣyat
अहेष्यताम्
áheṣyatām
अहेष्यन्
áheṣyan
अहेष्यत
áheṣyata
अहेष्येताम्
áheṣyetām
अहेष्यन्त
áheṣyanta
Second अहेष्यः
áheṣyaḥ
अहेष्यतम्
áheṣyatam
अहेष्यत
áheṣyata
अहेष्यथाः
áheṣyathāḥ
अहेष्येथाम्
áheṣyethām
अहेष्यध्वम्
áheṣyadhvam
First अहेष्यम्
áheṣyam
अहेष्याव
áheṣyāva
अहेष्याम
áheṣyāma
अहेष्ये
áheṣye
अहेष्यावहि
áheṣyāvahi
अहेष्यामहि
áheṣyāmahi
Aorist: अहैषीत् (áhaiṣīt) or अहैः (áhaiḥ), अहेष्ट (áheṣṭa)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third अहैषीत् / अहैः¹
áhaiṣīt / áhaiḥ¹
अहैष्टाम्
áhaiṣṭām
अहैषुः
áhaiṣuḥ
अहेष्ट
áheṣṭa
अहेषाताम्
áheṣātām
अहेषत
áheṣata
Second अहैषीः / अहैः¹
áhaiṣīḥ / áhaiḥ¹
अहैष्टम्
áhaiṣṭam
अहैष्ट
áhaiṣṭa
अहेष्ठाः
áheṣṭhāḥ
अहेषाथाम्
áheṣāthām
अहेढ्वम्
áheḍhvam
First अहैषम्
áhaiṣam
अहैष्व
áhaiṣva
अहैष्म
áhaiṣma
अहेषि
áheṣi
अहेष्वहि
áheṣvahi
अहेष्महि
áheṣmahi
Notes
  • ¹Vedic
Benedictive/Precative: हीयात् (hīyā́t)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Optative/Potential
Third हीयात्
hīyā́t
हीयास्ताम्
hīyā́stām
हीयासुः
hīyā́suḥ
-
-
-
-
-
-
Second हीयाः
hīyā́ḥ
हीयास्तम्
hīyā́stam
हीयास्त
hīyā́sta
-
-
-
-
-
-
First हीयासम्
hīyā́sam
हीयास्व
hīyā́sva
हीयास्म
hīyā́sma
-
-
-
-
-
-
Perfect: जिघाय (jighā́ya), जिघे (jighé)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third जिघाय
jighā́ya
जिघतुः
jighátuḥ
जिघुः
jighúḥ
जिघे
jighé
जिघाते
jighā́te
जिघिरे / जिघ्रे¹
jighiré / jighré¹
Second जिघेथ / जिघयिथ
jighétha / jigháyitha
जिघथुः
jigháthuḥ
जिघ
jighá
जिघिषे / जिक्षे¹
jighiṣé / jikṣé¹
जिघाथे
jighā́the
जिघिध्वे / जिग्ध्वे¹
jighidhvé / jigdhvé¹
First जिघय / जिघाय²
jigháya / jighā́ya²
जिघिव / जिघ्व¹
jighivá / jighvá¹
जिघिम / जिघ्म¹
jighimá / jighmá¹
जिघे
jighé
जिघिवहे / जिघ्वहे¹
jighiváhe / jighváhe¹
जिघिमहे / जिघ्महे¹
jighimáhe / jighmáhe¹
Participles
जिघिवांस्
jighivā́ṃs
जिघान
jighāná
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Later Sanskrit

References edit

  1. ^ Rix, Helmut, editor (2001), “*ĝʰei̯-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 174
  2. ^ Monier Williams (1899) “हिनोति”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1297.