ह्रसति

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• হ্ৰসতি (Assamese script)
• ᬳ᭄ᬭᬲᬢᬶ (Balinese script)
• হ্রসতি (Bengali script)
• 𑰮𑰿𑰨𑰭𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀳𑁆𑀭𑀲𑀢𑀺 (Brahmi script)
• ဟြသတိ (Burmese script)
• હ્રસતિ (Gujarati script)
• ਹ੍ਰਸਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌹𑍍𑌰𑌸𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦲꦿꦱꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂯𑂹𑂩𑂮𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ಹ್ರಸತಿ (Kannada script)
• ហ្រសតិ (Khmer script)
• ຫ຺ຣສຕິ (Lao script)
• ഹ്രസതി (Malayalam script)
• ᡥᡵᠠᠰ᠌ᠠᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘮𑘿𑘨𑘭𑘝𑘱 (Modi script)
• ᠾᠷᠠᠰᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑧎𑧠𑧈𑧍𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐴𑑂𑐬𑐳𑐟𑐶 (Newa script)
• ହ୍ରସତି (Odia script)
• ꢲ꣄ꢬꢱꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆲𑇀𑆫𑆱𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖮𑖿𑖨𑖭𑖝𑖰 (Siddham script)
• හ්‍රසති (Sinhalese script)
• 𑪂 𑪙𑩼𑪁𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚩𑚶𑚤𑚨𑚙𑚮 (Takri script)
• ஹ்ரஸதி (Tamil script)
• హ్రసతి (Telugu script)
• หฺรสติ (Thai script)
• ཧྲ་ས་ཏི (Tibetan script)
• 𑒯𑓂𑒩𑒮𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨱𑩇𑨫𑨰𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

Derived from Proto-Indo-European *ǵʰer-.

Pronunciation

• (Classical) IPA^(key): /ˈɦɾɐ.s̪ɐ.t̪i/

Verb

ह्रसति • (hrasati) third-singular present indicative (root ह्रस्, class 1, type P, present) (Classical Sanskrit)

1. to diminish, decrease, lessen; to become small or short
   • c. 600 BCE – 200 BCE, Caraka, Caraka Saṃhitā 4.6.10.2:

     तेषु ये गुरवस्ते गुरुभिराहारविकारगुणैरभ्यस्यमानैराप्याय्यन्ते लघवश्च ह्रसन्ति लघवस्तु लघुभिराप्याय्यन्ते गुरवश्च ह्रसन्ति ॥

     teṣu ye guravaste gurubhirāhāravikāraguṇairabhyasyamānairāpyāyyante laghavaśca hrasanti laghavastu laghubhirāpyāyyante guravaśca hrasanti.

     Of these, those body-elements which are heavy, grow more by the repeated use of such dietary modes as are heavy in quality, while the light ones decrease. The light ones again grow more by the light foods; while the heavy ones decrease.

   • c. 400 BCE, Mahābhārata 12.259.30.2:

     वर्धन्ते तत्र पापानि धर्मो ह्रसति च ध्रुवम् ।

     vardhante tatra pāpāni dharmo hrasati ca dhruvam.

     There, where the sins increase, dharma certainly diminishes.

2. to descend (from) (with ablative)
   • c. 400 BCE, Mahābhārata

Conjugation

Present: ह्रसति (hrasati), ह्रसते (hrasate), ह्रस्यते (hrasyate)
Voice	Active			Middle			Passive
Number	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative Mood
Third	ह्रसति hrasati	ह्रसतः hrasataḥ	ह्रसन्ति hrasanti	ह्रसते hrasate	ह्रसेते hrasete	ह्रसन्ते hrasante	ह्रस्यते hrasyate	ह्रस्येते hrasyete	ह्रस्यन्ते hrasyante
Second	ह्रससि hrasasi	ह्रसथः hrasathaḥ	ह्रसथ hrasatha	ह्रससे hrasase	ह्रसेथे hrasethe	ह्रसध्वे hrasadhve	ह्रस्यसे hrasyase	ह्रस्येथे hrasyethe	ह्रस्यध्वे hrasyadhve
First	ह्रसामि hrasāmi	ह्रसावः hrasāvaḥ	ह्रसामः hrasāmaḥ	ह्रसे hrase	ह्रसावहे hrasāvahe	ह्रसामहे hrasāmahe	ह्रस्ये hrasye	ह्रस्यावहे hrasyāvahe	ह्रस्यामहे hrasyāmahe
Imperative Mood
Third	ह्रसतु hrasatu	ह्रसताम् hrasatām	ह्रसन्तु hrasantu	ह्रसताम् hrasatām	ह्रसेताम् hrasetām	ह्रसन्ताम् hrasantām	ह्रस्यताम् hrasyatām	ह्रस्येताम् hrasyetām	ह्रस्यन्ताम् hrasyantām
Second	ह्रस hrasa	ह्रसतम् hrasatam	ह्रसत hrasata	ह्रसस्व hrasasva	ह्रसेथाम् hrasethām	ह्रसध्वम् hrasadhvam	ह्रस्यस्व hrasyasva	ह्रस्येथाम् hrasyethām	ह्रस्यध्वम् hrasyadhvam
First	ह्रसानि hrasāni	ह्रसाव hrasāva	ह्रसाम hrasāma	ह्रसै hrasai	ह्रसावहै hrasāvahai	ह्रसामहै hrasāmahai	ह्रस्यै hrasyai	ह्रस्यावहै hrasyāvahai	ह्रस्यामहै hrasyāmahai
Optative Mood
Third	ह्रसेत् hraset	ह्रसेताम् hrasetām	ह्रसेयुः hraseyuḥ	ह्रसेत hraseta	ह्रसेयाताम् hraseyātām	ह्रसेरन् hraseran	ह्रस्येत hrasyeta	ह्रस्येयाताम् hrasyeyātām	ह्रस्येरन् hrasyeran
Second	ह्रसेः hraseḥ	ह्रसेतम् hrasetam	ह्रसेत hraseta	ह्रसेथाः hrasethāḥ	ह्रसेयाथाम् hraseyāthām	ह्रसेध्वम् hrasedhvam	ह्रस्येथाः hrasyethāḥ	ह्रस्येयाथाम् hrasyeyāthām	ह्रस्येध्वम् hrasyedhvam
First	ह्रसेयम् hraseyam	ह्रसेव hraseva	ह्रसेमः hrasemaḥ	ह्रसेय hraseya	ह्रसेवहि hrasevahi	ह्रसेमहि hrasemahi	ह्रस्येय hrasyeya	ह्रस्येवहि hrasyevahi	ह्रस्येमहि hrasyemahi
Participles
	ह्रसत् hrasat	or	ह्रसन्त् hrasant	ह्रसमान hrasamāna			ह्रस्यमान hrasyamāna

Imperfect: अह्रसत् (ahrasat), अह्रसत (ahrasata), अह्रस्यत (ahrasyata)
Voice	Active			Middle			Passive
Number	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative Mood
Third	अह्रसत् ahrasat	अह्रसताम् ahrasatām	अह्रसन् ahrasan	अह्रसत ahrasata	अह्रसेताम् ahrasetām	अह्रसन्त ahrasanta	अह्रस्यत ahrasyata	अह्रस्येताम् ahrasyetām	अह्रस्यन्त ahrasyanta
Second	अह्रसः ahrasaḥ	अह्रसतम् ahrasatam	अह्रसत ahrasata	अह्रसथाः ahrasathāḥ	अह्रसेथाम् ahrasethām	अह्रसध्वम् ahrasadhvam	अह्रस्यथाः ahrasyathāḥ	अह्रस्येथाम् ahrasyethām	अह्रस्यध्वम् ahrasyadhvam
First	अह्रसम् ahrasam	अह्रसाव ahrasāva	अह्रसाम ahrasāma	अह्रसे ahrase	अह्रसावहि ahrasāvahi	अह्रसामहि ahrasāmahi	अह्रस्ये ahrasye	अह्रस्यावहि ahrasyāvahi	अह्रस्यामहि ahrasyāmahi

Descendants

• Prakrit: 𑀳𑀲𑀇 (hasaï)

Further reading

• Monier Williams (1899) “ह्रसति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1307, column 1.
• Apte, Vaman Shivram (1890) “ह्रसति”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan, page 1767